Toelichting op het overzicht van baten en lasten

Het budget ‘Innolabs in de wijken’ is bedoeld voor hbo-onderwijs en -onderzoek naar maatschappelijke vraagstukken in verschillende labs. De reden voor de onderschrijding op het budget is dat de vacature van de verantwoordelijke beleidsadviseur hoger onderwijs lang vacant is geweest. Hierdoor zijn minder projecten gestart en dus is ook minder projectbudget uitgegeven dan begroot. Het budget bedraagt € 0,242 mln.

In de TB's is een voordeel van € 0,15 mln. gemeld.

De gemeente heeft een zorgplicht om te voorzien in voldoende openbaar onderwijs voor haar inwoners. Vanwege financiële problemen van de Stichting Stedelijk Onderwijs Zoetermeer (SSVOZ) heeft de raad in oktober 2020 ingestemd met een bestuursoverdracht aan de Stichting Lucas Onderwijs en is destijds een subsidie aan SSVOZ toegezegd van € 2,75 mln. In de begroting is hiervan € 2,063 mln. geraamd in 2021 en € 0,687 mln. in 2022. In de jaarrekening 2021 is gehele subsidie verantwoord waardoor het geraamde bedrag in 2022 vrijvalt.

In de TB's is het voordeel van € 0,688 mln. gemeld.

De gemeente heeft in 2022 de gehele Rijksbijdrage voor het Nationaal Programma Onderwijs ontvangen voor de periode 2022-2025. Dit geld mag tot en met juli 2025 worden besteed. Het deel van het ontvangen geld dat in 2022 nog niet is besteed wordt overgeheveld naar 2023 en volgende jaren. Voor het merendeel van deze middelen zijn overigens al wel verplichtingen aangegaan en de uitbetaling van de subsidie vindt periodiek plaats in de periode 2022-2025. De afwijking is voor de lasten een voordeel van € 0,249 mln. en voor de baten een nadeel van € 0,249 mln.

In de TB's is voor de lasten een voordeel van € 0,594 mln. en voor de baten een nadeel van € 0,594 mln. gemeld.

De onderwijsregelingen bestaan uit een viertal regelingen:

1. Lokaal onderwijsbeleid (budget € 71.000). Er is een voordeel omdat er minder geld nodig was om extern advies in te winnen.
2. Verbinden jongeren aan de stad (budget € 27.000). Gemeentelijk personeel is voor andere taken  ingezet zoals projectleiding Oekraïners, waardoor het budget overbleef.
3. Schoolbegeleiding (budget € 0,334 mln.). Een deel van de subsidie 2021 is teruggevorderd. Er waren namelijk minder activiteiten uitgevoerd door COVID-19. Dit levert een voordeel op voor 2022.
4. Ontwikkelingen kinderopvang (budget € 54.000). Deze post dient ook als dekking voor hogere uitgave bij kinderopvang op sociaal medische indicatie. Deze extra dekking bleek niet nodig in 2022.

Opgeteld komen de afwijkingen neer op een voordeel van € 0,131 mln. 

De gemeente ontvangt jaarlijks een Rijksbijdrage voor het verminderen van onderwijsachterstanden bij kinderen in de leeftijd van 2-12 jaar. In 2022 zijn niet alle beschikbare middelen besteed, omdat er minder subsidie door onze partners in de stad is aangevraagd. Daarnaast was er sprake van terugvorderingen over 2021, omdat een deel van de subsidie vanwege COVID-19  niet was besteed door de partners.  Het deel van het ontvangen geld dat in 2022 niet is besteed, wordt overgeheveld naar 2023.

In de TB's is voor de lasten een voordeel van € 0,197 mln.  en voor de lasten een nadeel van € 0,197 mln. gemeld.

De gemeente heeft een wettelijke taak om peuteropvang aan te bieden.
De afwijking is ontstaan vanwege een grote terugvordering uit 2021 en een verschuiving van peuters op de peuteropvang naar voorschoolse educatie (VE). De kosten voor VE zijn uit het Onderwijsachterstanden beleid-budget betaald. Vandaar dat er een voordeel op dit budget ontstaat.
De afwijking is voor de lasten een voordeel van € 0,192 mln. en voor de baten een voordeel van € 56.000.

In de TB's is voor de lasten een voordeel van € 0,250 mln. gemeld.

Er is leerlingenvervoer als een kind niet zelfstandig naar school kan of omdat de school ver weg is. Door het leraren tekort (voornamelijk de 3 SBO scholen binnen Zoetermeer) moeten Zoetermeerse leerlingen noodgedwongen onderwijs volgen op SBO scholen buiten de gemeente (o.a Leidschendam-Voorburg, Nootdorp, Den Haag, en Rijswijk). Hiervoor dient leerlingenvervoer ingezet te worden. Naast het extra leerlingenvervoer vallen de kosten ook door een tekort aan chauffeurs hoger uit. Door het tekort aan chauffeurs bij het leerlingenvervoer heeft er meer (duurder) vervoer per reguliere taxi plaatsgevonden. 

Het positieve resultaat bij de lasten is voornamelijk het gevolg van lagere afschrijvingslasten: Vertraging in de oplevering van onderwijshuisvestingsprojecten betekent dat de afschrijvingslasten ook in de tijd doorschuiven. Dit heeft geresulteerd € 0,571 mln. lagere reguliere afschrijvingslasten. Ook was gerekend op extra afschrijvingslasten door sloop van gebouwen. De sloop heeft niet plaatsgevonden in 2022 waardoor deze extra afschrijvingslasten van € 1,407 mln. doorschuiven naar latere jaren. Hier staan overigens elders in de begroting als dekking reserveonttrekkingen c.a. tegenover, die ook doorschuiven naar latere jaren.
Als tegenhanger van lagere afschrijvingslasten is bij de reserves ook een lager bedrag onttrokken aan de egalisatiereserve Onderwijshuisvesting van € 0,322 mln. (N) en € 0,430 mln. (N) aan stelposten die gerelateerd zijn aan verwachtte lagere afschrijvingslasten niet ingevuld.

Voor het herstel van constructiefouten/binnenklimaat bij 3 schoolgebouwen in Oosterheem is in 2022 bruto € 1,278 mln. beschikbaar gesteld. Hier staat bij de baten een te ontvangen subsidie van € 0,421 mln. tegenover. In TB2 is melding gemaakt dat deze budgetten net als de werkzaamheden doorschuiven naar 2023. 
De lagere baten bestaan uit de volgende drie posten: de bovengenoemde subsidie van € 0,421 mln. (deze wordt in 2023 gerealiseerd), € 0,141 mln. lagere huurinkomsten.
Op de overige baten en lasten zijn er kleine verschillen ontstaan van respectievelijk €10.000 (N) en € 25.000 (N).

Het voordeel bestaat voornamelijk uit lagere afschrijvingslasten vanwege het doorschuiven van investeringen: € 0,136 mln. (V). Daarnaast is sprake van overige verschillen qua baten € 24.000 (V) en qua lasten € 4.000 (N).

Het voortijdig schoolverlaten bestaat uit een aantal regelingen die er op gericht zijn om te voorkomen dat kinderen zonder kwalificatie de schoolverlaten. Deze regelingen zijn Aanval op de uitval, RMC en Kwalificatieplicht. Voor deze regelingen ontvangt Zoetermeer rijkssubsidie via de centrumgemeente Den Haag. Deze middelen mogen binnen de periode van de regionale vsv-agenda (tot t/m 2024) doorgeschoven worden. Voor de beroepenmanifestatie On Stage zijn in de begroting geen baten en lasten opgenomen omdat de gemeente een kassiersfunctie vervult voor dit evenement. De inkomsten en uitgaven zijn budgetneutraal. Niet bestede middelen worden bij de jaarrekening op de balans gezet en het daarop volgend jaar via de meldingen weer aan de begroting toegevoegd. Bij het opstellen van de jaarrekening wordt opnieuw gekeken naar het saldo tussen lasten en baten en dit leidt dan wederom tot een post op de balans. Door deze manier van werken ontstaan er wel altijd verschillen tussen begroting en jaarrekening. De baten laten een voordeel zien omdat de ontvangen subsidie voor arbeidstoeleiding Pro-vso niet begroot was. Deze subsidie is overigens ook uitbetaald in 2022. 

In de tussenberichten is op de lasten een nadeel van € 283.00 en op de baten een voordeel van € 283.000 gemeld.

Het budget ‘Versterkte Inzet Ontwikkeling Onderwijs-Arbeidsmarkt’ is bedoeld voor het faciliteren van hybride mbo-onderwijs in de praktijk. De gemeente heeft hiervoor een project met een aanjaagfunctie. De reden voor de onderschrijding op het budget is dat de verantwoordelijke projectmanager tot en met juli 2022 ingezet is als projectmanager opvang Oekraïense ontheemden en de projectmedewerker is uitgevallen wegens ziekte.

In de TB's is op de lasten een voordeel van € 0,1 mln. gemeld.

Op Strategie werklocaties is een voordeel van € 0,17 mln. ontstaan vanwege vertraging bij het vaststellen van het participatietraject. Hier staat een even grote nadelige nadelige onttrekking reserve tegenover. De vertraging is gemeld in Raadsmemo 'Verdaging motie 2106-61: Visie Van Tuyllpark en Plan Plas van Poot in samenhang' van 13 december 2022. Zie ook programma 7 vertraging gebiedsvisie van Tuyllpark. Begroot is € 0,185 mln. In TB2 is een voordeel van € 0,1 mln. gemeld.

Om ervoor te zorgen dat meer mensen kunnen deelnemen aan de arbeidsmarkt werken overheidsinstellingen, werkgeversorganisaties en onderwijsinstellingen samen om de matching in de arbeidsmarktregio te verbeteren. Door krapte aan personeel op de arbeidsmarkt is er minder personele inzet geweest dan vooraf gedacht. . Het gaat hier zowel om gebrek aan geschikte projectleiders om projecten op te starten en te implementeren, maar ook een gebrek aan personeel bij de samenwerkingspartners om projecten uit te voeren. Dit leidt tot een voordeel van € 2,775 mln. vanwege lagere uitvoerings- en trajectkosten. In TB2 is een melding gemaakt van € 1,656 mln. voordeel.

