Lokale heffingen

Deze paragraaf betreft zowel de belastingen als de retributies en bestemmingsheffingen. De belangrijkste afwijkingen die zich voordoen in de jaarrekening worden toegelicht. Daarnaast worden de ontwikkelingen van de gemeentelijke woonlasten weergegeven volgens de cijfers van het COELO. Tot slot wordt er een beeld neergezet van het aantal kwijtscheldingsverzoeken in 2021.

Beleidsuitgangspunten
In de heffingennota (raad, 29 maart 2016) zijn de beleidslijnen voor lokale heffingen vastgesteld. Lokale heffingen worden onderscheiden in belastingen, retributies en bestemmingsheffingen. Door de gemeente wordt de volgende belastingen geheven: OZB, hondenbelasting, parkeerbelastingen, toeristenbelasting en precariobelasting.

Voor de retributies en bestemmingsheffingen mag de heffing niet hoger zijn dan de kosten, die de gemeente maakt voor de geleverde diensten. Dit zijn o.a. afvalstoffenheffing, rioolheffing, marktgelden, lijkbezorging en leges. Daarnaast wordt de BIZ-bijdrage van de Dorpsstraat geheven, waarvan de opbrengst voor een specifieke doelgroep is.

Algemeen stijgingspercentage
Bij de begrotingsvaststelling 2021-2024 zijn, als gevolg van de te verwachten prijsontwikkelingen, de gemeentelijke heffingen voor het jaar 2021 met 1,2% verhoogd. 

OZB
De tarieven van de onroerendezaakbelastingen (OZB) 2021 zijn naast een verhoging als gevolg van de inflatiecorrectie, aangepast als gevolg van de gestegen WOZ-waarde van de woningen (5%) en de waardedaling van de niet-woningen (-2%) ten opzichte van 2020.

Afvalstoffenheffing
De tarieven voor de afvalstoffenheffing zijn in 2021 verhoogd met het algemene stijgingspercentage en met de stijging van de kosten vanwege aanbestedingen (€ 10,- per huishouden). 

Rioolheffing
De rioolheffing voor kleinverbruikers (tot 500 m3 waterverbruik) bestond in 2021 uit een vast bedrag van € 66,70 per aansluiting en een percentage van 0,0172% van de WOZ-waarde. De aanslag per perceel was maximaal € 259,80.

Overzicht heffingen en belastingopbrengsten met toelichting

Verschillende afwijkingen tussen begroting en rekening 2021 hebben te maken met COVID-19. Een aantal opbrengsten zoals die van marktgelden, parkeerbelasting, leges bestuurszaken, toeristen- en precariobelasting zijn hierdoor lager dan geraamd. Er waren minder markten, minder bezoekers en geen of weinig evenementen. Ook is er geen precariobelasting op terrassen geheven. 

Andere belangrijke afwijkingen

• OZB: Er is voor meer objecten een beschikkingen afgegeven. Dit heeft deels te maken met een inhaalslag op de belastingadministratie. Daarnaast is de waardevermindering van de niet-woningen lager dan verwacht, waardoor de opbrengst hoger is dan de raming.
• Lijkbezorging: Als gevolg van het ruimen in 2021 heeft een aantal her-begravingen plaatsgevonden. Daarnaast zijn er in 2021, mede door COVID-19, meer begravingen geweest.
• Leges publiekszaken: Door de toestroom van vluchtelingen hebben in 2021 meer naturalisaties plaatsgevonden.
• Leges omgevingsvergunningen: Vanwege verschillende toekomstige bouwactiviteiten zijn er meer bouwvergunningen verstrekt.

COELO-vergelijking
Jaarlijks verricht het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO) onderzoek naar de gemeentelijke woonlasten. De publicatie daarvan vindt plaats in de Atlas van de Lokale Lasten. Onder de gemeentelijke woonlasten verstaat het COELO de OZB voor de eigenaar van een woning met een voor de betreffende gemeente geldende gemiddelde waarde, plus rioolheffing en reinigingsheffing (afvalstoffenheffing) voor een meerpersoonshuishouden eventueel verminderd met een heffingskorting.
Door het COELO wordt jaarlijks een vergelijkend overzicht opgesteld van alle Nederlandse gemeenten. In dit overzicht, dat begint met de (deel)gemeente met de laagste heffingen (nr. 1) en eindigt met de (deel)gemeente met de hoogste heffingen, neemt Zoetermeer in 2021 positie 131 in. De positie op de ranglijst is daarmee verbeterd t.o.v. 2020 (137). Kleine mutaties in de tarieven kunnen overigens tot grote verschuivingen in de ranglijst leiden.

Ontwikkeling woonlasten 2016 - 2021
In onderstaand overzicht is de ontwikkeling van de woonlasten opgenomen van een woning van € 200.000 (prijspeil 2016) voor de jaren 2016 - 2021.

In 2021 hebben 5.377 mensen kwijtschelding aangevraagd voor gemeentelijke heffingen en belastingen. Dit is 7% minder dan vorig jaar. Na de toets van de in behandeling genomen aanvragen is 80% gehonoreerd (4.282 aanvragen). Het totaalbedrag aan kwijtschelding bedraagt € 1,4 mln., waarvan het grootste deel betrekking heeft op de afvalstoffenheffing (€ 0,9 mln.) en een belangrijk deel op de rioolheffing (€ 0,5 mln.). Aan hondenbelasting en OZB zijn maar hele kleine bedragen kwijtgescholden.