Bijlage 10 Verbonden partijen

Het nettoresultaat Stedin 2020 bedraagt € 42 mln. (2019: € 64 mln. exclusief een bijzondere baat van € 325 mln. uit verkoop van een bedrijfsonderdeel).

Hiervan komt uiteindelijk € 41 mln. ter beschikking aan de aandeelhouders (2019: € 52 mln.). Van dit bedrag wordt 50% als dividend uitgekeerd aan de aandeelhouders. Dit betekent een dividend van € 481.000, € 4,14 per aandeel (2019: € 1.216.000, € 10,46 bestaande uit 50% over nettowinst aandeelhouders plus eenmalig € 20 mln.).
Vanaf het boekjaar 2021 (uit te betalen in 2022) wordt , in verband met de omvang van de financieringsbehoefte van Stedin, de komende jaren geen dividend meer verwacht.

In 2021 heeft de raad besloten tot inschrijving op cumulatief preferente aandelen die heeft geleid tot de aanschaf in juli 2021 van 118.518 preferente aandelen voor een bedrag van € 8,9 mln. Dit in het kader van het versterken van het eigen vermogen van Stedin (zie ook bij Risico’s). Over dit bedrag zal Zoetermeer jaarlijks 3% rente ontvangen. Dit rentepercentage wordt ongeveer eens per 4 jaar bijgesteld aan de dan geldende rentetarieven plus een vaste opslag.
Vanaf 2022 is de te ontvangen rente per jaar € 267.000.

De potentiële investeringen ten behoeve van de Energietransitie betreffen aanzienlijke bedragen, waardoor de financieringsbehoefte de komende jaren sterk toeneemt. Als gevolg van ‘Het Methodebesluit regionale netbeheerders elektriciteit en gas’ (op te stellen door de toezichthouder ACM [Autoriteit Consument & Markt]) kunnen (mogelijk) de uit de hogere financieringsbehoefte voortkomende extra rente en afschrijvingslasten pas op een later moment en mogelijk niet volledig in de tarieven worden doorbelast.
Het eerstkomende methodebesluit (voor de periode 2022 – 2026) en de (financiële) gevolgen daarvan zullen pas na het verschijnen van deze programmabegroting 2022 – 2025 bekend worden.
Met name is er druk vanuit de regionale netbeheerders (waaronder Stedin) richting ACM om de kosten voor de Energietransitie versneld en volledig in de tarieven te kunnen verwerken.
Het dividend staat onder druk. De verwachting is dat het dividend Stedin de komende jaren minimaal zal zijn en daarom is vanaf 2022 het dividend Stedin op nihil begroot.

Stedin bereidt in het kader van het project Lange Termijn Financiering (LTF) voorstellen voor om in de toegenomen financieringsbehoefte te voorzien, waarbij met name ook het versterken van het eigen vermogen een belangrijke rol speelt.
In 2021 is de eerste tranche uitgevoerd om het eigen vermogen te versterken. Hierbij heeft Stedin bij (enkel) de aandeelhouders € 200 mln. opgehaald in de vorm van preferente aandelen. Zoetermeer heeft voor € 8,9 mln. preferente aandelen gekocht. Daarvoor wordt per jaar € 267.000 aan rente ontvangen.

De verwachting is dat dat Stedin een tweede tranche tot versterking van het Eigen Vermogen voorstelt. De omvang van deze tranche is afhankelijk van de uitkomsten van dit LTF, waarbij met name ook de uitkomst van het Methodebesluit 2022 – 2026 een belangrijke rol speelt. In overleg met de aandeelhouders wordt onder andere onderzocht of bij deze tweede tranche ook andere overheden (stakeholders) kunnen worden betrokken en of er andere vormen van financiering voor het versterken van het eigen vermogen tot de mogelijkheden behoren.

Stedin heeft als een rating van A-.

Bijdrage aan doel-
stelling programma

De nettowinst 2020 voor aandeelhouders bedraagt € 42 mln. (2019: € 52 mln.).
Over deze € 42 mln. is 50% uitgekeerd als dividend 2020, € 4,14 per aandeel (2019: € 10,46, bestaande uit 50% over nettowinst aandeelhouders plus eenmalig € 20 mln.).

Vastgelegd is dat de verdeling van de aandelen Dunea naar rato van het inwonertal van de aandeelhoudende gemeenten is: Periodiek (ongeveer eenmaal per vijf jaar, laatste maal in 2018) vindt herverdeling van het geplaatste aandelenkapitaal plaats om niet.
De gemeente bezit 387.302 (9,68%) aandelen à € 5 nominaal.