Het Regionaal Mobiliteitsteam Zuid-Holland Centraal (RMT ZHC) helpt werkzoekenden, werknemers en ondernemers met onder andere kosteloze (om)scholing en begeleiding. Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft hiervoor subsidie beschikbaar gesteld hierdoor ontstaat een voordeel aan de batenkant van € 0,458 mln. In TB2 is € 0,372 mln. voordeel gemeld.

In 2022 is een start gemaakt met de inrichting van het programma Sociale innovatie op basis van de eerdere besluitvorming door de gemeenteraad. In november 2022 is het door het college vastgesteld programmaplan aan de raad aangeboden. 
Inmiddels is er een kernteam geformeerd met projectmanagers die allen werken aan de opstart van de projecten. De zeven projecten variëren in grootte, doorlooptijd en complexiteit. In het programmaplan, onderdeel ‘Projecten en implementatie’, zijn de projecten inhoudelijk nader toegelicht. De uitvoeringfase van de projecten zal starten in 2023 wat maakt dat de uitgaven voor het project Basisbanen, zoals gemeld in TB2 verschuiven naar 2023. 

De projecten uit het Sociaal innovatiefonds worden gedekt uit een reserve , omdat er in 2022 geen kosten zijn gemaakt wordt de reserve niet aangewend. Dit levert een nadeel op van € 0,925 mln. In TB2 is een nadeel gemeld van € 0,925 mln.

Werkbedrijf De Binnenbaan heeft in 2021 een positief resultaat behaald van € 1,8 mln. De Algemene Vergadering van Aandeelhouders van De Binnenbaan heeft op 2 november jl. besloten, na winstbestemming, € 1,5 mln. dividend uit te keren aan de gemeente. De raad is hierover al eerder geïnformeerd, middels TB2 en het Raadsvoorstel "Jaarstukken 2021 en ontwerpbegroting 2023" zaak id 2022-074463. Echter waren er op die momenten nog geen bedragen bekend. In TB3 is er € 1,5 mln. voordeel gemeld.

Het gemeentelijk deel laat een voordeel van € 0,134 mln. zien. Het WEB-budget was niet geheel nodig, omdat een aantal gemeenten hun deel van het regionale budget niet volledig ingezet hebben. Zoetermeer is centrumgemeente voor de WEB, vandaar dat de verdeling van budgetten via Zoetermeer loopt. Daarnaast hebben de nieuwe partijen die uit de aanbesteding (per 1 september 2022) van het educatie-aanbod zijn gekomen, wat aanlooptijd nodig gehad. Hierdoor was er tijdelijk wat minder aanbod.

In de TB's is op de lasten een voordeel van € 0,285 mln. en op de baten een nadeel van € 0,285 mln. gemeld.

Aan de batenkant is een voordeel van € 0,118 mln. vanwege het ontvangen van het lage-inkomensvoordeel voor de Wsw doelgroep. Het lage inkomensvoordeel is een jaarlijkse tegemoetkoming voor werkgevers die werknemers in dienst hebben met een laag loon. Deze tegemoetkoming wordt uitgekeerd in het jaar na het kalenderjaar waarin de betrokkenen in dienst waren. De Wsw-doelgroep is vanaf 1-1-2021 formeel in dienst van de gemeente gekomen. Er was geen rekening gehouden met de inkomsten vanuit het lage inkomensvoordeel en dus ontstaat er een voordeel. Deze baten zullen ook structureel in de begroting verwerkt worden.

De gebundelde uitkering Participatiewet, ook wel genoemd de BUIG, betreft normaliter zes, maar in 2021 & 2022 zeven uitkeringen De uitkering Participatiewet (PW) ook wel bijstandsuitkering genoemd is de voornaamste en beslaat ca 90% van de BUIG. Daarnaast zijn er in volgorde van omvang aflopend:
•    Loonkostensubsidies (LKS)
•    Inkomens ondersteuning arbeidsongeschikte werknemers (IOAW)
•    Besluit bijstandsverlening zelfstandigen levensonderhoud light (Bbz light)
•    Inkomens ondersteuning arbeidsongeschikte zelfstandigen (IOAZ)
•    Besluit bijstandsverlening zelfstandigen levensonderhoud (Bbz)
•    Dak en thuislozen budget (gaat naar Den Haag die centrum gemeente is)

2022 was het laatste jaar waarin vanwege de corona maatregelen de tijdelijke regeling Bbz light van kracht was. De Bbz light was een vereenvoudigde versie van de Bbz, hoofdzakelijk gericht op het verstrekken van uitkeringen aan ondernemers. Zelfstandigen die het nodig hadden kwamen niet in de bijstand maar in de Bbz light waar minder strenge regels voor golden.

Het nadeel op de baten bedroeg € 5.969.000 en het voordeel op de lasten € 3.262.000. Hiermee is in 2022 een financieel nadeel gerealiseerd van € 2.707.000. Gedurende het jaar is t/m het memo waterstanden een nadeel van € 2.948.000 gemeld. In de tussenrapportages zijn de mutaties op baten en lasten specifiek toegelicht. Onderstaande tabel bevat de verklaring op hoofdlijnen.

Hoeveelheidsverschil PW
Meer mensen dan verwacht zijn in Zoetermeer afhankelijk van een bijstandsuitkering. Belangrijkste oorzaak is dat er minder mensen zijn uitgestroomd naar werk. De binnenbaan heeft de doelstelling op uitstroom naar werk niet gehaald en de gemeente is in gesprek over de oorzaken. Doordat de doelstelling niet behaald is, blijft Zoetermeer achter op de rest van Nederland, waar het aantal mensen dat afhankelijk is van een bijstandsuitkering relatief harder is gedaald. Zo daalde het bijstandsvolume van de gemiddelde referentiegemeente volgens de Divosa Benchmark met 5%, waarmee deze groep voldeed aan de verwachting van het Rijk, waarbij de rijksvergoeding ook met ca 5% zakte. Het bijstandsvolume in Zoetermeer daalde met 0,9%.

Hoeveelheidsverschil Bbz light
Waarschijnlijk waren er in Zoetermeer meer zelfstandigen dan landelijk gemiddeld die nog gebruik bleven maken van de Bbz light. De Bbz light was een vereenvoudigde versie van de Bbz die in de eerste maanden van 2022 nog in werking was. Dit betreft een eenmalig effect

Prijsverschil PW
De gemiddelde prijs van een uitkering nam in Zoetermeer sneller toe dan gemiddeld in Nederland. De voornaamste reden is dat er minder mensen waren met verrekenbare inkomsten uit werk.

Administratieve verschillen LKS
Een deel van de kosten van loonkostensubsidies (LKS) die in 2021 administratief verwerkt had moeten worden is pas administratief verwerkt in 2022. Dit resulteerde in minder lasten in 2021 dan verwacht. Omdat deze lasten in 2021 bepalend zijn voor het budget in 2022, betekent dat de baten in 2022 lager zijn uitgekomen dan zou moeten.

Het Rijk heeft de gemeente gevraagd te ondersteunen bij de maatregelen in het kader van de kinderopvangtoeslag. Dit beroep betreft enerzijds zaken in de uitvoering en anderzijds het kwijtschelden van gemeentelijke vorderingen op de betreffende groep ouders. 
De hiermee samenhangende kosten van € 2,055 mln. bestaan uit:
Kwijtschelding € 0,24 mln.
Individuele verstrekkingen (met name medisch en inrichtingskosten) € 1,154 mln.
Uitvoeringskosten € 0,661 mln.

De nog te ontvangen vergoeding van het Rijk met betrekking tot het jaar 2022 bedraagt € 2,488 mln. In TB2 is € 1,835 mln. aan lasten en € 1,968 mln. aan baten gemeld.

Het verwachte nadeel op personele lasten is lager dan aangeven in TB1 en TB2. Dit komt onder andere doordat medewerkers (meer dan verwacht) zijn ingezet op andere taken, zoals uitvoering Energietoeslag, Leefgeld Oekraïners, en het loket Toeslagenaffaire. Personele inzet ten behoeve van deze regelingen wordt financieel gedekt vanuit de uitvoeringskosten van de desbetreffende regeling.
Het nadeel dat resteert wordt veroorzaakt door; de noodzaak van een vierde Unit Coördinator voor een werkbare span-of-control; de toename van het aantal bezwaarschriften en de daaruit voortvloeiende werkzaamheden ; de beoogde efficiencyslag behorend bij maatregel 30 die niet behaald is doordat de livegang van het burgerportaal vertraagd is. 
Het nadeel op personele lasten is € 0,277 mln. 
Daarnaast is er een voordeel op de baten van € 79.000. Voor diverse werkzaamheden voor andere organisaties zijn eindafrekeningen ontvangen.

In TB1 en TB2 is een nadeel van € 0,660 mln. gemeld op personele lasten.

De verwachte uitgaven voor jeugdhulp Zorg in Natura (ZIN)/PGB komen uit op € 50,8 mln. Op totaalniveau is er een voordeel van € 1,07 mln. ten opzichte van het beschikbare budget. 

Dit voordelige resultaat lijkt vooralsnog een incidenteel karakter te hebben en wordt verklaard door: 

• De eenmalig verkregen 2,5% prijscompensatie van circa € 1,26 mln.
• Vrijgevallen declaraties:  Voor de jaren 2015 tot en met 2018 stond in de administratie nog een aantal verwachte in te dienen declaraties open. Naar aanleiding van de controle door het Gemeentelijk Accountantsdienst van Den Haag over deze jaren valt er eenmalig € 600.000 vrij.
• De afwikkeling van LTA-declaraties over 2020 en 2021. Hierdoor ontstaat een eenmalig voordeel van € 47.000.
• Door de uitvoering van het woonplaatsbeginsel is er € 0,414 mln. voordeel aan de batenkant: de zorgkosten van deze jeugdigen komen ten laste van andere gemeenten.
• De kosten voor specialistische jeugdhulp vallen lager uit.

Het voordeel is tegen de trend van de afgelopen jaren en tegen de verwachting van de ontwikkeling van het jeugdzorggebruik in. Vooralsnog stijgt het aantal jeugdigen met jeugdhulp in Zoetermeer. Het Servicebureau Jeugdhulp Haaglanden heeft geconstateerd dat sommige jeugdhulpaanbieders minder zorg inzetten als gevolg van personeelskrapte. Dit heeft als risico dat er mogelijk sprake is van uitgestelde zorgkosten, omdat jeugdigen nog geen/minder zorg ontvangen. 

