Uitbreiding Palenstein herstructurering
De herstructurering van de wijk Palenstein loopt al enige tijd en met de plannen voor het nieuwe centrale plein komt het eind van het project in zicht. Bij de voorbereiding van de werkzaamheden voor vlek D (Croesinckplein) werd duidelijk dat de nieuwbouwplannen van Vidomes (in vlek D) en daarmee ook de herinrichting van het openbaar gebied veel impact hebben op de huidige woontoren en het gemeentelijk kantoorgebouw Welkom 2 in de laagbouw. Met enkele aanpassingen kunnen de woontoren en het kantoorgebouw beter aangesloten worden op het nieuw ingerichte openbaar gebied.
Binnengebied Palenstein
Een deel van het openbaar gebied van Palenstein hoort tot het binnengebied van deelplan D en is onderdeel van de herstructurering van Palenstein. In het binnengebied ontwikkelt Vidomes een bouwplan. Er zijn afspraken gemaakt dat de gemeente het binnengebied bouw- en woonrijp maakt. Vidomes betaalt de kosten van deze herinrichting.
Gebiedsontwikkeling Meerzicht
Meerzicht is een wijk die zich kwetsbaar ontwikkelt. De sociaal-economische kracht staat onder druk en vooral het hoogbouwgedeelte bevindt zich in een neerwaartse spiraal. In de omgevingsvisie Zoetermeer 2040 is aangegeven dat de focus ligt op de wijken die kwetsbaar zijn. Meerzicht is de eerste woonwijk die langs de lijnen van Zoetermeer 2040 wordt aangepakt. De wijkverkenning uit 2019 maakt duidelijk dat een toekomstbestendig Meerzicht vraagt om ingrepen op de verschillende domeinen die elkaar versterken.
In december 2022 is voor dit gebiedsprogramma budget toegekend voor 2023 en 2024. Op twee onderdelen is een aanvulling nodig:
- Hart van Meerzicht: Door de huidige ontwikkelingen is er meer regie en extra inzet nodig om te komen tot een kwalitatief goede aanpak en een plan met voldoende draagvlak en ontwikkelpotentieel voor de partijen.
- Uitgebreide participatie: Voor een zorgvuldig participatieproces is meer inzet nodig van onder andere stedenbouwkundigen en landschapsontwerpers. De komende jaren is sprake van intensieve trajecten met bewoners en een aanpak per buurt en maatwerk. Hiervoor is extra capaciteit nodig. De participatie beperkt zich niet alleen tot inspraak over buitenruimte en fysieke ingrepen, maar heeft ook als doel om bewoners te activeren.
Dakenaanpak
Het benutten van de ruimte op daken voor verschillende stedelijke opgaven staat nog weinig op het netvlies van eigenaren en ontwikkelaars. Dit maakt dat de gemeente als kwartiermaker het gebruik van de daken aanjaagt en ook zelf het goede voorbeeld geeft. In 2026 besluit een nieuw college over het wel of niet verlengen van de dakenaanpak. Het budget dient als proces- en stimuleringsgeld zodat het (bestaande) Zoetermeerse Dakenteam haar werkzaamheden goed kan uitvoeren. Denk aan het optoppen van daken (bijvoorbeeld: wooncomplexen van woningcorporaties), multifunctioneel gebruik van daken van het gemeentelijk vastgoed of grotere vastgoedeigenaren of het benutten van daken door individuele eigenaar-bewoners. Met het Raadsmemo Dakenaanpak is de raad in maart 2023 geïnformeerd over de aanpak.
Formatie wonen
De formatie voor wonen is onvoldoende om alle bestaande en nieuwe taken uit te voeren. Ten opzichte van eerdere jaren is er sprake van een toegenomen opgave en daarom wordt de formatie met 1 fte uitgebreid. De uitbreiding is onder meer nodig omdat:
- De woonopgave meer dan verdubbeld is (ten opzichte van de Woonvisie 2015).
- In het coalitieakkoord, de omgevingsvisie Zoetermeer 2040, de regionale Woonagenda Haaglanden en de recent met het rijk en provincie gesloten Woondeal (tot 2032) hoge ambities en ambitieuze afspraken zijn geformuleerd.
- De woningbouwproductie van 4.500 woningen omhoog moet naar ruim 10.000 woningen om het woningtekort in te lopen.