Tot 2022 werd aan precariorechten op waterleidingen geheven (met een opbrengst van € 300.000). Vanaf 2022 is het precario op ondergrondse leidingen op grond van wetgeving niet meer toegestaan. Met de lagere opbrengsten als gevolg van het afschaffen van deze precario is in de meerjarenbegroting rekening gehouden.

In 2019 hebben aandeelhouders toestemming gegeven voor de oprichting van Dunea Warmte. Doel is om, in het kader van de energietransitie, warmte en koude uit drinkwater of oppervlaktewater te halen als alternatieve bron van verwarming of koeling. Dit is niet alleen een maatschappelijke bijdrage, maar ook een bescherming van de positie van Dunea in de ondergrond.

Dunea zet in om de betrouwbaarheid van haar leveringsplicht robuuster vorm te geven door te investeren in de multi-bronnen strategie, het vergroten van de strategische zoetwatervoorraad in de duinen en het optimaliseren van het huidige systeem. Ook vraagt de kwaliteit van drinkwater als gevolg van toename in regelgeving op gebied van PFAS, de vervuiling van rivierwater en het onderhoud van het duingebied meer investeringen en beheer.

Deze ontwikkelingen leiden tot hogere investeringen en exploitatiekosten en hebben ook gevolg voor de tarieven van het drinkwater. In november 2021 zal in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders een besluit over de investeringen en tarieven worden genomen.

Bijdrage aan doel-
stelling programma

Het AB evalueert voor 1 januari 2023 en daarna ten minste eenmaal per vier jaar het functioneren van de regeling. Vanwege het aflopen van de garantstelling van de gemeente Den Haag voor de taken Epidemiologie enen mogelijk in de begrotingswijziging 2021. Gezondheidsbevordering per 1 januari 2021 is een doelmatigheidsonderzoek regionaal takenpakket Epidemiologie en Gezondheidsbevordering uitgevoerd. Eventuele consequenties hiervan worden meegenomen in de begroting 2022 en mogelijk in de begrotingswijziging 2021. Op verzoek van de gemeenteraden is in 2021 vervroegd gestart met de evaluatie zodat deze voor de verkiezingen plaatsvindt.

De GR GGD VT Haaglanden richt zich ook in 2022 op het verbeteren van de sturingsinformatie en het verkleinen van de risico’s voor de gemeentelijke P&C cyclus. Voor de GGD wordt het visietraject GGD opgepakt, het resultaat gericht werken, en komt er een generiek model voor hoe om te gaan met de stijging van het inwonertal.

Tegen de verwachtingen in heeft het coronavirus in 2020 geen grote afwijkingen in het aantal meldingen, advies vragen of huisverboden doen ontstaan. Vanaf mei 2020 is Veilig Thuis ook bereikbaar via de chatfunctie. Evaluatie hiervan vindt in 2021 plaats, waarover in 2022 besluitvorming plaatsvindt.

Voor 2022 ligt de nadruk bij Veilig Thuis op het tijdig afronden van meldingen, het versterken van de ketensamenwerking en het verder ontwikkelen van sturingsinformatie voor een resultaatgerichte werkwijze. De ketensamenwerking wordt verder ontwikkeld middels het kwaliteitskader lokale teams en de VTH-monitor. Ondertussen heeft het kabinet de vereenvoudiging van de jeugdbeschermingsketen aangekondigd in het toekomstscenario kind- en gezinsbescherming. Hierin wordt op termijn een nieuwe publiekrechtelijke organisatie opgericht bestaande uit Veilig Thuis, de Raad voor de Kinderbescherming en de Gecertificeerde Instellingen.

Het resultaat 2020 van de GR GGD en VT Haaglanden is € 2.082.000 voordelig. Dit valt uiteen in een voordeel op programma GGD van € 834.000 (incl. overhead), een voordeel op het programma Veilig Thuis (VT) van € 916.000 (incl. overhead) en een voordeel op de GR-ondersteuning van € 13.000.

Daarnaast is er een voordeel van € 318.000 vanwege de vrijval van de bestemmingreserve Veilig Thuis.
Het voordeel op het programma GGD is voornamelijk het gevolg van de afrekening Toezicht op de Kinderopvang. Het voordeel op het programma Veilig Thuis is hoofdzakelijk het gevolg van een mindere inzet van externen.

De VRH is een door de Wet Veiligheidsregio's verplichte gemeenschappelijke regeling die regionaal de belangen behartigt op het gebied van brandweerzorg en zorg. De 'kolom' Zorg van de VRH bestaat uit de GHOR (Geneeskundige Hulpverleningsorganisaties in de Regio) en de geneeskundige meldkamer (GnkM), die ook de Meldkamer Ambulancezorg (MKA) omvat.