In TB 1 is een nadeel gemeld van 1,28 mln. In TB 2 is een restnadeel gemeld van € 0,113 mln. In het raadsmemo over de Financiële afwijkingen na het Tweede Tussenbericht 2022 is een voordeel van € 4,0 mln.  gemeld.

Zoals vermeld in het raadsmemo over de Ontwikkelingen JeugdzorgPlus daalt de instroom in de JeugdzorgPlus. De daling van de instroom is een gevolg van de wens om jeugdigen zo min mogelijk in een gesloten jeugdzorgsetting te plaatsen. De bedoeling is om een omslag te maken naar meer kleinschalige jeugdhulpvoorzieningen. 

JeugdzorgPlus is bovenregionaal georganiseerd in landsdelen. De regio Haaglanden behoort tot het landsdeel Zuidwest. In dit landsdeel zijn er twee JeugdzorgPlus-instellingen. De afname van de instroom heeft financiële consequenties voor de aanbieders van JeugdzorgPlus. Zo is het huidige vastgoed van deze instellingen ingericht op een gesloten setting. Door de dalende instroom in de JeugdzorgPlus, hebben de aanbieders minder omzet. Dit leidt tot problemen in de financiering van vaste lasten, waaronder vastgoed en personeel. JeugdzorgPlus is aangemerkt als cruciale jeugdzorg: een vorm van jeugdhulp waarvan de continuïteit gewaarborgd moet worden. Dit betekent ook dat de gemeenten financieel moeten bijdragen aan het in stand houden van JeugdzorgPlus. Vooralsnog wordt een financiële voorziening getroffen van € 750.000 ten laste van 2022. 

Voor twee taken van Veilig Thuis hangt de definitieve bijdrage voor de gemeenschappelijke regeling af van de werkelijk gerealiseerde kosten. Het gaat hier om de taken 'Meldingen' en 'Investering in lokale teams'. Voor de taak 'Meldingen' is de verwachting dat de kosten door een lagere personeelsbezetting aanzienlijk lager uitkomen dan begroot. Deze onderbesteding wordt conform de afspraken in de Uitvoeringsovereenkomst 2022 verrekend met de GR-bijdrage. In de voorlopige afrekening 2022 gaat het voor de gemeente Zoetermeer om € 0,165 mln. 

Aan de lastenkant is er een voordeel van € 71.000. Dit voordeel ontstaat voornamelijk door de toegepaste prijscompensatie van 2,5%. 

In 2022 zijn de prijsgevoelige budgetten verhoogd met 2,5%. De subsidies voor 2022 zijn destijds op vaste bedragen beschikt. Op de subsidiebudgetten is daarom geen sprake van verhoogde kosten. 

In TB2 is een voordeel gemeld van € 0,175 mln.  Het voordeel valt iets lager uit, doordat op een deel van de subsidies looncompensatie is verstrekt als gevolg van CAO-afspraken. De partners die aanspraak konden maken op de indexatie zijn hierover geïnformeerd.

De raad is op 15 juli 2021 geïnformeerd over het coronaherstelplan ‘Veerkrachtig uit de crisis’.
In 2022 is uitvoering gegeven aan de projecten maatschappelijke stage, tijdelijke uitbreiding van Buurtwerk en Preventie+. In 2022 zijn in het kader van Preventie+ vooral kosten gemaakt voor het onder de aandacht brengen van deze inzet, het maken van de verbinding met de zorgteams op het primair en voortgezet onderwijs en het opstarten van de eerste trajecten vanuit reguliere uren voor het schoolmaatschappelijk werk. De daadwerkelijke kosten voor de inzet van trajecten Preventie + zal in 2023 plaatsvinden 

In TB 2 is een nadeel gemeld van € 0,125 mln. op basis van de te verwachte realisatie in 2022. In de praktijk blijkt dit nadeel lager uit te vallen, doordat voor Preventie+ een deel van de activiteiten zijn doorgeschoven naar 2023. Het nadeel komt daardoor uit op € 49.000 en valt lager uit dan in TB2 gemeld.

Bij het coalitieakkoord 2022-2026 'Samen doen wat nodig is' heeft het college handgeld voor complexe casuïstiek jeugd beschikbaar gesteld. Het geld is bedoeld om ‘te doen wat nodig is’ voor gezinnen in Zoetermeer. De dekking voor het handgeld is voorzien door middelen vanuit het budget voor jeugdhulp Zorg in Natura te onttrekken. De uitvoering van de inzet van het handgeld is belegd bij Jeugd- en Gezinshulp. Voor 2022 was € 0,125 mln. beschikbaar en is een eerste start gemaakt met de inzet van het handgeld. Er is een voordeel van € 0,121 mln. 

De toename van het aantal aanmeldingen, de blijvende wachtlijsten en de krapte op de arbeidsmarkt hebben er in 2022 toe geleid dat het moeilijk was om vast personeel te verkrijgen en in te zetten. Hierdoor is binnen het team Jeugd en Jeugd- en Gezinshulp meer personeel ingehuurd. De kosten voor inhuur zijn hoger, waardoor per saldo een nadeel is ontstaan van € 0,357 mln. 

In TB1 is een nadeel gemeld van € 0,464 mln.

In 2022 is een start gemaakt met de inrichting van het programma Sociale innovatie op basis van de eerdere besluitvorming door de gemeenteraad. In november 2022 is het door het college vastgestelde programmaplan aan de raad aangeboden. Inmiddels is er een kernteam geformeerd met projectmanagers die allen werken aan de opstart van de projecten. Deze projecten variëren in grootte, doorlooptijd en complexiteit.

In het programmaplan, onderdeel 'Projecten en implementatie', zijn de projecten inhoudelijk nader toegelicht. De uitvoeringfase van de projecten binnen programma 2, zal starten in 2023 wat maakt dat de voor 2022 geraamde uitgaven voor deze projecten verschuiven naar 2023 en verder. Hierdoor zal in 2022 voor deze projecten een lagere onttrekking dan geraamd aan de reserve Sociaal Innovatiefonds plaatsvinden. Dit geeft een nadeel van € 1,313 mln.

In TB2 werd nog rekening gehouden met een gedeeltelijke aanwending van elke jaarschijf. Er is een voordeel van € 0,150 mln. gemeld op doelstelling 2.1 en € 0,641 mln. voor doelstelling 2.2 inclusief overhead.  Eind 2022 is dit voordeel hoger. Het voordeel is verdeeld over verschillende doelstellingen:
Doelstelling 2.1: € 0,193 mln.
Doelstelling 2.2: € 1,062 mln.
Overhead: € 58.000

In 2022 heeft er geen onttrekking plaatsgevonden aan de Reserve Zoetermeer 2040. Dit geeft een nadeel van € 67.000. Tegenover het nadeel op doelstelling 2.1 staat een voordeel op de personeelslasten van doelstelling 2.2 van € 67.000.

De geldstromen van de maatwerkvoorzieningen en de bijdrage aan inZet ten behoeve van de gebiedsgerichte ondersteuning zijn ook in 2022 nog deels vervlochten. Om die reden worden de financiële resultaten met betrekking tot deze taken in samenhang beschouwd.
Op een totaalbudget van afgerond € 14 mln., voor beide taakcategorieën gezamenlijk, is over 2022 een voordeel gerealiseerd van afgerond € 111.000.

Dit resultaat is als volgt samengesteld:

In 2022 is met inZet afgerekend over 2021 overeenkomstig de voorwaarden van het contract dat met de organisatie is afgesloten, waarbij extra middelen beschikbaar zijn gesteld in verband met de groei van de ondersteuningsbehoefte van cliënten in 2021. Daarnaast is een extra incidentele bijdrage verstrekt voor de aanloopkosten van inZet.

De resultaten 2022 hebben in hoofdzaak betrekking op extra incidentele middelen voor prijscompensatie, idem voor de gevolgen van de COVID-19-pandemie. Beiden zijn niet volledig aangewend.

Met betrekking tot 2022 is van inZet een afrekenvoorstel ontvangen. Wij zijn voornemens overeenkomstig het voorstel een aanvullende bijdrage beschikbaar te stellen.

Een Wmo-hulpmiddel, zoals een rolstoel of scootmobiel, is een roerende zaak die bedoeld is om beperkingen in de zelfredzaamheid of participatie van een cliënt te verminderen of weg te nemen. Ook verzorgt de gemeente het onderhoud aan de verstrekte hulpmiddelen. 

Aanbieders hebben last gehad van een vertraging in de levering van materialen en hulpmiddelen. Desondanks geven de leveranciers aan dat zij in de tweede helft van 2022 meer hulpmiddelen hebben kunnen leveren vanuit het bestaande depot. Daardoor zijn er minder nieuwe hulpmiddelen aangekocht. 
Daarnaast is er een achterstand met het verwerken van de meldingen uit 2022 met betrekking tot de hulpmiddelen. 

Daarnaast is in 2022 overeenstemming bereikt met de curator ten aan zien van het faillissement van HMC (Hulpmiddelencentrum). De gemeente is akkoord gegaan met een eenmalige nabetaling van € 0,150 mln. aan HMC. Hiermee is het proces rondom het faillissement van HMC afgerond. 

Dit alles heeft geleid tot een incidenteel voordeel van € 0,281 mln. ten opzichte van de begroting 2022. 

In TB2 is een voordeel van € 0,1 mln. gemeld. 

Het landelijk beleid is dat mensen met een hulpvraag of beperking (langer) thuis moeten kunnen blijven wonen. Woningaanpassingen worden ingezet om dit te realiseren. Om mensen zo lang mogelijk thuis te laten wonen, is er de afgelopen jaren een toename ontstaan in de lasten van de woningaanpassingen. Daarnaast zijn de prijzen van materialen en arbeid in de tweede helft van 2022 fors gestegen. Ook de krapte op de woningmarkt is van invloed op de stijging. Er zijn daarbij onvoldoende woningen beschikbaar die geschikt zijn voor mindervaliden.

In 2022 is het nadeel op de woningaanpassingen € 0,222 mln. In TB1 is een nadeel van € 0,1 mln. gemeld en in TB2 is dit bijgesteld met € 0,15 mln., totaal € 0,25 mln. Het gerealiseerde nadeel is beperkt door de achterstanden bij het afhandelen van meldingen bij de Wmo.

