Programma 2 Samen leven en ondersteunen

Vergroten zelfredzaamheid en maatschappelijke participatie
De ambitie van het college is dat inwoners van Zoetermeer gezond zijn en zo zelfstandig en zelfredzaam mogelijk deel kunnen nemen aan de maatschappij. Het afgelopen jaar zagen we dat het voor lang niet alle inwoners vanzelfsprekend is. Het beroep op voorzieningen van de gemeente was groot. Er is geïnvesteerd in het vergroten van de gemeentelijke capaciteit. Bij de Wmo is een grote inhaalslag geweest op het wegwerken van de meldingen. Om hulp en ondersteuning beschikbaar te houden voor inwoners die het nodig hebben, is meer nodig. Daarom heeft het college in 2023 ingezet op activiteiten die de kansengelijkheid van inwoners vergroten en bijdragen aan het gedachtegoed van positieve gezondheid. Er is ingezet op het versterken van de sociale basis, zodat inwoners elkaar kunnen ontmoeten en ondersteunen en minder afhankelijk worden van professionele ondersteuning. Ook is vanuit het gezondheidsbeleid gewerkt aan het verbeteren van de samenwerking tussen het sociale en medische domein, om zo op een integrale manier te werken aan preventie van gezondheidsproblemen en het promoten van een gezonde leefstijl.

Binnen het programma Toekomstbestendige jeugdhulp zijn in 2023 vijf projecten gestart die als doel hebben om de jeugdhulp op de middellange termijn te verbeteren. Naar aanleiding van de eerste prognose van de kosten voor specialistische jeugdhulp medio 2023, is een aantal acute acties voor de korte termijn uitgezet. Bij zowel de projecten als de acute acties staat de veiligheid van jeugdigen voorop.

Normaliseren, preventie en vroegsignalering
De gemeente zet zich in om alle jeugdigen een goede start te geven.  Er is een breed aanbod aan vrij-toegankelijke voorzieningen beschikbaar voor jeugdigen en ouders. Ook worden jeugdigen en ouders ondersteund bij het opgroeien en opvoeden. Het doel van dit aanbod is preventie: problemen bij het opgroeien en opvoeden worden voorkomen of verminderd, zodat er geen verwijzing naar specialistische jeugdhulp nodig is.  

Naast het reguliere aanbod is in 2023 extra ingezet op:

• De informatie en advies- functie van het Meerpunt is uitgebreid met een herkenbare bakfiets. Hiermee gaat het Meerpunt naar evenementen, bijeenkomsten, ouderkamers op scholen etc. om informatie en advies naar de inwoners toe te brengen. Door laagdrempelig in gesprek te gaan over opvoeden, draagt het Meerpunt bij aan normaliseren en vroeg-signalering.
• Kansrijke Start is in 2023 onderdeel geworden van het landelijk Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA). De insteek binnen Kansrijke start is verbreed naar Kansrijke generatie.  Ook is er in 2023 een bijeenkomst georganiseerd rond postpartum depressies, met als hoofdspreker een Zoetermeerse ervaringsdeskundige die daar een boek over geschreven heeft.
• Binnen het jongerenwerk, veiligheid en het onderwijs werd gesignaleerd dat meer jeugdigen op jongere leeftijd in de problemen komen. Naar aanleiding van deze ontwikkeling is afgesproken dat het jongerenwerk de doelgroep voor begeleidingstrajecten uitbreidt en eerder met deze vorm van ondersteuning start.
• Jongerenwerk heeft in 2023 in samenwerking met politie en de gemeente Hunted! georganiseerd in Meerzicht. Ruim 70 jongeren hebben de uitdaging aangenomen om 2 uur lang de politie te ontlopen en 3 stempelposten te bereiken binnen de wijk. Zowel door de jongeren, maar ook voor de politie en handhaving, is dit als zeer positief ervaren. In de weken na het evenement werden diverse agenten en handhavers positief aangesproken door jongeren die aan het evenement hadden deelgenomen.