- Er een toegenomen opgave is op het gebied van herstructurering om Zoetermeer toekomstbestendig en meer in balans te brengen.
- De opgave op het gebied van wonen met zorg en welzijn en de huisvestingstaak voor kwetsbare groepen (denk aan vluchtelingen, arbeidsmigranten, uitstroom uit instellingen e.d.) sterk toeneemt.
- Door prijsstijgingen en energiearmoede er nieuwe afspraken nodig zijn vanwege de druk op de sociale huursector.
- Een actuele Woonvisie met een Woonprogramma sinds vorig jaar verplicht is op grond van de gewijzigde Woningwet.
- Een update van de Hoogbouwvisie nodig is voor meer differentiatie in de woonmilieus.
Omdat de hoeveelheid taken niet is afgestemd op de beschikbare capaciteit blijven belangrijke taken liggen, zoals:
- De advisering en verankering van het Woningbouwprogramma in woningbouwprojecten.
- De uitvoering en vernieuwing van lokale prestatieafspraken en de Regionale Woonagenda Haaglanden.
- De huisvesting van bijzondere doelgroepen als statushouders, uitstroom uit zorginstellingen (Beschermd wonen, Maatschappelijke opvang) en arbeidsmigranten.
- De inzet op subsidieverwerving voor nieuwbouw, woningverbetering en verduurzaming bij het rijk en de provincie.
Met de extra formatie kunnen de taken op een goede manier uitgevoerd zonder dat er taken blijven liggen of doorschuiven in tijd.
Monitoring parkeerdruk
In het coalitieakkoord is budget vrijgemaakt voor het periodiek meten van de parkeerdruk. Het is effectiever om tweejaarlijks een breder onderzoek uit te voeren dan elk jaar een klein onderzoek.
Pilot verkeer inzet Buurtvervoer
Door de verschraling van het openbaar vervoer zijn niet alle locaties binnen de stad voor elke groep lopend bereikbaar. Voor mensen die minder goed ter been zijn en niet binnen de Wmo-regeling vallen, betekent dit dat zij niet altijd gebruik kunnen maken van het openbaar vervoer. Om vervoersarmoede en vereenzaming tegen te gaan is het voorstel om met een pilot buurtvervoer te starten. Inwoners voor wie de afstand tot OV-haltes te groot is kunnen dan gebruik maken van deze vorm van aanvullend vervoer. Buurtvervoer kan zo breed worden opgezet als wenselijk en hoeft zich niet te beperken tot de genoemde doelgroep. Als de pilot slaagt kunnen op termijn mogelijk kosten worden bespaard op het Wmo-vervoer en hebben we een goed functionerend en gemeenschappelijk vervoer binnen onze eigen gemeentegrenzen. Dit past ook in onze mobiliteitsstrategie, waarbij het individuele vervoer wordt teruggedrongen en het collectieve vervoer juist wordt bevorderd.
Formatie Milieu en Duurzaamheid
Milieukwaliteit en duurzaamheid geven een impuls aan de woonaantrekkelijkheid van de stad. Beide aspecten zijn daarmee belangrijk voor het realiseren van de ambities en de (kwalitatieve) opgaven in de Omgevingsvisie Zoetermeer 2040. Daarnaast zijn we verplicht de (toekomstige) wettelijke taken op dit terrein voor te bereiden en uit te voeren. Deze nemen met de komst van de Omgevingswet en de maatschappelijke discussie over deze onderwerpen verder toe. Inwoners en ondernemers moeten worden geadviseerd over deze onderwerpen en de kaders en regels die hiervoor (gaan) gelden. Ten slotte moet ook het bestuur worden geadviseerd. Dat kan nu onvoldoende.
In de periode vóór 2015 is veel beleidskennis op milieugebied uit de gemeentelijke organisatie verdwenen. Deels door de oprichting van de gemeenschappelijk regeling Omgevingsdienst Haaglanden en deels door bezuinigingen. Na onderlinge vergelijking blijkt dat veel omliggende gemeenten deze expertise wel (weer) in hun formatie hebben opgenomen. Deze vraagstukken worden nu vaak ad hoc opgepakt door collega's van aangrenzende beleidsdisciplines. Dit gaat ten koste van de formele takenpakketten van deze collega’s en de kwaliteit van de advisering aan het bestuur en inwoners.