De Regiotaxi is vervoer van deur-tot-deur en wordt ingezet voor inwoners die een beperking hebben met betrekking tot vervoer. De lasten over 2022 vallen € 0,244 mln. lager uit dan begroot (€ 1,239 mln.). Gedurende 2022 zijn er minder ritten gemaakt door de Regiotaxi. Daarnaast is er nog een voordeel op de afrekening van de Regiotaxi 2021 met betrekking tot de BTW van € 0,108 mln.

Het aantal inwoners dat gebruik wil maken van huishoudelijke ondersteuning neemt jaarlijks toe. Mede op basis van de verwachte toename is voor 2022 een budget van € 13,870 mln. bepaald voor de huishoudelijke ondersteuning vanuit de Wmo. Deze toename is niet gerealiseerd door achterstanden bij het afhandelen van de meldingen Wmo. Hierdoor is € 1,675 mln. van het budget voor huishoudelijke ondersteuning niet besteed. In TB1 is een onderbesteding van € 0,150 mln. gemeld en in TB2 € 0,85 mln.

De Sociale Verzekeringsbank (hierna: SVB) betaalt de PGB’s voor de Wmo uit. De SVB int maandelijks een voorschot bij de gemeente. De hoogte van dit voorschot varieert en is afhankelijk van de toegekende PGB’s door de gemeente. De gemeente is de enige die een PGB kan afgeven voor de Wmo. Na afloop van het jaar ontvangt de gemeente van de SVB een prognose van de uitgaven op de PGB’s Wmo. Deze prognose wordt verwerkt in de gemeentelijke jaarrekening. Zes maanden na afloop van het jaar wordt de eindafrekening van de SVB ontvangen en is bekend wat de werkelijke kosten zijn ten opzichte van de jaarrekeningprognose.

De prognose is dat er ten opzichte van de begroting een voordeel is van € 1,173 mln. Dit voordeel wordt deels veroorzaakt door de achterstanden die zijn ontstaan in de behandeling van meldingen Wmo. Daarnaast zien we de afgelopen jaren een daling van het aantal cliënten met een PGB-indicatie. Deze trend heeft zich waarschijnlijk doorgezet in 2022.

Binnen de regio wordt er samengewerkt op het gebied van de overbruggingszorg voor Beschermd Wonen. Dit betreft de ondersteuning die een cliënt in de thuissituatie nodig heeft in afwachting van een plek in een instelling, ingezet door de gemeente waar de cliënt verblijft. De gerealiseerde lasten voor de overbruggingszorg worden volledig gedekt door Centrumgemeente Den Haag vanuit de regionale middelen voor Beschermd Wonen. In 2022 zijn de lasten lager uitgevallen dan begroot.  

De maaltijdvoorziening in Zoetermeer is in het leven geroepen voor alle inwoners die door ouderdom of een lichamelijke handicap niet meer zelf een avondmaaltijd klaar kunnen maken. In 2022 hebben veel minder cliënten gebruikt gemaakt van deze voorziening. Daarnaast zijn de bedragen die gedeclareerd zijn per cliënt lager. Dit heeft geleid tot een voordeel van € 0,233 mln.

In het programmaplan, onderdeel 'Projecten en implementatie', zijn de projecten inhoudelijk nader toegelicht.
De uitvoeringfase van de projecten, verbonden aan Doelstelling 2.2, te weten 'Innovatief wijkgericht en integraal ondersteuningsaanbod gericht op preventie' (geraamde lasten jaarschijf 2022: € 0,232 mln.), 'Positieve gezondheid en het huishouden' (geraamde lasten jaarschijf 2022: € 0,2 mln.) en 'Preventie in de praktijk' (geraamde lasten jaarschijf 2022: € 0,63 mln.) zal starten in 2023. Dit maakt dat de voor 2022 geraamde uitgaven voor deze projecten verschuiven naar 2023 en verder. Hierdoor zal in 2022 voor deze projecten geen onttrekking aan de reserve Sociaal Innovatiefonds plaatsvinden (zie doelstelling 2.1).

In TB2 werd nog rekening gehouden met een gedeeltelijke aanwending van elke jaarschijf. Er is een voordeel van € 0,641 mln. gemeld.

Het nadeel op de personeels- en inhuurkosten wordt veroorzaakt doordat vacatures niet zijn ingevuld door krapte op de arbeidsmarkt. Hierdoor is het nadeel minder groot dan oorspronkelijk verwacht.
In de TB's is per saldo een nadeel van € 0,488 mln. gemeld.

Op de opvang van asielzoekers is een voordeel van € 0,173 mln. Er is een minimaal beroep gedaan op de gemeentelijke voorzieningen. 

Op de opvang van Oekraïners is een voordeel van € 4,15 mln. Op het moment van de besluitvorming over de opvang was nog niet alles bekend over de duur, de kosten en de omvang van de normvergoeding van het Rijk. Voor de lasten en baten was € 2,6 mln. begroot. Het Rijk vergoedt niet de werkelijke kosten, maar hanteert een vaste vergoeding op basis van normen. De vaste vergoeding is hoger dan de werkelijke lasten. In het raadsmemo Financiële afwijkingen na Tweede Tussenbericht 2022 is een voordeel opgenomen van € 2,2 mln. op de baten en een nadeel van € 0,2 mln. op de lasten. 

Op grond van het vorige Coalitieakkoord heeft het wijkgericht werken een impuls gekregen en is besloten de formatie wijkregisseurs in de periode 2020 tot en met 2022 tijdelijk uit te breiden. In 2022 is gedeeltelijk een beroep gedaan op de extra formatie. Hierdoor ontstaat een voordeel van € 0,206 mln.

In TB2 is een voordeel van € 0,195 mln. gemeld. 

De raad is op 15 juli 2021 geïnformeerd over het Coronaherstelplan ‘Veerkrachtig uit de crisis’. Een van de projecten van het plan was het project 'Kom naar buiten'. Het project is samen met organisaties in de wijk georganiseerd en was gericht op ontmoeten, luisteren en verbinden van bewoners in de wijk. Het project liep van september 2021 tot september 2022.
Voor het project is in totaal € 0,24 mln. beschikbaar gesteld. De uitgaven 2021 bedroegen afgerond € 49.000 en de uitgaven 2022 afgerond € 0,141 mln. In TB2 werd voor 2022 nog rekening gehouden met € 87.000.

Tegenover de lasten 2022 staat een onttrekking aan de Reserve Vrij inzetbaar van gelijke omvang.

Het resultaat baten heeft betrekking op een drietal subsidie-afrekeningen 2021, uitgevoerd in 2022, waarbij de subsidie is vastgesteld op een bedrag dat lager is dan het bedrag dat is verleend. De gerestitueerde subsidies zijn als inkomsten verantwoord.

Het resultaat lasten heeft betrekking op de subsidie 2022 aan Stichting Vluchtelingenwerk. In 2022 valt een deel van de inburgeringsplichtigen nog onder de vorige Wet inburgering (Wi2013). De maatschappelijke begeleiding van deze asielstatushouders wordt binnen Zoetermeer uitgevoerd door Stichting Vluchtelingenwerk. Gemeenten krijgen € 2.370 per inburgeringsplichtige asielstatushouder voor de uitvoering van de maatschappelijke begeleiding.
Tot voor kort kon een juiste toewijzing van de middelen voor maatschappelijke begeleiding aan gemeenten in het kader van de Wi2013 niet volledig worden gegarandeerd. In verband daarmee zijn de middelen van het rijk van € 0,223 mln. niet in de gemeentelijke begroting 2022 geraamd. Om deze reden wijkt de subsidiebijdrage 2022 aan Vluchtelingenwerk af van de begroting. Dit is gemeld in TB2.
De middelen voor maatschappelijke begeleiding zijn via de Septembercirculaire 2022 uitgekeerd en verantwoord op OAD. Tegenover het nadeel op programma 2 staat een overeenkomstig voordeel op OAD.

Het budget voor onafhankelijke cliëntondersteuning 2022 bedraagt afgerond € 0,183 mln, waarvan € 0,13 mln. niet is besteed. In TB2 werd nog rekening gehouden met een onderschrijding van € 0,123 mln.
Het ondersteuningslandschap in Zoetermeer ondergaat gaandeweg veranderingen met de start van de gebiedsgerichte ondersteuning op 1 mei 2021 door inZet. Ook de opdracht voor onafhankelijke cliëntondersteuning is opnieuw gedefinieerd. Het Adviespunt Zorgbelang is de uitvoerder hiervan.
Gebleken is dat het vooraf inschatten van het aantal inwoners dat gebruik zou maken van onafhankelijke cliëntondersteuning, lastig is. De aanname werd gedaan dat ongeveer 150 inwoners per jaar een beroep zouden doen onafhankelijke cliëntondersteuning. Dat aantal blijft in 2022 nog achter. Adviespunt Zorgbelang wordt evenwel steeds bekender; de verwachting is dat het beroep op de organisatie verder zal toenemen.

Mantelzorgers kunnen in aanmerking komen voor een Mantelzorgwaardering, een financiële waardering van € 200 per persoon. Voor 2022 was een budget van € 0,433 mln. beschikbaar, goed voor 2.165 complimenten.
In 2022 zijn in totaal 2.554 complimenten verstrekt voor € 0,511 mln. Als gevolg hiervan wordt het budget overschreden met € 77.800 (389 complimenten).

In TB2 werd nog rekening gehouden met 2.860 complimenten, € 0,572 mln., een overschrijding van € 0,140 mln.

In 2022 doen zich voordelen voor bij de uitvoering van de Wet verplichte GGZ (budget € 69.000, voordeel € 60.000), de voorbereiding van de decentralisatie Beschermd wonen (budget van € 51.000 wordt in 2022 niet besteed als gevolg van uitstel van de decentralisatie tot 2024) en de organisatorische borging van ervaringsdeskundigen GGZ in de wijk (budget € 49.000, voordeel € 39.000), totaal € 0,15 mln.

In TB2 was een voordeel van € 0,16 mln. gemeld.