Verbinding versterken in het sociaal domein, in het bijzonder tussen onderwijs en jeugdhulp
In oktober 2023 is de behandelonderwijsgroep de Schatkist voor kinderen in de leeftijd van 4 tot en met 7 jaar in Zoetermeer gestart. De behandelonderwijsgroep is een samenwerking tussen Jeugdformaat, de Leo Kanner Onderwijs Groep, het Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Zoetermeer en de Gemeente Zoetermeer. De behandelonderwijsgroep is voor kinderen waarvoor de stap naar het onderwijs te groot is. Op de behandelonderwijsgroep wordt behandeling in combinatie met onderwijs geboden. Het doel is om na een periode van ongeveer 9 maanden in te stromen binnen het (speciaal) basisonderwijs. Kinderen die anders buiten de gemeente Zoetermeer geplaatst moeten worden voor een dergelijk aanbod, kunnen hiermee dichtbij huis terecht. 

Pilot Preventie+ door het Schoolmaatschappelijk Werk
Inzet van het schoolmaatschappelijk werk voor Zoetermeerse jeugdigen van 4-18 jaar op het Passend Onderwijs en het Voortgezet Onderwijs en hun gezin. De aanpak richt zich niet alleen op de jeugdige, maar op het hele systeem rondom het kind. De schoolmaatschappelijk werker komt bij de gezinnen thuis en waar nodig richt de ondersteuning zich ook op het gezin.
Doel van deze inzet is:

• Versterken van de basisvaardigheden binnen het gezin;
• Voorkomen of verkorten van zwaardere (geïndiceerde) jeugdhulp;
• Betere communicatie en afstemming over de hulpverlening met de school;

De inzet is laagdrempelig, er kan snel worden geschakeld naar deze vorm van hulp, de gesprekken thuis worden als zeer waardevol beschouwd.

Pilot Musketier & gro-up
Jeugdhulpexpertise voor 25 uur per week collectief ingezet op de cluster 4 (speciaal onderwijs) de Musketier.
Doelen die nagestreefd worden binnen deze pilot:

• Leerlingen van het speciaal onderwijs (SO, cluster 4) op school de juiste combinatie van onderwijs en jeugdhulp te bieden, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen;
• Passend onderwijs, voorkomen van voortijdig schoolverlaten;
• Gespecialiseerde Jeugdhulp dichterbij de leefomgeving van het kind;
• Voorkomen dat leerlingen (onnodig) worden doorverwezen naar gespecialiseerde jeugdhulp,
  waarmee een kostenbesparing gerealiseerd wordt.

Door het inzetten van vaste professionals op het onderwijs hebben de jeugdhulpverleners een vast gezicht en plek in het team. Is de zorg dichtbij en laagdrempelig. De pilot wordt als zeer positief ervaren en wordt waar nodig bijgestuurd.

Inventarisatie basisscholen Meerzicht vrij-toegankelijk aanbod
In gesprek met onderwijsprofessionals van alle basisscholen in Meerzicht is een inventarisatie gemaakt van de belangrijkste behoeften en kansen m.b.t. het vrij-toegankelijk aanbod voor volwassenen en jeugdigen in de wijk. Op basis van deze inventarisatie is een eerste plan van aanpak opgesteld waarbij het gezamenlijk en integraal verstevigen van de verbinding van het primair onderwijs met alle vrij-toegankelijk, basis voorzieningen (waaronder voorzieningen op gebied van opvoeden en opgroeien) in de wijk centraal staat.