Naast een gemeenschappelijke regeling is de VRH ook een regionaal samenwerkingsverband met betrekking tot rampenbestrijding en crisisbeheersing.

De brandweerzorg blijft de komende jaren gericht op het waarborgen van de fysieke veiligheid in de regio met focus op het leveren van zorg op maat, op basis van de hulpvraag, maatschappelijke ontwikkelingen én met inachtneming van de mogelijke risico’s. Op basis van deze risico’s wordt ingezet op de doorontwikkeling van materieel en procedures én het blijven investeren in de ontwikkeling van kennis. De thema’s verdichting, energietransitie en duurzame inzetbaarheid worden verder uitgewerkt.

De ‘zorg’kolom richt zich voor de komende jaren op het verbreden van het netwerk en het creëren van een gedeeld geneeskundig beeld.

Het Transitieakkoord (TA) ‘Meldkamer van de Toekomst’ uit 2013 is nu in de eindfase beland. Met de overdracht van het beheer zijn afspraken gemaakt en vastgelegd in de regeling hoofdlijnen beleid en beheer meldkamers, die samen met de wet Wijziging meldkamers geldt vanaf 1 juli 2020.

In het beleid van Rampenbestrijding en crisisbeheersing wordt rekening gehouden met een samenleving die steeds complexer wordt. Goede samenwerking kan het effect van een ramp of crisis beperken en bijdragen aan de continuïteit van de samenleving.

Na enkele verkennende studies naar de mogelijkheden voor woningbouw op Bleizo-West is in mei 2020 door de colleges van Lansingerland en Zoetermeer een bestuurlijke vervolgopdracht Bleizo-West vastgesteld. . Besluitvorming door beide raden over het ontwikkelperspectief staat gepland voor najaar 2021. Vervolgens wordt de ontwikkelstrategie uitgewerkt. Dit moet in 2022 tot besluitvorming daarover leiden. Hiermee wordt de huidige ontwikkelingsaanpak uit 2014 vervangen.

Voor het deelgebied Bleizo-Oost zijn medio 2020 alle kavels uitgegeven. Eind 2021 zijn de nieuwe ontwikkelingen in dit gebied opgeleverd. Alleen in het openbaar gebied vinden nog werkzaamheden plaats.
In de begroting zijn voor het jaar 2021 de volgende activiteiten voorzien:
- algemene activiteiten van de projectorganisatie;
- beheer van de gronden;
- activiteiten ten behoeve van de visievormingen ontwikkeling van Bleizo-West;
- afronding van het openbaar gebied van Bleizo-Oost (o.a. aanleg van een calamiteitenweg).
Deze activiteiten passen binnen de exploitatiebegroting van Bleizo.

De grondexploitatie laat, op basis van peildatum einde looptijd, een positief resultaat zien van € 12,1 mln. (NCW op prijspeil 1-1-2021). Van het saldo komt 50% ten gunste van de gemeente Zoetermeer.

Om deze doelstelling te halen wordt er in de MRDH gezamenlijk gewerkt aan het verbeteren van de bereikbaarheid en het vernieuwen van de economie. Daarvoor is op 12 juli 2019 de strategische agenda MRDH 2022 ‘Samen aan het werk!’ vastgesteld.

Het strategische kader voor de begroting 2020 wordt gevormd door de vier ambities die in de strategische agenda zijn opgenomen: vernieuwen economie, versterken stad en omgeving, verbeteren bereikbaarheid en veranderen energie.

Om de economie te vernieuwen werkt de MRDH in 2022 aan de volgende programma’s: stimuleren van innovatie en economische groei, verbeteren aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt en goede digitale connectiviteit.

Om de steden en omgeving te versterken wordt er gewerkt aan ruimte om te werken, stimuleren van het groengebruik & recreatie als vestigingsfactor en samen voortvarend werken aan de bereikbaarheid van woon- en werklocaties.

Binnen de MRDH-begroting is Verbeteren Bereikbaarheid vertaald in twee programma’s: een programma Exploitatie verkeer en openbaar vervoer en een programma Infrastructuur verkeer en openbaar vervoer. Het programma Exploitatie verkeer en openbaar vervoer betreft de uitvoering van wettelijke taken concessieverlening openbaar vervoer, beheer en onderhoud openbaar vervoer, infrastructuur en de planvormingsbevoegdheid in overeenstemming met de Planwet verkeer en vervoer. Dat laatste vraagt om de inzet van de MRDH voor algemene strategie- en beleidsontwikkeling, autonetwerk, verkeersmanagement en ITS, fietsnetwerk, ketenmobiliteit, reisgedrag en logistiek, duurzame mobiliteit en verkeersveiligheid. Vanuit het programma volgen infrastructurele opgaven die, voor zover de MRDH er financieel aan bijdraagt, onderdeel worden van het programma Infrastructuur
verkeer en openbaar vervoer.