In 2019 heeft de gemeente Zoetermeer van het ministerie van VWS in kader van het Koplopertraject cliëntondersteuning middelen ontvangen. De middelen zijn voor twee jaar beschikbaar gesteld in de vorm van een decentralisatie-uitkering. Doel van het traject was om binnen gemeenten een impuls te geven aan (onafhankelijke) cliëntondersteuning. Gemeente Zoetermeer heeft op basis van de aanvraag middelen gekregen voor de uitwerking van drie opdrachten (A, B en C).
In het aan VWS voorgelegde plan stond de ontwikkeling van een loket sociaal domein op het stadhuis centraal. Dit betreft opdracht A. Inwoners zouden bij dit gemeentelijke loket zonder afspraak terecht kunnen met al hun vragen over het sociaal domein. De medewerkers van dit loket zouden mantelzorgers (maar ook inwoners met een andere hulpvraag) op weg helpen met hun ondersteuningsvragen, zodat ze weer verder kunnen of naar een plek zijn verwezen waar ze passende ondersteuning kunnen krijgen. 
Met de start van inZet op 1 mei 2021 zijn zes inloopcentra gerealiseerd waar onder andere mantelzorgers (ook zonder afspraak) terecht kunnen met al hun vragen over het sociaal domein, en waar zij ook integrale ondersteuning kunnen krijgen voor zichzelf en hun naasten.

De opdrachten B en C zijn afgerond. Er valt € 0,101 mln. vrij.

Voor gezondheidsbeleid en preventie is in totaal een bedrag van € 1,9 mln. aan lasten geraamd. Het resultaat op de lasten is per saldo € 80.000 voordelig en bestaat uit een voordeel op de personeelslasten van € 72.000, een voordeel op de onderhoudskosten AED's van € 15.000, een voordeel van € 15.000 op subsidies en een nadeel als gevolg van niet voorziene advieskosten van € 22.000 in verband met de ontwikkelingen rond het LangeLand Ziekenhuis.

Het resultaat op de baten heeft in hoofdzaak betrekking op een lagere afrekening 2021 met de GR GGD en Veilig Thuis Haaglanden (het betreft met name een lager vastgestelde bijdrage 2021 aan de GR voor de taak Toezicht kinderopvang) van € 20.000 en op een bijdrage 2022 van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten van afgerond € 10.000 ten behoeve van het Lokaal Preventieakkoord Zoetermeer.

Op de afvalinzameling is een voordeel ontstaan van € 1,241 mln. Dit bestaat uit een voordeel op de baten van € 0,223 mln. en op de lasten van € 1,018 mln. 

Baten
Het budget voor de opbrengsten uit de afvalstoffenheffing en overige opbrengsten is ca € 17,3 mln. Op de opbrengsten is een voordeel van € 0,223 mln. De oorzaken hiervan zijn:

• Hogere inkomsten afvalstoffenheffing, voordeel € 0,123 mln.
• Hogere vergoeding voor oud papier en karton, voordeel € 0,120 mln. . Bij TB2 is een voordeel van € 0.250 mln. gemeld. Het voordeel is lager uitgevallen, omdat de papierprijs vanaf september gedaald is.
• De vergoeding die gemeenten ontvangen voor de inzameling van plastic verpakkingen, blik en drankpakken (PBD) is verlaagd, omdat het aandeel niet-verpakkingen en vervuiling in het PBD is toegenomen, nadeel € 80.000. Bij TB2 is een nadeel van € 75.000 gemeld.
• Op de overige opbrengsten is een voordeel van € 60.000.

Lasten
Voor de kosten voor afvalinzameling is een budget opgenomen van ca. € 12,5 mln. Dit is exclusief de kosten die mogen worden toegerekend aan de afvalstoffenheffing zoals overhead, BTW en veegkosten. Op de afvalinzameling is een voordeel op de kosten van € 1,018 mln. Dit heeft een aantal oorzaken:

• De hoeveelheid ingezameld restafval en gft is lager dan begroot, voordeel € 0,325 mln.
• De verwerkingskosten van hout zijn sterk afhankelijk van de marktontwikkelingen. De kosten zijn lager dan verwacht, voordeel € 0,185 mln.
• Er zijn minder verzamelcontainers gewassen dan begroot door het faillissement van de contractpartner. Het voordeel is € 0,175 mln.
• Er is minder vergoed aan scholen en verenigingen, door een lagere papierprijs en minder kilo’s papier. Voordeel € 60.000.
• De inwonerspeiling en het onderzoek naar bron- en nascheiding zijn goedkoper uitgevoerd, voordeel € 40.000.
• Eigen personeel van de ondersteunende diensten is ingezet, in plaats van niet beschikbare uitzendkrachten. Het voordeel is € 75.000. Bij TB2 is dit bedrag gemeld.
• De hogere brandstofkosten voor de voertuigen zorgen voor een nadeel van € 70.000. Bij TB2 is een nadeel van € 0,175 mln. gemeld.
• Op meerdere onderdelen van de afvalinzameling (zoals onderhoud aan containers en op het zelfbrengdepot, huisvesting) is minder uitgegeven dan begroot, in totaal een voordeel van € 0,228 mln.

Het voordeel is ontstaan doordat de planvorming vanwege capaciteitsgebrek is vertraagd. Het wel beschikbare personeel is o.a. ingezet op de uitvoering van onvoorziene rijksregelingen zoals energiearmoede. Begroot was € 0,358 mln. voor uitgaven en € 0,343 mln. voor de dekking vanuit de brede bestemmingsreserve. Dit is gemeld in TB2.

Al geruime tijd zijn de prijzen van materialen en brandstoffen extreem aan het stijgen. In eerste instantie onder invloed van de coronacrisis en in 2022 vanwege de onzekere situatie rond de oorlog in Oekraïne. Hierdoor ontstaat een nadeel van € 1,53 mln., waarvoor al een melding van € 0,92 mln. bij de waterstanden is gedaan en waar bij overzicht algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien (OAD) de dekking is opgenomen.

In de begroting is een budget van € 0,416 mln. opgenomen voor baggeren van de hoofdwatergangen.  Voor het baggeren heeft de gemeente een overeenkomst met Hoogheemraadschap van Rijnland (HHR). De werkelijke kosten worden door HHR op basis van de uitvoering in rekening gebracht. Dit leidt tot jaarlijkse schommelingen. Dit leidt tot een voordeel van € 0,213 mln., waarvan al € 0,2 mln. in TB2 is gemeld.

Voor het dagelijks onderhoud en de energielasten van openbare verlichting is een budget van € 0,885 mln. beschikbaar. De overschrijding is € 34.000 en in TB2 is een nadeel gemeld van € 0,12 mln.

Door enkele zware stormen is schade ontstaan aan onder andere bomen, lichtmasten, verkeersborden. De nood- en herstelwerkzaamheden leidden tot een incidenteel nadeel van € 0,15 mln. Dit is gemeld in TB1.

Er is meer dagelijks onderhoud uitgevoerd aan bomen voor de bestrijding van overlast (zoals de eikenprocessierups), bomenziekten en de veroudering van het bomenbestand. Dit geeft een nadeel van € 0,215 mln., waarvan € 0,1 mln. in TB1 is gemeld.

Voor de realisatie van nieuwe woningen worden  investeringen verricht in het openbaar gebied, die moeten worden beheerd en onderhouden. Nieuwe gebieden zijn Nutrihage (het Dorp), het project Juweel (Berkelseweg) en de Hildamlaan. De structurele effecten zijn opgenomen in de programmabegroting 2023.

Er zijn dit jaar ook incidentele kosten ontstaan omdat er nog werkzaamheden uitgevoerd moesten worden om nieuwe locaties, zoals de Nathaliegang en het Stadhuisplein, in beheer te kunnen nemen.

Dit leidt tot een nadeel van € 0,414 mln. wat gemeld is in TB1 en TB2.

In de begroting is een budget van € 6,9 mln. opgenomen voor de salarissen van het personeel dat werkt aan het beheer, onderhoud en vervangingen in de openbare ruimte.
Door openstaande vacatures en krapte op de arbeidsmarkt is ingehuurd. Dit is een nadeel van € 0,15 mln. Dit is gemeld in TB1.

Voor het graven in de openbare ruimte wordt een herstelvergoeding bij netbeheerders in rekening gebracht. Door een toename van het aantal opbrekingen door de aanleg van glasvezelkabels is een voordeel ontstaan van € 0,711 mln.  Voor de komende jaren is extra inzet nodig vanuit de gemeente om deze ontwikkeling te begeleiden. Tegenover de hogere inkomsten staan extra uitgaven voor het klein onderhoud van de bestrating van € 0,31 mln. 

Voor het dagelijks onderhoud verkeersregelinstallaties (VRI) is € 0,164 mln. beschikbaar. Door het plaatsen van nieuwe software en reparatiewerkzaamheden aan de detectielussen door schade van het vrachtverkeer is een nadeel van € 144.000 ontstaan. In TB2 is een nadeel gemeld van € 0,1 mln.

Voor het bestrijden van gladheid was in de begroting € 0,433 mln. opgenomen. Door minder sneeuw- en vorstdagen is een voordeel van € 0,165 mln.

Voor de aanleg van huisaansluitingen is € 0,112 mln. begroot aan lasten en € 0,112 mln. aan baten. Er zijn meer huisaansluitingen aangelegd dan begroot. Dit heeft geleid tot een voordeel van € 0,109 mln. Hier tegenover staan € 0,109 mln. aan extra lasten.

De CAO is aangepast waardoor medewerkers een eenmalige uitkering kregen van € 375 of € 750, afhankelijk van schaal. Deze uitkering was niet begroot en is in de waterstanden gemeld. Dit veroorzaakt een nadeel van € 69.000.

Voor de afvoer van grond en de integrale werkzaamheden is voor de Nieuwe Driemanspolder € 0,771 mln. beschikbaar en baten van € 0,522 mln. Er is een voordeel van € 0,311 mln. bij de lasten en een nadeel van € 0,266 mln. bij de baten.

Door vertraging in projecten is de toelevering van grond achtergebleven. Daardoor worden er geen baten van de stortkosten ontvangen en worden geen werkzaamheden verricht voor het verspreiden en bewaren van grond.

In de begroting is een budget opgenomen voor parkeeropbrengsten van € 2,7 mln. De parkeeropbrengsten staan onder druk. Dit komt onder andere door thuiswerken, online-winkelen en concurrerende winkelcentra. Daarnaast pakt de bezoekersregeling negatief uit.

De lagere baten zijn € 1,112 mln. In TB1 en TB2 is € 1,2 mln. nadeel gemeld.

In de begroting is een budget van € 0,91 mln. opgenomen voor de lasten van het betaald parkeren. Door lagere kosten van het parkeerbeheer en minder onderhoud (door de vervanging van de parkeer/ticketautomaten) is een voordeel gerealiseerd van € 0,283 mln. op de lasten. Hiervan is € 0,2 mln. gemeld in TB2.