MBO Schakelfunctionaris/MBO als werkplaats
Als voorloper op MBO als werkplaats is er in 2023 verder gewerkt met MBO als vindplaats door de inzet van de schakelfunctionaris zorg op het mboRijnland: in 2023 is de schakelfunctionaris (schoolformaat) bezig geweest met de samenwerking tussen (preventieve) partners en het ondersteuningscentrum van het mboRijland. Dit is gedaan door op basis van vier thema’s (mentale gezondheid, armoede, vitaliteit en veiligheid), bijeenkomsten te organiseren op het mboRijnland met betrokken (preventieve) partners, medewerkers van de gemeente enz. De themabijeenkomsten laten zien dat er animo is bij mensen in de uitvoering om de begeleiding van studenten vanuit het onderwijs, de gemeente en de partijen in de stad, beter te bundelen en laagdrempeliger aan te bieden.

Het bestaande aanbod in de stad is in kaart gebracht en er zijn ideeën uitgewisseld en afspraken gemaakt om de dienstverlening voor en op het mbo te versterken.

Kwalitatief hoogwaardige, duurzame, kosteneffectieve en resultaatgerichte jeugdhulp

• De kosten en het gebruik van de specialistische jeugdhulp zijn toegenomen. In 2022 steeg het aantal jeugdigen met jeugdhulp en deze stijging heeft zich doorgezet in 2023. Daarnaast nam de zorgzwaarte toe en stegen de kosten voor bepaalde categorieën jeugdhulp, zoals jeugdhulp met verblijf. In het raadsmemo Nieuwe prognose kosten specialistische jeugdhulp 2023 is aangegeven dat een forse overschrijding ten opzichte van het beschikbare budget werd verwacht.  
• Regionaal is Regiovisie Jeugdhulp Haaglanden het inhoudelijk kader voor de uitvoering van de jeugdzorg. In 2023 heeft de raad het  Uitvoeringsplan voor de jaren 2023 en 2024 vastgesteld. Hierin staan de regionale prioriteiten voor de doorontwikkeling van de jeugdhulp beschreven:
  • De regionale aanpak wachttijden en het Expertiseteam Complexe Zorg worden voortgezet. Hiermee wordt ingezet op een integrale aanpak van de wachttijden voor jeugdigen met complexe problematiek; 
  • De omvorming van de JeugdhulpPlus en het realiseren van alternatieve kleinschalige voorzieningen;
  • Duurzaam veilig opgroeien door het voortzetten van de maatregelen uit het Verbeterplan Gecertificeerde Instellingen. Daarnaast wordt gewerkt aan een aanpak om het toekomstscenario Kind- en Gezinsbescherming te realiseren;
  • Afspraken tussen gemeenten en lokale teams over grensverkeer van zorg in het onderwijs;
  • Verlichten van administratieve lasten in de jeugdhulp;
  • Doorontwikkeling van het richtinggevend kader voor het inzetten van jeugdhulp en meer sturen op de outcome.
• Op landelijk niveau werd in juni 2023 de Hervormingsagenda Jeugd door het Rijk en de VNG vastgesteld. In de Hervormingsagenda staan de plannen en maatregelen die worden genomen om de jeugdhulp de komende jaren te verbeteren en goedkoper te maken. Aan het uitvoeren van de Hervormingsagenda zijn dan ook forse besparingen gekoppeld die een oplopende tred kennen. 
• Om de stijgende kosten te keren zijn er diverse acties opgezet. Deze richten zich met name op het aanscherpen van de instroom, het verlagen van de kosten en het bevorderen van de uitstroom. 
• In het programma Toekomstbestendige Jeugdhulp zijn er drie projectopdrachten vastgesteld: 
  • Hervorming specialistische jeugdhulp 
  • Herijking toegang 
  • Onderzoek naar de aanpak meervoudige problematiek.    
• In het programma Toekomstbestendige Jeugdhulp zijn er ook twee projecten in de opstartfase:
  • Contractmanagement/toezicht jeugd
  • Aansluiting onderwijs en jeugdhulp.

Aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling
Regionaal ingezette projecten, waar ook Zoetermeer aan deelneemt, zijn geïmplementeerd dan wel afgerond of worden voortgezet. Het gaat om projecten als MDA++ en intensief casemanagement (ICM). Dat zijn twee specialistische aanpakken van ernstig huiselijk geweld en kindermishandeling. Zowel regionaal als lokaal is ingezet op het voorkomen en stoppen van huiselijk geweld en kindermishandeling. Zoetermeer is in 2023 het project lokale aanpak huiselijk geweld gestart, hierin wordt de regionale visie vertaald naar een lokale aanpak. Daarnaast zijn en worden medewerkers getraind in de methodiek die regionaal wordt ingezet. Deze methodiek, Signs of Safety, beoogt een veilige (opvoed)situatie te creëren voor kinderen. 

Toelichting
Doel gehaald: Nee
Toelichting: We zien dat de leeftijd waarop jeugdigen instromen in de jeugdhulp al een aantal jaar rond de leeftijd van 9 jaar ligt. Ten opzichte van 2022 is de leeftijd waarop jeugdigen instromen wel gedaald.

Toelichting
Doel gehaald: Nee
Toelichting: Ten opzichte van vorig jaar is de gemiddelde leeftijd waarop jeugdigen uitstromen weer iets toegenomen. 

Toelichting
Doel gehaald: Nee
Toelichting: De Verwijsindex is een digitaal systeem waarin professionals uit bijvoorbeeld de jeugdzorg of het onderwijs een signaal kunnen afgeven, dat zij betrokken zijn bij een jeugdige (0-23 jaar). Als twee of meer professionals een signaal afgeven over dezelfde jeugdige ontstaat een match. Vervolgens kunnen professionals met elkaar afstemmen om de jeugdige en het gezin zo goed mogelijk te ondersteunen.
Het aantal organisaties dat actief signaleert in de Verwijsindex is beperkt. Dit maakt dat er in 2023 opnieuw minder signalen over Zoetermeerse jeugdigen zijn afgegeven. Minder signalen leiden ook tot minder matches. Matches die ontstaan, hebben voor professionals vaak minder toegevoegde waarde, omdat deze 'verwacht' zijn; men is al op de hoogte dat de betreffende organisatie ook betrokken is bij de jeugdige. Dit leidt in zichzelf weer tot minder bereidheid tot signaleren. 

Het plan is om de Verwijsindex als wettelijke verplichting uit de Jeugdwet te schrappen, omdat het draagvlak onvoldoende is. Zolang de wetswijziging nog niet van kracht is, moeten gemeenten de Verwijsindex in stand houden. 

Toelichting
Doel gehaald: Nee
Toelichting: Het aantal adviezen aan professionals en inwoners ligt lager dan begroot. Veilig Thuis kampt met personeelskrapte waardoor de wachttijd oploopt. 

Toelichting
Doel gehaald: Nee
Toelichting: Het aantal meldingen door professionals en inwoners is verder gedaald ten opzichte van 2021. De doelstelling uit de begroting wordt niet gehaald. Veilig Thuis kampt met personeelskrapte, waardoor de wachttijd voor het afhandelen van meldingen oploopt.

Toelichting
Doel gehaald: Ja
Toelichting: Het percentage jeugdigen dat minimaal drie jaar aaneengesloten jeugdhulp ontvangt, is zoals begroot. Wel ligt het percentage iets hoger dan vorig jaar. Het aandeel jeugdigen dat langdurig jeugdhulp ontvangt, neemt dus weer iets toe. Een van acute acties richt zich dan ook op het bevorderen van de uitstroom. 

Woonzorgvisie
In 2023 is gestart met het opstellen van de uitvoeringsagenda van de woonzorgvisie.  De woonzorgvisie en bijbehorende uitvoeringsagenda zijn inmiddels onderdeel geworden van het programma Woningbouw als aanjager en verwerkt in de programma opdracht die eind 2023 is goedgekeurd voor de Raad. In 2023 is opdracht gegeven voor een woningmarktonderzoek waarin speciale aandacht is voor de doelgroep senioren. Ook is in 2023 de voorbereiding van meerdere plannen gestart om de doelen van de woonzorgvisie te bereiken. Onder andere een flexwonen-locatie aan de Ruimtebaan en 't Seghewaert, waar meerdere zorgdoelgroepen een woonplek krijgen, naast woningen voor niet-zorggerelateerde doelgroepen. De plannen komen tot stand in samenwerking met woningbouwcorporaties, zorgorganisaties en de gemeente.

