Zoals vrijwel dagelijks in de krant is te lezen, staat voor een grote groep Nederlanders de bestaanszekerheid onder druk en worden meer problematische schulden verwacht. Om ervoor te zorgen dat álle inwoners mee kunnen doen, zetten we ons ervoor in dat mensen passend werk hebben, financieel kunnen rondkomen en dat schulden worden aangepakt. Maatwerk in re-integratietrajecten voor minder kansrijke kandidaat-werkzoekenden is daarbij essentieel.  
We zetten inkomensondersteunende voorzieningen in zoals de ZoetermeerPas en bijzondere bijstand voor noodzakelijke onvoorziene kosten. Daarmee bereiken we veelal de lagere inkomens terwijl ook de bestaanszekerheid van veel mensen met een middeninkomen onder druk staat. Dit komt bijvoorbeeld door hoe het belastingstelsel uitpakt, de huren die mensen betalen én de hoge energieprijzen. Daarom blijven we samen met andere gemeenten en in VNG verband, bij het rijk aandringen om landelijk stappen te zetten om bestaanszekerheid en welzijn beter te kunnen garanderen. 

ZoetermeerPas
We werken aan een nieuwe ZoetermeerPas. Aanleiding is dat de huidige leverancier van het technische systeem heeft aangegeven om te stoppen. Per 1 januari 2024 moet er een nieuwe ZoetermeerPas zijn. In 2023 de nieuwe ZoetermeerPas geïmplementeerd. 

Bijzondere bijstand
Het beleid omtrent de bijzondere bijstand wordt herzien, onder andere om meer op maat de feitelijke draagkracht van huishoudens te bepalen om te beoordelen of een huishouden voor bijzondere bijstand in aanmerking komt. Ook vindt een heroverweging plaats t.a.v. zorgkosten in de bijzondere bijstand. 

Collectieve zorgverzekering voor huishoudens met een laag inkomen
Bij de collectieve zorgverzekering (CZV) zien we verschillende ontwikkelingen. Het aantal deelnemers aan de CZV is in de afgelopen jaren langzaam gedaald. Een verklaring kan zijn dat het aanbod minder aantrekkelijk wordt gevonden dan deelnemers zouden willen. Maar ook kan een financiële overweging spelen. Want hoewel de gemeente een deel bijdraagt, een uitgebreide verzekering drukt op de maandelijkse begroting van deelnemers. In 2023 onderzoeken we of het beleid t.a.v. de CZV moet veranderen. 

Energiearmoede/ koopkrachtproblemen
Energiearmoede is door de hoge energieprijzen voor inmiddels enorme aantallen huishoudens een groot probleem. Voor veel huishoudens zijn de kosten van het leven hoger dan met het inkomen kan worden betaald. We houden er rekening mee dat koopkrachtmaatregelen gericht op lage inkomens, zoals in 2022 de energietoeslag, ook in 2023 bij de gemeente terecht kunnen komen. En we blijven bij het rijk aandringen op meer structurele oplossingen. 

Gemeente brede ondersteuning lage inkomens
De mogelijkheden van de gemeente om armoedeproblematiek, veroorzaakt door de extreem hoge kosten van het leven, op te lossen zijn zeer beperkt. Inkomenspolitiek is voorbehouden aan het rijk. Wel heeft de gemeente enkele mogelijkheden om sommige negatieve gevolgen die armoede met zich meebrengt te beperken of te verzachten. Bijvoorbeeld door bepaalde voorzieningen gratis beschikbaar te stellen zodat een tekort van financiële middelen er niet toe leidt dat iemand niet kan meedoen aan sport, cultuur of onderwijs. Dit is ook de doelstelling van o.a. de ZoetermeerPas, de KindPas voor kleding en schoenen en de Schoolspullenpas, voor (kinderen uit) huishoudens met lage inkomens. 

Preventie en schuldhulpverlening 
We blijven ons inzetten om de inwoner op een zo’n vroeg mogelijk moment te vinden, te bereiken en te helpen met passende instrumenten, informatie of hulp. Naast de gebruikelijke communicatiemiddelen, maken we gebruik van de Nibud geldplannen en instrumenten van de Nederlandse Schuldhulproute. Ook gaan we door met vroegsignalering in samenwerking met vastenlastenpartners (woningcorporaties/-verhuurders, zorgverzekeraars, energie- en waterbedrijven). Dit doen we door in een vroeg stadium met de inwoner contact te zoeken en een hulpaanbod te doen. Preventie is en blijft een belangrijk speerpunt in het schuldenbeleid.

We voeren hiervoor diverse preventieactiviteiten uit: van educatie, begeleiding naar hulp bij administratie tot versterking van de bewustwording en het bespreekbaar maken van geldzorgen. We streven naar innoverende manieren om de doelgroepen te benaderen via de inzet van ervaringsdeskundigen en sociale media (via nieuwe initiatieven zoals #OMGZoetermeer die speciaal voor jongeren is geïnitieerd). We gaan in 2023 door met de inzet van preventiemedewerkers schuldhulpverlening die een spilfunctie vervullen tussen de gemeente en inwoners, wijkregisseurs en maatschappelijke partners en werkgevers. 

We stimuleren meer onderlinge samenwerking tussen partners om groepen inwoners beter te bereiken en hun (financiële) redzaamheid te versterken. Denk aan de samenwerking met wijkregisseurs en onderwijspartners rondom kinderen die opgroeien in armoede èn samenwerking met werkgevers als ‘vindplaats’ van schulden. 

We gaan door met de stappen die zijn gezet om de dienstverlening aan zelfstandig ondernemers met schulden te verbeteren, in samenwerking met regionale partijen. Ongeacht waar de ondernemer als eerste aanklopt, bieden we een afgestemd ondersteuningsaanbod gericht op financiële hulp, versterking van de onderneming en hulp bij heroriëntatie op kansen op de arbeidsmarkt. De mogelijkheid van een Zoetermeers ondernemersloket wordt onderzocht.

We willen het effect van ons werk beter meten en maken hiervoor gebruik van CBS-cijfers over geregistreerde problematische schulden en monitors van de NVVK, waaronder de monitor vroegsignalering. In 2023 krijgen wij scherper zicht op de effecten van nieuwe instrumenten die wij hebben geïmplementeerd om schuldhulpverlening sneller en effectiever te maken. Dat zijn het Schuldenknooppunt, aansluiting Landelijk Waarborgfonds voor saneringskredieten en Collectief schuldregelen.