Omdat het aanbestedingstraject van Markt 10 en de bijbehorende parkeergarage stilligt hoeft er geen rekening gehouden te worden met lagere parkeeropbrengsten. Dit levert een voordeel van € 0,15 mln. op en is in TB1 gemeld.

Door eerdere investeringen op de begraafplaatsen  zijn er minder onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd. Op de lasten van € 0,749 mln. is een voordeel behaald van € 0,102 mln. In TB2 is € 0,1 mln. voordeel gemeld.

Naast inkomsten uit begraven zijn er ook meer inkomsten op grafrechten. Op de baten van € 0,562 mln. is een voordeel van € 0,146 mln. wat wordt veroorzaakt door islamitische- en particuliere graven. 

In de begroting is  € 6,7 mln. voor rioolheffing opgenomen, Er zijn extra inkomsten van € 0,24 mln. Deze worden veroorzaakt door meer woningen en een hogere WOZ waarde.

De gemeente doet investeringen in de openbare ruimte die voor langere tijd mee gaan. Deze investeringen, ook wel kapitaalgoederen genoemd, worden planmatig beheerd en onderhouden. De gemeente heeft veel onderhoudsgevoelige kapitaalgoederen zoals wegen, groen en bomen, oppervlaktewater, civiele kunstwerken, openbare verlichting en spelen. In de Nota Onderhoud Openbare Ruimte is opgenomen wat het gemeentelijk beleid is voor deze objecten en op welke wijze dit wordt uitgevoerd. De nota wordt periodiek herijkt, omdat de openbare ruimte continu aan verandering onderhevig is door gebruik, (her)inrichting en onderhoud. In het raadsmemo achterstanden onderhoud kapitaalgoederen (2022-005908) van 25 januari 2022 is gemeld, dat er door achterstanden bij met name wegen en civieltechnische kunstwerken extra kosten worden gemaakt in 2022. Dit betreft geen intensivering of nieuw beleid, maar uitvoering van werkzaamheden binnen het huidige beleid.  De extra kosten bedragen € 1,64 mln. Dit bedrag wordt geactiveerd en zorgt voor een meerjarige last op de begroting van circa € 74.000 in 2023 aflopend in 40 jaar. 

Daarnaast is voor de aanpak van groot onderhoud in 2022 € 0,828 mln. extra budget nodig en voor vervangingen die niet geactiveerd kunnen worden is ook nog € 1,045 mln. extra benodigd. De totale extra last op de exploitatie voor 2022 bedraagt daarmee € 1,873 mln. Dit is al gemeld in TB1.

Voor het groot onderhoud in de openbare ruimte bovengronds is ca. € 9 mln. beschikbaar gesteld. Er wordt op het groot onderhoud bovengronds op de baten een voordeel verwacht van  € 0,683 mln. en op de lasten een voordeel van € 0,956 mln. Bij TB2 is al een voordeel van € 0,45 mln. op de baten en een nadeel van € 50.000  bij de lasten gemeld.
Het voordeel bij de baten wordt veroorzaakt door bijdragen van derden, zoals de schenking voor de Nieuwe Driemanspolder, een subsidie voor de natuurvriendelijke oevers en de bijdrage van de Provincie van de Verkeersregelinstallaties (VRI) bij de Oostweg.
Het voordeel bij de lasten ontstaat doordat er werken doorschuiven naar 2023 door capaciteits- en leveringsproblemen van materialen.
Het voordeel van € 1,639 mln. is in de egalisatiereserve openbare ruimte bovengronds gestort, bij TB2 is een extra storting van € 0,4 mln. gemeld.

De afsluiting en ontmanteling van de Nelson Mandelabrug geeft een nadeel van € 6,39 mln. In december 2022 is een deel van het brugdek eruit gehaald en is een tijdelijke brug geplaatst. Ook zijn er tijdelijke maatregelen getroffen voor de bereikbaarheid van het openbaar vervoer. De brug is 26 januari 2023 weer geopend. Er zullen nog jaarlijkse kosten zijn voor onder andere de huur van de tijdelijke brug en bijbehorende onderhoudskosten totdat er een nieuwe oplossing is. De raad is geïnformeerd via het raadsmemo Nota Kapitaalgoederen: voortgang en meerkosten d.d. 24 december 2021. Naar aanleiding van dit memo is in TB1 een nadeel van € 0,6 mln. gemeld. Over de sluiting en ontmanteling is de raad geïnformeerd met verschillende raadsmemo’s vanaf 2 december 2022. In het Raadsmemo Stand van zaken Nelson Mandelabrug d.d. 23 december 2022 is indicatief een bedrag van de kosten genoemd van € 6 tot € 8 mln. Hiervoor is een voorziening getroffen van € 6,01 mln. en zijn onderzoekskosten verricht voor € 0,38 mln.

Om veiligheidsredenen is extra groot onderhoud gepleegd aan de overdekte fietsenstallingen bij negen Randstadrailhaltes. Het betreft het verwijderen van fietskluizen en het vervangen van diverse onderdelen, zoals glasplaten, kopplaten, bevestigingsmateriaal en verlichting. Dit heeft een nadeel van € 0,15 mln. veroorzaakt, welke in TB1 is gemeld.

Voor de uit te voeren werken is een meerjarige onderhoudsplanning gemaakt. Door capaciteitsgebrek bij de aannemers zijn niet alle werkzaamheden uitgevoerd in Oosterheem waardoor op een totaal van € 0,690 mln. een voordeel van € 0,263 mln. is ontstaan. Tegenover het voordeel staat een even  lagere onttrekking van € 0,263 mln. uit de Brede Bestemmingsreserve.

Er is een taakstelling voor efficiency toebedeeld aan de verschillende programma's. Voor het beheer en onderhoud van de openbare ruimte is dit € 0,146 mln. Hier kan geen invulling aan worden gegeven en de verwachting is ook niet dat dit op korte termijn kan gebeuren.  Dit levert een nadeel op van € 0,146 mln.

In 2022 is CASA bij Poppodium Boerderij blijven huren. Hierdoor was geen sprake van gederfde huurinkomsten en was het gereserveerde budget van € 0,15 mln. in 2022 niet nodig.

In de TB's is het voordeel van € 0,15 mln. gemeld.

In 2022 is rekening gehouden met € 40.000 voor het onderzoek naar het behoud en tentoonstellen van het erfgoed. Het onderzoek is echter nog niet afgerond, waardoor 50% van de kosten in 2023 zullen vallen. 
Verder is er een aantal keren subsidie teruggevorderd (€ 90.000), omdat niet al het budget nodig bleek of prestatieafspraken niet gehaald konden worden. Een voorbeeld hiervan is de terugvordering van teveel verstrekte coronanoodsteun voor Cultuurzomer 2021.

Door wijzigingen in de bouwplanning en in de planning van kunstprojecten, schoven een aantal projecten door naar volgend jaar. Daarom hoefde er ook minder uit de reserve gehaald te worden. 

In de begroting is voor Groen, Spelen, Leren  € 1,684 mln. opgenomen, waarover enkele mee- en tegenvallers te melden zijn:

Stadsboerderij De Balijhoeve
De verbouwde stadsboerderij is in juni geopend. In de begroting was uitgegaan van oplevering in 2021. Dit betekent dat de kapitaallasten van € 74.000 in 2022 vrijvallen (eenmalig voordeel). Door de latere heropening en door het ontbreken van een exploitant vallen de lasten en baten van de horeca lager uit. Dit geeft een nadeel van € 81.000. 

Speelboerderij Het Buitenbeest
Het Hoogheemraadschap van Rijnland (HHR) heeft riet verwijderd om de waterkwaliteit te verbeteren. Dit riet stond als natuurlijk afscheiding in het water rond het buitenspeelterrein van Speelboerderij Het Buitenbeest. Uit veiligheidsoverwegingen heeft de gemeente een hek langs het water geplaatst. Dit leidde tot een nadeel van € 31.000.

Hogere energielasten
De energiekosten zijn gestegen. Voor de stadsboerderijen leidde dit tot een nadeel van € 26.000.

In de TB's is voor de lasten een nadeel van € 3.000 en voor de baten een nadeel van €  0,121 mln.  gemeld.

Maatschappelijke organisaties vroegen ook in 2022 coronasteun aan. De werkelijke uitgaven vielen lager uit dan eerder gemeld. De melding van een nadeel van € 0,659 mln. was gebaseerd op de ingediende aanvragen tijdens het opstellen van TB2. Uit toetsing bleek dat sommige aanvragen te hoog waren ingediend en dat sommige aanvragers geen recht hadden op noodsteun. In TB2 zit naast noodsteun ook € 0,396 mln. aan huurcompensatie. Dit wordt verderop toegelicht.

De gerealiseerde baten van de exploitatie van de sportaccommodaties vallen € 0,545 mln. lager uit dan begroot. Hiervan is € 0,396 mln. gemeld in het TB2. Dit betrof huurcompensatie coronanoodsteun.
In 2022 is de voorziening Groot Onderhoud grondig nagelopen. Hieruit bleek dat er  € 0,122 mln. aan de voorziening toegevoegd moest worden. Dit is als nadeel opgenomen. 

In 2022 was € 1,021 mln. in de begroting opgenomen voor sloopwerkzaamheden. Deze sloop heeft niet plaatsgevonden. Deze dekkingsmiddelen blijven geoormerkt in de reserve en worden pas aangewend in het boekjaar dat de sloop plaatsvindt. 

Uit overleg met de accountant blijkt dat de gemeente op grond van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) verplicht is om in de jaarrekening 2022 een voorziening op te nemen voor financiële gevolgen van het besluit tot het beëindigen van de subsidie voor museum De Voorde. In de jaarrekening is daarom een bedrag ter grootte van de gegarandeerde geldlening (stand 31-12-2022) in de voorziening gestort.

Bij de Welzijnsaccommodaties leverde de huuropbrengsten € 0,303 mln. minder op dan begroot. Dit bedrag bestaat uit € 0,139 mln. verstrekte huurcompensatie en € 0,164 mln. te hoog ingeschatte huurinkomsten. 

Het grootste nadeel van € 0,406 mln. betreft een stelpost gerelateerd aan een storting in de voorziening Groot Onderhoud Overige accommodaties. In 2022 is de voorziening Groot Onderhoud grondig nagelopen met dit nadeel als uitkomst. Daarnaast zijn de onderhoudskosten € 0,139 mln. hoger uitgevallen. 