Sterke Sociale Basis
De Sterke Sociale Basis omvat alle informele hulp en ondersteuning die inwoners en vrijwilligersorganisaties aan elkaar bieden. Het college heeft hierbij een aanjagende en faciliterende rol. De sociale basis wordt steeds belangrijker bij het verkleinen van de (toekomstige) druk die op de beschikbaarheid van (professionele) zorg en ondersteuning staat. De introductie van het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) was in 2023 een stimulans om de samenwerking tussen de sociale basis met andere domeinen te versterken, zowel binnen als buiten de gemeente.

Het speerpunt in 2023 was (verdere) netwerkversterking binnen de sociale basis. Zo is het bestaande aanbod aan vrijwilligersondersteuning verankerd en nieuw aanbod toegevoegd. Belangrijke elementen hierbij zijn vraaggericht werken, communicatie, netwerkvorming, werving en ontwikkeling (van vrijwilligers en organisaties). De Community tegen Eenzaamheid heeft het afgelopen jaar drie netwerkbijeenkomsten georganiseerd, de communicatie over eenzaamheid versterkt en verschillende initiatieven uitgevoerd. In de week tegen eenzaamheid zijn we gestart met een jongerencampagne die breed is gedeeld en heeft de aanpak tegen eenzaamheid van Zoetermeer landelijke aandacht gekregen door bezoek van de staatssecretaris.

Op het gebied van inclusie en diversiteit hebben de netwerkpartners van de coalitie Inclusie en Diversiteit zich ingezet voor de thema's discriminatiebestrijding, vrouwenemancipatie, LHBTIQ+ acceptatie en het verbinden van inwoners met verschillende (geloof)achtergronden.

Gebiedsgerichte ondersteuning - inZet
Sinds mei 2021 is inZet gestart met het uitvoeren van de gebiedsgerichte ondersteuning. De dienstverlening die inZet aan inwoners biedt, bestaat uit Wmo begeleiding, welzijnsactiviteiten en preventieve jeugdhulp activiteiten. In 2023 is de overdracht van cliënten, die voorheen een maatwerkvoorziening begeleiding van de gemeente hadden, naar inZet afgerond en hebben alle cliënten een passend ondersteuningsaanbod gekregen. Er zijn geen wachtlijsten en het lukt inZet om nieuwe meldingen binnen één week op te pakken. Ook heeft inZet in 2023 de dienstverlening verder verbeterd door het toegangsproces anders in te richten en een nieuw elektronisch cliëntsysteem te ontwikkelen.

Ondanks dat het inZet goed lukt om tijdig, passende ondersteuning te bieden aan inwoners, zien ze de hulpvraag veranderen. Vooral de zwaarte van de ondersteuningsbehoefte neemt toe, wat druk geeft op het inzetten van capaciteit en het budget. Op basis van de Algemene maatregel van bestuur reële kostprijs is het college verplicht een reëel budget voor de opdracht van de gebiedsgerichte ondersteuning te betalen. Om hier invulling aan te geven heeft bureau HHM onderzoek gedaan en een rekenmodel ontwikkeld voor het bepalen van een reëel budget. Eind 2023 hebben de gemeente en inZet onder begeleiding van HHM invulling gegeven aan het rekenmodel. Dat heeft geleid tot een aanpassing van het budget voor 2023, zoals in december gemeld in het raadsmemo over de financiële afwijkingen na het tweede tussenbericht.