Binnen het programma Exploitatie verkeer en openbaar vervoer wordt er in 2022 gewerkt aan zeven doelstellingen:
1. Verbeteren bereikbaarheid toplocaties en banen;
2. Verbetering kwaliteit en efficiency OV;
3. Betrouwbaar op weg;
4. Versnellen van innovatie in mobiliteit;
5. Vergroten verkeersveiligheid;
6. Minder CO2-uitstoot bij verkeer;
7. Samen voortvarend werken aan de bereikbaarheid van woon- en werklocaties.

Binnen het programma Infrastructuur verkeer en openbaar vervoer wordt er in 2022 gewerkt aan vier doelstellingen:
1. Verbeteren bereikbaarheid toplocaties en banen;
2. Betrouwbaar op weg;
3. Versnellen van innovatie in mobiliteit;
4. Verhogen verkeersveiligheid.

Naast de inzet op verbeteren van de bereikbaarheid en het vernieuwen van de economie zet de MRDH zich in 2022 ook weer in op meer regionale samenwerking bij de energietransitie.

In 2019 is een geactualiseerde beleidsnota Risicomanagement en Weerstandsvermogen opgesteld. De beleidsnota is 12 juli 2019 vastgesteld. Voor de activiteiten binnen verkeer en vervoer is binnen de projecten een risicobuffer aanwezig. Wanneer deze niet toereikend is worden projecten uitgesteld of wordt de bijdrage vanuit BDU middelen lager.

Voor de infrastructurele projecten houdt de MRDH rekening met de mogelijkheid van een ‘overplanning’. Dat kan inhouden dat in enig jaar het BDU-fonds (tijdelijk met een maximum van 3 jaar) negatief is. Aan het einde van deze periode dient het saldo nihil te zijn. Voor 2022 en de meerjarenbegroting tot en met 2025 worden geen tekorten voorzien. Het fonds heeft een beperkte investeringsruimte voor projecten die nu nog in de verkenning- en planstudiefase zitten. Deze investeringsruimte is echter onvoldoende om alle ambities uit de Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid te kunnen realiseren.

De MRDH heeft in december 2016 de verantwoordelijkheid voor de financiering van de investeringen in railvoertuigen en railinfrastructuur van de regionale OV-bedrijven overgenomen van de gemeenten Den Haag en Rotterdam. Dat brengt risico’s met zich mee, die in een in 2016 uitgevoerd extern onderzoek nader zijn geduid. Om de risico’s te dekken is een reserve gevormd die gevoed wordt vanuit een opslag die de vervoersbedrijven betalen.

Voor het eventueel wegvallen van een deel van de inwonersbijdrage voor het Economisch vestigingsklimaat is in 2015 een reserve gevormd.

Voor risico’s die samenhangen met de strategische agenda economisch vestigingsklimaat is (nog) geen weerstandsvermogen beschikbaar. De MDRH zal extra prudent zijn bij het aangaan van verplichtingen.

De coronacrisis heeft in 2021 en vermoedelijk ook komende jaren een grote invloed op het gebruik van het openbaar vervoer in de regio. Om deze negatieve gevolgen te bestrijden heeft de MRDH, met steun van het rijk) samen met de vervoerbedrijven RET, HTM en EBS gewerkt aan het transitieprogramma OV. Ondanks deze steun zal er invloed zijn op de financiële positie van de vervoersbedrijven. In hoeverre de bedrijfsvoering tijdig zal kunnen/moeten worden aangepast of dat het Rijk verder bijspringt vormt een punt van aandacht.
Momenteel lopen er gesprekken tussen het Rijk, decentrale overheden en vervoerders over een Beschikbaarheidsvergoeding voor de eerste helft van 2021 en een Transitieprogramma voor de tweede helft van 2021, doorlopend tot en met 2024. De beschikbaarheidsvergoeding loopt in ieder geval tot eind 2021. Het transitieprogramma start dan vanaf 2022, één en ander afhankelijk van een mogelijke nieuwe verlenging van de beschikbaarheidsvergoeding.