Het Ministerie van VWS heeft voor ijsbanen en zwembaden een Specifieke Uitkering IJsbanen en Zwembaden (SPUK-IJZ) in het leven geroepen. Het doel hiervan is om ijsbanen en zwembaden financieel te compenseren zodat zij geen verlies hebben. Na beoordeling van de aanvragen heeft de gemeente € 0,219 mln.  aan steun aangevraagd bij het rijk.  De gemeente heeft vervolgens ditzelfde bedrag weer beschikt aan de betreffende exploitanten.

In de TB's is op de lasten een nadeel van € 0,219 mln.  en op de baten een voordeel van € 0,219 mln.  gemeld.

Het rijk heeft de maximale bijdrage voor het Sportakkoord halverwege 2022 met € 53.000 opgehoogd. Deze middelen mochten in 2022 en 2023 worden ingezet. Omdat de besteding in 2023 plaatsvindt is ook de rijksvergoeding overgeheveld naar 2023.

Naast de rijksbijdragen is er ook een gemeentelijke bijdrage voor het Sportakkoord. Van de gemeentelijk bijdrage is € 39.000 niet uitgegeven.

In het TB is op de lasten een nadeel van € 53.000 en op de baten een voordeel van € 53.000 gemeld.

De investeringsimpuls amateurverenigingen is bedoeld om verenigingen te ondersteunen bij het doen van investeringen in gebouwen of duurzame goederen. Verenigingen kunnen hiervoor een aanvraag indienen.

Verwacht werd dat door de aanpassing van de verordening meer verenigingen gebruik gaan maken van de investeringsimpuls en voor hogere bedragen. De aanpassing is uiteindelijk pas in januari 2023 door de raad vastgesteld. Op grond van onderzoek is € 402.500 begroot om tegemoet te komen aan toekomstige investeringswensen. In 2022 is daadwerkelijk € 99.000 aangevraagd.  

Het resterende deel blijft in de reserve Investeringsimpuls amateurverenigingen zitten en blijft zo beschikbaar voor toekomstige investeringen.

Binnen het programma Vrije tijd zijn tijdelijke extra middelen opgenomen vanuit het Nationaal Programma Onderwijs. Deze middelen zijn ingezet voor het terugdringen van corona achterstanden. Op het gebied van sport vonden tijdelijk extra activiteiten en inzet plaats van combinatiefunctionarissen gericht op sportactiviteiten op en rondom (speciaal) onderwijs. Aanvullend zijn middelen beschikbaar gesteld voor natuur- en milieueducatie op scholen en de Stadsboerderij. Tot slot waren middelen beschikbaar gesteld voor het aanstellen van een tweetal coördinatoren die binnen- en buitenschoolse activiteiten in de vrijetijdssector inzichtelijk en zichtbaar maken voor gebruikers (docenten, ouders en jeugd). 

De rijksvergoedingen zijn verantwoord in doelstelling 1.1 van programma 1. In de TB's was op de lasten een nadeel van € 0,127 mln.  en op de baten een voordeel van € 0,127 mln.  gemeld.

In 2021 heeft het rijk budget beschikbaar gesteld voor een ‘Samenhangend steunpakket voor sociaal en mentaal welzijn en leefstijl’ om de achterstanden als gevolg van COVID-19 in te halen. Met toestemming van het rijk is dit budget in 2022 ingezet door tijdelijk twee extra combinatiefunctionarissen sport in te zetten. Ten opzichte van de melding blijft er € 25.000 over en deze terugbetaling aan het rijk is verwerkt in de jaarrekening.

In de TB's is op de lasten een nadeel van € 0,135 mln.  en op de baten een voordeel van € 0,135 mln.  gemeld.

Op het evenementenbudget van € 0,269 mln.  is een nadeel van € 65.000 ontstaan. Dit heeft verschillende oorzaken:

• Omdat een groot aantal evenementen in de afgelopen twee  jaren door COVID-19 niet door konden gaan, zijn in 2022 meer subsidieaanvragen gehonoreerd.
• Organisatiekosten zijn aanzienlijk gestegen en hiervoor is compensatie verstrekt.
• Er zijn extra uitkeringen verstrekt om het doorgaan van beeldbepalende evenementen te garanderen. In TB2 is een nadeel van € 75.000 gemeld.

Voor de Grand Départ Rotterdam in 2024 of 2025 is € 0,2 mln.  (in 2022 € 60.000, in 2023 € 0,1 mln.  en in 2024 € 40.000) beschikbaar gesteld uit de reserve Fonds Zoetermeer 2040. Het bid voor 2024 van Rotterdam is niet gehonoreerd maar voor 2025 is de stad nog in de race.  In 2022 zijn daarom geen kosten gemaakt.

In TB2 is dit gemeld.

Voor 2022 is € 0,2 mln.  beschikbaar gesteld uit de reserve Fonds Zoetermeer 2040 voor activiteiten rond 'Zoetermeer 60 jaar groeikern'. Een aantal activiteiten die georganiseerd worden in het kader van Zoetermeer 60 jaar New Town vindt begin 2023 plaats. Om die reden is in 2022 € 0,159 mln.  besteed en is er in 2022 nog een onbenut, maar bestemd, budget van € 40.000. Hier staat een even hoog nadeel tegenover in de reserve Fonds Zoetermeer 2040.

Het voordeel van € 0,225 mln. op de loonkosten in programma 5 is te verklaren door een toename van de formatieruimte per 1 juli 2022, wat niet eenvoudig bleek in te vullen door de krapte op de arbeidsmarkt. Gelijktijdig heeft een aantal collega’s een andere uitdaging gevonden, zowel binnen als buiten de gemeente.

 Handhavingsjuristen

De eindafrekening over 2021 van € 0,16 mln. terug te betalen subsidie voor coronatoegangsbewijzen heeft in 2022 plaatsgevonden. Hiervoor was in 2021 een nog te betalen balanspost opgenomen. 

Voor het afhandelen van WABO-vergunningen worden leges in rekening gebracht, waarvoor in de begroting een raming van € 6,9 mln. is opgenomen. De werkelijke legesinkomsten zijn uitgekomen op € 3,8 mln. Een verschil van €3,1 mln. Bij de TB's is al een nadeel gemeld van € 3,5 mln. Ten opzichte van de meldingen bij de TB's is er € 0,7 mln. extra leges binnen gekomen. Dit wordt veroorzaakt doordat vergunningen eerder verleend zijn.

Voor het afhandelen van WABO-vergunningen worden vergunningverleners, toezichthouders en juristen ingezet.  In 2022 was er een voordeel van € 0,2 mln. in verband met lagere kosten voor personele inzet dan begroot. Bij TB1 is dit  al gemeld.  

208

208

V

Het voordeel  van € 45.000 bij de inkomsten betreft een detacheringsvergoeding voor griffiepersoneel en een bijdrage van de gemeente Voorschoten aan het onderzoek voor de Regionale Energiestrategie (RES). 

Het voordeel van € 0,275 mln. komt omdat er minder gebruik is gemaakt van de wettelijke vergoedingen en rechtspositieregelingen voor raadsleden. Daarnaast hebben COVID-19 en het verkiezingsjaar ook invloed gehad op de inzet van de beschikbare middelen voor onder andere opleidingen en overige raadsactiviteiten. 

Voor de uitvoering van het Grondbeleid is ca. € 25 mln. aan lasten en baten in de Programmabegroting opgenomen. Het Grondbeleid wordt gevoerd om een programma (woningen, kantoren, voorzieningen en bedrijfsterreinen) te realiseren. De uitgangspunten hierbij zijn het rijks-, provinciale en regionale beleid en de gemeentelijke visie op het toekomstige ruimtelijk beleid. In de Nota Grondbeleid zijn de kaders en uitgangspunten weergegeven voor het grondbeleid van de gemeente.

Er is een relatie tussen de lasten, baten, mutaties in reserves en boekwaarde van de verschillende grondexploitaties (en faciliterend grondbeleid) op de balans. Het resultaat van de grondbedrijf functie is per saldo via een mutatie in de voorraad neutraal verwerkt, zodat de ontstane afwijkingen in de regel geen invloed hebben op het rekeningresultaat van de gemeente. Ook is er (jaarlijks) sprake van faseringsverschillen. De redenen zijn vaak divers en zijn vaak exogeen van aard. Met projectontwikkelaars is bijvoorbeeld een afnamecontract afgesloten, maar het tempo van de afname en daarmee de opbrengsten wordt door de ontwikkelaars zelf bepaald. Het effect van de faseringsverschillen is verwerkt in het Meerjarenperspectief Grondbeleid (MPG).

Het MPG bevat naast informatie over de voortgang, ook een actualisatie van de grondexploitaties, de resultaatprognoses en de risico’s. In het MPG is het effect van de werkelijke voortgang meegenomen. Het resultaat van deze actualisatie is verwerkt in de jaarrekening en komt tot uitdrukking in mutaties in reserves en de winstafdrachten en het al dan niet vrijvallen van (een deel) van voorzieningen en reserves. De verwerking van het resultaat is vastgesteld in de Nota Grondbeleid en gaat via vastgestelde stappen: in eerste instantie voor 50% toegevoegd aan de reserve Financiële Positie Grondbedrijf en voor 50% aan de reserve RIF. Vervolgens wordt de maximale omvang van de reserve Financiële Positie Grondbedrijf en de risicoreserve bepaald aan de hand van de benodigde weerstandscapaciteit. Het surplus wordt afgeroomd naar de reserve RIF. In de paragraaf Grondbeleid is een inhoudelijke toelichting opgenomen op de uitvoering van het grondbeleid.

Het voordelig resultaat van € 1,26 mln. ontstaat doordat er ook vennootschapsbelasting (Vpb) over het voordelige resultaat moet worden afgedragen aan het Rijk. Hier staat een nadeel van € 1,26 mln. tegenover. Dit is verantwoord bij het afzonderlijke onderdeel Vpb.

Baten
Het nadeel op de baten € 7,2 mln. bestaat uit hogere grondopbrengsten van ca. € 2,2 mln. (voordeel, faseringsverschil) en een hogere mutatie in de voorraad onderhanden werken van ca. € 10,1 mln. (nadeel). De hogere opbrengsten zijn ontstaan bij Dwarstocht. Het verschil met de raming komt voornamelijk doordat de verkochte grond voor Cadenza 2, Engelandlaan 140 en de Van Leeuwenhoeklaan later wordt geleverd dan verwacht.  De hogere mutatie onderhanden werken houdt verband met lagere lasten. Daarnaast is door vrijval bij de voorziening Nadelige complexen Grondbedrijf en de voorziening Verplichtingen afgesloten grondexploitaties  een totaal voordeel gerealiseerd van € 0,7 mln.. 