WMO Maatwerkvoorziening
Het uitgangspunt is dat inwoners met een ondersteuningsvraag op het gebied van begeleiding of dagbesteding krijgen hulp van inZet. Alleen voor inwoners die een hele specifieke ondersteuningsvraag hebben, kan de gemeente een maatwerkvoorziening begeleiding afgeven. In 2023 zijn deze maatwerkvoorzieningen opnieuw (regionaal) ingekocht. Het nieuwe contract is ingegaan op 1 januari 2024. De producten in het nieuwe contract bieden meer mogelijkheden om aan te sluiten bij de vraag van de cliënt. Ook zijn er minder aanbieders gecontracteerd waardoor het zorgveld overzichtelijker is geworden.

Het college heeft het afgelopen jaar ingezet op het toegankelijk houden van de ondersteuning en het beheersbaar houden van de werkvoorraad. Dat doen we door verdere ontwikkeling van de dienstverlening van het Wmo team. Zo is het toegangsproces aangepast en zijn er meerdere focusdagen georganiseerd, waarbij de focus ligt om op die dag zoveel mogelijk enkelvoudige meldingen af te handelen. Verder is er ingezet op goede samenwerking in de hele keten en innovaties via het programma sociale innovatie.

In dat kader is het project Positieve gezondheid in het huishouden gestart. De bedoeling van dit project is om een voorstel te maken voor toekomstbestendige huishoudelijke ondersteuning. In dit voorstel staat positieve gezondheid centraal. Het college focust daarin op de mogelijkheden van inwoners en minder op de beperkingen. Dit project is onderdeel van het programma Sociale Innovatie. De raad wordt inhoudelijk geïnformeerd over het project via de programmalijn.

Beschermd Wonen en Maatschappelijke Opvang
Het rijk heeft besloten de doordecentralisatie van beschermd wonen niet per januari 2024 in te laten gaan, maar te streven naar een invoering per januari 2025. Vanaf de datum van de doordecentralisatie wordt iedere gemeente verantwoordelijk voor het uitvoeren en financieren van beschermd wonen voor inwoners uit de eigen gemeente. Hiervoor ontvangen de gemeenten zelf de financiële middelen. In 2023 is in regionaal verband volgens de uitgangspunten van de regiovisie beschermd wonen en maatschappelijke opvang 2022 - 2025 gewerkt aan de voorbereiding op de doordecentralisatie van beschermd wonen

De maatschappelijke opvang blijft een verantwoordelijkheid van centrumgemeente Den Haag. In 2020 is het Daklozenpunt als pilot gestart. In 2023 is het Daklozenpunt geëvalueerd en besloten om structureel voort te zetten.

Toelichting
Doel gehaald: Ja
Toelichting: De realisatie komt uit op € 3.396. Dit is meer dan de raming, maar in lijn met de bijgestelde verwachtingen in 2023. Tussentijd is het budget per cliënt naar boven bijgesteld. De toename van de kosten komt vooral door prijs- en loonkostenontwikkelingen in de zorg. 

Toelichting
Doel gehaald: Nee
Toelichting: Het gestelde doel van 80% is niet gehaald en het percentage cliënten dat tevreden is over de kwaliteit van het ondersteuningsaanbod is gedaald ten opzichte van vorig jaar. De exacte redenen waarom de doelstelling niet gehaald is, zijn niet bekend. Het Cliëntervaringsonderzoek is anoniem, waardoor respondenten niet om een nadere toelichting gevraagd kan worden.

Toelichting
Doel gehaald: Nee
Toelichting: Het percentage cliënten dat de ondersteuning vindt passen bij de hulpvraag is gestegen ten opzichte van vorig jaar. Met 78% is het gestelde doel bijna behaald. De exacte redenen waarom het percentage cliënten dat de ondersteuning vindt passen bij de hulpvraag lager is dan 80% zijn niet bekend. Het Cliëntervaringsonderzoek (CEO) is anoniem, waardoor respondenten niet om een nadere toelichting gevraagd kan worden. 

Toelichting
Doel gehaald: Ja
Toelichting: InZet voert jaarlijks een cliënttevredenheidsonderzoek (CTO) uit. De doelstelling dat minstens 80% van de cliënten tevreden is over de kwaliteit van de ondersteuning is behaald. 