De aanvulling bedraagt voor 2025 2,5 fte voor de volgende drie onderwerpen:
- bodem, water en ondergrond (1 fte);
- gezondheid: luchtkwaliteit, geluid, straling, externe veiligheid (0,5 fte);
- klimaatadaptatie & circulaire economie (1 fte).
Stationsgebied en Nelson Mandelabrug
In de visie Stationsgebied Zoetermeer is in 2021 de ambitie voor station Zoetermeer door de raad vastgesteld. In het programma Openbaar Vervoer Schaalsprong beschrijven we onze ambitie om het gebruik van het openbaar vervoer te stimuleren. De getroffen noodmaatregelen voor de Nelson Mandelabrug maken de ‘upgrade’ van station Zoetermeer nog urgenter om Zoetermeer bereikbaar te houden en het gebruik van het OV te stimuleren. De noodmaatregelen aan de Nelson Mandelabrug hebben geleid tot een verminderde capaciteit van de huidige brug. De noodbrug heeft onvoldoende capaciteit om de toegenomen verkeersstromen, die ontstaan door onder andere de nieuwe wijk Entree, te kunnen afwikkelen.
Komende jaren zal de brug structureel worden hersteld. Hiervoor is in juni een subsidietoezegging ontvangen en recent een krediet aangevraagd. Vanwege de tijdelijke en kwalitatief niet optimale noodbrug over de A12 is er extra urgentie om het herstel in gang te zetten in combinatie met de al ingezette knooppuntontwikkeling. Ook is gebleken dat ProRail liften heeft die binnen afzienbare tijd toe zijn aan een renovatie. Deze plannen kunnen in een mogelijk integrale aanpak worden meegenomen.
Om werk met werk te maken en ook de rest van het knooppunt meteen te kunnen realiseren worden verschillende uitwerkingsvarianten inclusief financieringsmogelijkheden onderzocht. De financiële opgave om dit soort omvangrijke ingrepen te realiseren is groot. Om deze reden voert de gemeente overleg met het Rijk, de provincie en de MRDH. In alle gevallen dient de gemeente een eigen bijdrage te leveren. De omvang hiervan verschilt per subsidieregeling. Gezien het lopende overleg is het nog te vroeg om hiervoor al concrete bedragen te reserveren. Zodra hier meer zekerheid over is, wordt de raad hierover geïnformeerd en wordt een verder uitgewerkt voorstel voorgelegd.
Project Bleiswijkseweg herinrichting
Op 1 november 2021 is motie 2111-25A 'Beperken (vracht)verkeer Bleiswijkseweg' aangenomen. Met deze motie is het college gevraagd een onderzoek uit te voeren naar de mogelijkheden om het (vracht)verkeer op de Bleiswijkseweg te beperken en voor eind 2022 de uitkomsten met de raad te delen.
Al langere tijd speelt de wens om de Bleiswijkseweg te verbeteren. Naast de motie hebben er begin 2022 nog twee relevante gebeurtenissen plaatsgevonden. Op 31 januari 2022 stemde de raad in met het beschikbaar stellen van onderzoeksbudget voor het programma Dutch Innovation Park. Onder de noemer ‘Impuls Kwaliteit buitenruimte & bereikbaarheid’ is budget gereserveerd voor het verbeteren van de openbare ruimte van het gebied. Hiervan maakt onderdeel het onderzoek naar het verbeteren en aanpassen van de Bleiswijkseweg. Op 14 februari 2022 ondertekende het college de samenwerkingsovereenkomst Metropolitane Fietsroute van de MRDH. Hiermee zijn we verplicht om vóór 1 maart 2026 een metropolitane fietsroute te realiseren tussen Zoetermeer en Rotterdam. In Zoetermeer loopt de route vanaf de Dorpsstraat, over de Bleiswijkseweg naar de gemeentegrens met Lansingerland. Om te bekijken hoe de gewenste doelen bereikt kunnen worden is het project Bleiswijkseweg opgestart.
Voor het opnieuw inrichten van de Bleiswijkseweg is geen budget gereserveerd. Wel is er budget voor het aanleggen van het ontbrekende deel van de metropolitane fietsroute en zijn er besprekingen over subsidie vanuit de MRDH. In de komende periode bekijken we hoe het ontbrekende budget kan worden gevonden. Zo nodig wordt een voorstel aan de raad voorgelegd.
