Er is met name in de afgelopen jaren een toename in omvang van de meldingen van jeugdoverlast en de toename in zorgen over het verharden van de criminaliteit onder de jeugd. Te denken is aan de steekincidenten die zich de afgelopen jaren hebben voorgedaan onder jongeren en brandstichtingen bij woningen waarvoor jonge Zoetermeerders zijn aangehouden.

De aanpak van problematische jeugd is een speerpunt van het Integraal Veiligheidsbeleid. Jongeren en jongvolwassenen veroorzaken in groepsverband of als individu, overlast en criminaliteit. Problematische (jeugd)groepen worden integraal en multidisciplinair aangepakt. Hierin werken partners vanuit de strafrecht-, zorg- en bestuurlijke keten samen. In deze aanpak is direct contact met zowel de partners als de jongeren en hun ouders het belangrijkste uitgangspunt.

Vanwege toenemende zorgen rondom wapengeweld onder jongeren in de stad wordt vanaf 2020 het Actieplan Wapens en Jongeren uitgevoerd. Het actieplan loopt door tot en met 2022 en bestaat uit een reeks maatregelen die het wapengeweld onder jongeren een halt toeroepen. De inzamelingsacties wapens is hier een voorbeeld van.  Het steekwapenbezit onder jongeren is zorgelijk. Er wordt extra prioriteit gegeven aan het terugdringen van het wapenbezit bij jongeren.

Sinds eind 2019 heeft de raad gelden beschikbaar gesteld voor de inzet van twee jeugdboa’s. De jeugdboa's richten zich, anders dan de Boa's/wijkhandhavers, specifiek op de jeugd en werken dus wijkoverschrijdend. De werkzaamheden van een jeugdboa hebben een preventief karakter: contact maken met en leren kennen van de jongeren en groepen. De dekking van de jeugdboa’s is tijdelijk en loopt eind 2022 af.

Daarnaast wordt sinds 2018 ingezet op de preventieve aanpak van problematische jeugd die dreigt af te glijden in criminaliteit via het intensieve coachingstraject IPTA (Integrale Persoonsgerichte Toeleiding naar Arbeid). De resultaten van de aanpak zijn positief en de aanpak daarom worden voortgezet.

De gemeente Zoetermeer pakt samen met de politie, het OM, inwoners en bedrijven ondermijnende criminaliteit aan. We werken aan het signaleren, voorkomen en aanpakken van ondermijning. De informatiepositie op bedrijventerreinen is versterkt door de inzet van de Boa-ondermijning en de wijkagenten. De gemeente en politie voeren het preventieve project Dealbreakers uit. Hiermee wordt geprobeerd jonge aanwas in de georganiseerde criminaliteit te voorkomen.

Allerlei ontwikkelingen en gebeurtenissen zorgen voor de toename van (de zichtbaarheid) van diverse vormen van activisme en extremisme, zoals de toename van anti-overheids- en anti-maatregelgevoelens. Activisme hoort uiteraard bij een democratische rechtsstaat, gewelddadig extremisme ondermijnt deze. De aanpak van radicalisering, extremisme en polarisatie beweegt mee met al deze maatschappelijke ontwikkelingen. Het tegengaan van polarisatie en het onderkennen van (mogelijk gewelddadig) extremisme wordt steeds relevanter. Radicalisering, op welk thema dan ook, moet het liefst in een vroeg stadium worden onderkend zodat tijdig kan worden gehandeld. Het rijk erkent dat een blijvende focus op de aanpak van radicalisering nodig is.  De versterkingsgelden voor deze aanpak waren door het rijk in eerste instantie beschikbaar gesteld tot en met 2020, maar zijn nu in ieder geval tot en met 2025 aan te vragen.

Diverse maatschappelijke thema’s en tegenstellingen zijn in de afgelopen periode uitvergroot, zoals voor- en tegenstanders van overheidsbeleid, complot denken en milieumaatregelen. Hierbij maken we een scherp onderscheid tussen activisme, dat bij een democratische rechtstaat hoort, en (gewelddadig) extremisme. Dit laatste ondermijnt de democratische rechtsorde en valt daarmee binnen de aanpak van radicalisering, extremisme en polarisatie. De aanpak en daarmee de werkwijze beweegt mee met deze maatschappelijke ontwikkelingen en spanningsvelden. Zo worden lokale fenomeenanalyses steeds belangrijker om in beeld te brengen waar de maatschappelijke discussie zich beweegt over de grens van activisme naar extremisme. Naast de recente maatschappelijke ontwikkelingen krijgt het islamitisch geïnspireerd extremisme uiteraard nog steeds de benodigde aandacht.

Binnen de aanpak van radicalisering, extremisme en polarisatie wordt, net als bij bijvoorbeeld de aanpak van problematische jeugd, integraal en multidisciplinair samengewerkt met partners uit de strafrecht-, zorg- en bestuurlijke ketens. Bij casuïstiek waarbij een (vermoeden van een) overlap is met GGZ-problematiek wordt samengewerkt met de intensieve aanpak personen met risicovol en verward gedrag binnen het Zorg- en Veiligheidshuis Haaglanden. Een aanzienlijk deel van nieuwe casuïstiek kent namelijk een combinatie van elementen van radicalisering en verward gedrag, en de persoonsgerichte aanpak kan dan alleen effectief zijn als deze volledig integraal is.

Voor de preventie van extremisme en radicalisering wordt blijvend ingezet op trainingen en andere activiteiten voor jongeren en ouders met als doel om hun weerbaarheid tegen extremistische beïnvloeding te verhogen. De trainingen voor professionals worden steeds aangepast aan de genoemde maatschappelijke ontwikkelingen

Overige doelstellingen zijn:
1. Handhaving van regels voor de bebouwde (leef)omgeving. Dit geeft invulling aan de wens en aan de taak om overeenkomstig de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) te handhaven.
2. De gemeente is op het gebied van rampen en crisisbeheersing in staat de directe en indirecte gevolgen van een ramp of crisis te voorzien en beheersen. Bewoners zijn geïnformeerd over de risico’s zodat zij weten wat zij zelf kunnen doen ter voorbereiding op een ramp of crisis.

De impact van de coronacrisis op de gemeentelijke crisisbeheersing is groot. In 2020 heeft het rijk de crisisinfrastructuur landelijk opgeschaald. Hierin zijn de veiligheidsregio’s vertegenwoordigd. Mogelijk blijft de opschaling in 2022 nog in stand.