• Nader uitwerken van de OV-ontwikkelstrategie Zoetermeer-Rotterdam, in samenhang met de diverse andere onderdelen van het programma MOVV.
• Uitwerking en waar mogelijk realisatie van korte termijnmaatregelen OV-verbinding Zoetermeer-Rotterdam.
• Bijdragen in studie naar het variëren in techniekvormen binnen het OV, zoals een mogelijke introductie van Bus Rapid Transit systemen in de metropoolregio.
• Bijdrage aan realisatie van een hoogwaardig en veilig Metropolitaan Fietsroutenetwerk: Rotterdam-Zoetermeer (Oostweg/IndustriewegBijdrage aan programmalijn Metropolitaan OV en Verstedelijking met onder meer OV Zoetermeer-Rotterdam.
• Bijdrage aan het realiseren van enkele aangewezen automatisch vervoer-projecten (AVLM) op basis van een technisch en financieel haalbaar plan zoals op het Dutch Innovation Park.
• RandstadRail lijnen 3 en 4 gekoppeld rijden Leyenburgcorridor.
• Bijdrage aan activiteiten in het kader van SCHOOL op SEEF.
• Bijdrage aan reconstructie Brusselstraat (fietsstraat).
• Bijdrage aan Entreegebied station Zoetermeer.
• Ontwikkeling dan wel transformatie van de ‘werklocaties’: van kantoren en bedrijventerreinen.

• Bijdrage sterker uit de crisis project: Datalab.
• Bijdrage in de uitvoering van de Digitaliseringvoucher regeling MKB Zoetermeer.

De deelnemende gemeenten betalen de werkelijke kosten voor de uitvoering van de Wsw aan De Binnenbaan BV. De rijksbijdrage per arbeidsjaar loopt de komende jaren naar verwachting met zo’n 10% terug. De gemeente Zoetermeer staat garant voor het werkkapitaal van De Binnenbaan BV. Naast de werkelijke kosten van de uitvoering van de Wsw betalen de aandeelhoudende gemeenten Rijswijk en Leidschendam-Voorburg een tarief met risico-opslag voor de overige diensteverlening die zij afnemen.

De gemeente Zoetermeer naast de werkelijke kosten conform de vijfjarige Dienstverleningsovereenkomst en de jaarlijks Opdracht- en budgetbrief een tarief voor de overeengekomen dienstverlening voor de doelgroep Participatiewet.

De dalende rijksbijdrage en instroomstop voor de doelgroep Wsw leidt tot een daling van inkomsten van De Binnenbaan en daarmee tot druk op het exploitatieresultaat. Daarnaast zal door de verwachte stijging van beschut werk er een afweging moeten worden gemaakt tussen de inzet van middelen over beschut werk en klassieke re-integratie. De aandeelhoudende gemeenten hebben besloten de Wsw activiteiten voor te zetten in combinatie met re-integratie activiteiten in Werkbedrijf De Binnenbaan BV om deze
ontwikkelingen het hoofd te bieden.

Het bedrag dat een gemeente aan contributie betaalt, is afhankelijk van het aantal inwoners. Het uitgangspunt voor het aantal inwoners wordt per 1 januari van het betreffende jaar bepaald aan de hand van de cijfers van het CBS: Zoetermeer had op 1 januari 2019 125.285 inwoners.
Zoetermeer valt onder de categorie van 25.000 tot 200.000 inwoners en betaalt in 2022 € 1,373 per inwoner. Voor 2022 komt dit neer op een bedrag van € 172.016.

De contributie stijgt in 2022 met 1,7% ten opzichte van 2021. Deze stijging is bedoeld voor loon- en prijsontwikkeling op basis van CPB-indexcijfers.

1. Volop werken aan de ontwikkeling, van het aanbod, de vraag en de daaraan gerelateerde marktcondities voor concepten waarmee woningen en/of wijken aardgasvrij en spijtvrij CO2- en/of energieneutraal gemaakt kunnen worden in alle marktsegmenten.       
2. De realisatie van een zodanige kostprijsreductie (schatting 25%-30%), op NOM of NOM-Ready aanbod met gegarandeerde functionele prestaties (minimaal rond energie, binnenmilieu en  veiligheid), waarmee een woonlastenneutraal aanbod voor de bewoner en een gezonde business case voor de investeerder in de oplossingen (inclusief de afnemers) mogelijk is.

Per begin 2020: € 292.023
Per eind 2020: € 339.29

Per begin 2020: € 892.365
Per eind 2020: € 874.340

2020: € 47.271
2019 € 111.664, 2018 € 175.975

Bijdrage aan doel-stelling programma