Lasten
Het voordeel op de lasten van € 5,2 mln. ontstaat doordat begrote werkzaamheden voor bouw- en woonrijpmaken doorschuiven naar een volgend boekjaar.  Het faseringsverschil bij het bouw- en woonrijpmaken is onder meer ontstaan in de grondexploitatie Oosterheem en Van Leeuwenhoeklaan. 

Voor de grondexploitatie Herstructurering Palenstein is in TB2 een nadeel gemeld van € 0,6 mln. door hogere voorbereidings- en uitvoeringskosten. De kosten zijn uiteindelijk € 0,9 mln. hoger uitgevallen. Daar tegenover staan lagere kosten voor het woonrijpmaken die doorschuiven naar 2023 (€ 0,5 mln.). Per saldo komt het nadeel voor Palenstein uit op € 0,4 mln.

Onttrekkingen reserves
De reserve Financiële positie Grondbedrijf en reserve risico's Ontwikkelimgsbedrijf worden elk jaar herijkt op basis van een herziening van grondexploitaties. De herijking heeft geleid tot een afroming van de reserve FiPo van € 0,40 mln. en van de reserve risico's Ontwikkelingsbedrijf van € 0,57 mln. Begroot was € 0,84 mln. Met enkele geringe onttrekkingen uit de risicoreserve is er een totaalvoordeel van € 0,15 mln. gerealiseerd.

Toevoeging en reserves

Op basis van het grondbeleid komt het resultaat van de grondexploitaties (de winstneming) voor 50% ten gunste van de reserve Versterking financiële positie Grondbedrijf (FiPo) en voor 50% ten gunste van de reserve investeringsfonds 2030 (Rif). De toevoegingen voor de reserve FiPo en Rif zijn € 3,1 mln. lager dan begroot (voordeel).  Dit komt omdat de winstneming wordt gebaseerd op de voortgang van het project en daar is achterstand bij het bouw- en woonrijpmaken. 

De gemeente heeft grond in haar bezit en voor de exploitatie (regulier beheer, advisering en begeleiding verkopen) is een budget opgenomen van ca. € 0,9 mln. aan uitgaven en ca. € 1,9 mln. aan inkomsten.

Dit jaar zijn extra inkomsten gerealiseerd door incidentele grondverkopen (+ € 0,179 mln.) en de eenmalige bijdrage van het verlengingscontract van de verhuur van het benzineverkooppunt aan de Zuidweg 9 (+ € 0,600 mln.). Maar er zijn wederom ook lagere inkomsten uit huren en pachten gerealiseerd (-/- € 0,268 mln.). Dit geeft per saldo een voordeel van € 0,505 mln. In TB2 is een totaalmelding gedaan van € 1,0 mln. aan extra inkomsten. Het verschil ten opzichte van TB2 is ontstaan door vertraging in de gedeeltelijk aankoop en verkoop van kavels aan de Kelvinstraat (gelegen in het Kwadrant deelgebied D). 

Vanwege vacatures zijn meer medewerkers ingehuurd en is een trainee aangesteld waardoor het personeelsbudget dit jaar met € 0,200 mln. eenmalig is overschreden. In TB2 is een melding gedaan van € 0,100 mln. aan extra lasten. Ook heeft meer (achterstallig) onderhoud plaatsgevonden aan groenstroken en enkele panden (-/- € 60.000) en is een stuk grond nog achteraf afgewaardeerd vanwege gedeeltelijke verkoop in 2021 (-/- € 86.000).

Voor de aanvullende kosten van het bouw- en woonrijp maken van het woningversnellingsproject Engelandlaan 270 is een voordeel behaald van € 80.000. De sloop- en bouwfase kan pas starten na vaststelling van het bestemmingsplan en is verschoven in de tijd. Begroot was € 80.000.

1.598

Op de uitvoering van de Strategische Agenda Zoetermeer 2040/schaalsprong is een voordeel van € 1,598 mln. Hier staat een even grote nadelige onttrekking reserve tegenover. De onderbesteding is als volgt ontstaan:

Regie, voorbereiding en samenhang/investeringsagenda  voordeel € 0,361 mln.
Op regie, voorbereiding en samenhang/investeringsagenda is een voordeel van € 0,261 mln. en op de investeringsagenda € 0,100 mln. Dit voordeel ontstaat doordat:

• Er minder externe inzet en ondersteuning nodig is dan voorzien
• Het budget voor kleine uitgaven niet is besteed
• De derde staat van Zoetermeer in 2023 wordt opgemaakt
• De voorbereiding op het maken van een investeringsagenda is verschoven in de tijd 
• De Ruimtelijke Strategie 2040 is eind 2022 opgestart

Begroot was € 0,8 mln. In TB2 was een voordeel gemeld van € 0,275 mln.

Relatienetwerk/investeren in stad voordeel € 0,412 mln.
Op relatienetwerk/investeren in stad is een voordeel van € 0,412 mln. Dit is ontstaan doordat:

• De samenwerking met de Haagse Hogeschool nog is niet gerealiseerd en beperkt is gebleven tot adviezen met betrekking tot voorstellen voor het Fonds Zoetermeer 2040.
• Het stadsfestival in 2023 wordt gehouden als één van de pijlers van 60 jaar New Town, zoals aangegeven in het memo ’60 jaar New Town Zoetermeer’. 

Begroot was € 0,5 mln. In TB2 was een voordeel gemeld van € 0,4 mln.

Woningbouwprogrammering voordeel € 0,212 mln.
Op de woningbouwprogrammering is een voordeel ontstaan van € 0,225 mln. Dit is ontstaan omdat de vacature van woningbouwregisseur later is ingevuld dan voorzien (in mei 2022) en omdat het niet is gelukt om de vacature  van de  programmamanager Woningbouw als Aanjager voor een Sociaaleconomisch Krachtige Stad in te vullen. Begroot was € 0,3 mln. In TB2 was een voordeel gemeld van € 0,115 mln.

Bestemmingsplannen en overige onderzoeken voordeel € 0,118 mln.
Op bestemmingsplannen en overige onderzoeken is een voordeel ontstaan van € 0,118. mln. Dit is ontstaan omdat de uitgezette opdrachten voor bijvoorbeeld cultuurhistorische verkenningen in de wijken en het soortenmanagementplan (flora en fauna) niet of gedeeltelijk zijn uitgevoerd. De verplichtingen zijn over gezet naar 2023.  Begroot was € 0,177 mln.

Wijkverkenning en ontwikkeling Meerzicht voordeel € 50.000
Op de wijkverkenning en ontwikkeling Meerzicht is een voordeel van € 50.000. Dit is ontstaan doordat de uit te voeren werkzaamheden voor de aanpassing van de openbare ruimte in relatie tot winkelcentrum en de overeenkomst met de eigenaren nog niet zijn afgerond. Begroot was € 0,452 mln. 

Gebiedsvisie van Tuyllpark voordeel € 81.000
Op de gebiedsvisie van Tuyllpark is een voordeel van € 81.000 ontstaan vanwege vertraging bij het vaststellen van het participatietraject. De vertraging is gemeld in Raadsmemo 'Verdaging motie 2106-61: Visie Van Tuyllpark en Plan Plas van Poot in samenhang' van 13 december 2022. Zie ook programma 1 vertraging strategie werklocaties. Begroot is € 0,160 mln.

Gemeentelijke inzet versnelling 700 woningen/ Nieuwe Initiatieven voordeel € 0,350 mln.
Op de gemeentelijke inzet versnelling 700 woningen/ Nieuwe Initiatieven is een voordeel van € 350.000. Met raadsmemo’s van 23 december 2021 en 6 mei 2022 over de prioritering van projecten is aangegeven dat er net voldoende capaciteit is om de huidige projecten uit te voeren en er slechts beperkt capaciteit beschikbaar is om nieuwe initiatieven op te pakken. De krapte op de arbeidsmarkt (inclusief verloop van het eigen personeel) en onvoorziene omstandigheden zoals het beroep op personeel vanwege de Oekraïnecrisis en de aanpak van de Mandelabrug hebben dit knelpunt vergroot. Het budget was ca. € 0,8 mln. In TB2 was een voordeel gemeld van € 0,250 mln.

Centraal Park voorbereiding
Op het budget van de voorbereiding Centraal Park is voordeel van € 0,167 mln. Daar staat een even grote nadelige onttrekking reserve tegenover. De voorbereiding van de ruimtelijke procedure voor de wijziging van het bestemmingsplan en het afronden van een definitief ontwerp voor het totale Centraal Park is vertraagd. Dit zal in 2023 gebeuren. De besluitvorming over het Centraal Park heeft in december 2022 plaatsgevonden en de uitvoering geschiedt over meerdere jaren en heeft een totaalbudget van ca. € 10 mln, € 0,167 mln. wordt ingezet voor de uitwerking van het park. 

Centraal Park Buurtvaart
Op het project Buurtvaart zijn er € 0,132 mln. extra uitgaven gedaan waar ook € 0,132 mln. aan extra inkomsten tegenover staan. De gemeente en het Hoogheemraadschap Rijnland hebben bij de aanleg van het wandelpad Dorpsstraat-Wilhelminapark en de dijkverhoging van de buurtvaart samengewerkt. De gemeente heeft de regie over het werk gevoerd. Het hoogheemraadschap heeft financieel bijgedragen. Het wandelpad maakt onderdeel uit van het project Centraal Park en is in overeenstemming  eerder aangelegd dan de rest van het project. De afwijking was in TB2 opgenomen.

Op het wijkplan Palenstein is een voordeel van € 81.000. Hier staat een even grote nadelige onttrekking reserve tegenover. De besteding van het budget over de jaren geschiedt in relatie tot de voortgang van de realisatie van het programma Palenstein en wordt gedekt vanuit de brede bestemmingsreserve. In 2022 zijn net als voorgaande jaren een aantal activiteiten niet of niet volledig uitgevoerd, waaronder het vieren van mijlpalen met de bewoners, activiteiten rondom het nieuwe winkelcentrum en bijdragen in speelvoorzieningen. Begroot was € 99.000.