Toelichting
Doel gehaald: Ja
Toelichting: De doelstelling dat 20% van de mantelzorgers voldoende ondersteuning via de gemeente of het samenwerkingsverband inZet krijgt, is behaald. De indicator wordt gemeten aan de hand van een algemene vraag naar mantelzorgondersteuning in de stadspeiling. Uit deze vraag blijkt dat mantelzorgers voornamelijk ondersteuning uit de eigen omgeving krijgen en in mindere maten via de gemeente of inZet. 

Toelichting
Doel gehaald: Ja
Toelichting: De doelstelling dat 70% van de mantelzorgers zich voldoende ondersteund voelt door de eigen omgeving is behaald. De indicator wordt gemeten aan de hand van een algemene vraag naar mantelzorgondersteuning in de stadspeiling. Hieruit blijkt dat mantelzorgondersteuning vanuit de eigen omgeving méér aan de orde is dan ondersteuning vanuit de gemeente of inZet en dat mantelzorgers voornamelijk ondersteuning vinden binnen de eigen familie.

Toelichting
Doel gehaald: Ja
Toelichting: Het percentage mantelzorgers dat zich voldoende ondersteund voelt, is toegenomen ten opzichte van vorig jaar. Mantelzorgers ontvangen vooral ondersteuning uit de eigen omgeven en dan voornamelijk binnen de eigen familie.

Toelichting
Doel gehaald: Nee
Toelichting: Het aantal vrijwilligers is geleidelijk hersteld na de COVID-19 periode. Het vinden en verbinden van vrijwilligers blijft sinds deze periode een uitdaging. 

Toelichting
Doel gehaald: Nee
Toelichting: Sinds de COVID-19 periode is er een stijging te zien in de eenzaamheidsscore. De score is ten opzichte van vorig jaar gestabiliseerd. 

Gezonde stad
In 2023 heeft Zoetermeer vanuit het Integraal Zorgakkoord (IZA) en het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) een flinke impuls van het Rijk gekregen om de gezondheid van inwoners te bevorderen. In het kader van GALA is de samenwerking tussen het sociaal domein, het fysieke domein en sport verstevigd en is een werkplan 'integraal werken aan een gezonde stad' tot stand gekomen. Dit werkplan geeft uitvoering aan de nota Gezondheidsbeleid. De nota en het werkplan zijn tevens het startpunt geweest voor een programma Gezonde Stad waar in 2023 de fundamenten voor gelegd zijn.  De speerpunten met betrekking tot het gezondheidsbeleid zijn gezonde leefstijl, mentaal welbevinden en het stimuleren van een gezonde leefomgeving. Deze punten zijn zowel binnen het GALA als het IZA opgepakt en verder uitgewerkt. Daarnaast is vitaal ouder worden als belangrijk speerpunt toegevoegd aan de Zoetermeerse visie op gezondheid. Het programma Gezonde Stad wordt in 2024 verder vormgegeven en gelanceerd. 

Het GALA heeft tevens de samenwerking tussen de gemeente en partners in de stad verder verstevigd, met Vereniging Gezondheidsregio Zoetermeer (Zoetermeer 2025) als belangrijke partner om de verbinding tussen zorg en welzijn te verstevigen. Dit heeft eind 2023 geleid tot de opzet van een brede campagne Positieve Gezondheid. 

Regionaal heeft het IZA geleid tot een versteviging van de samenwerking tussen gemeenten behorende bij regio Haaglanden (Den Haag, Leidschendam-Voorburg, Rijswijk, Wassenaar en Zoetermeer) en tussen gemeenten en zorg- en welzijnsaanbieders. Afgelopen jaar is een Regiobeeld Haaglanden gemaakt, zijn prioritaire opgaven voor de regio benoemd en is op basis daarvan een regioplan Haaglanden gemaakt.

Toelichting
Doel gehaald: Ja
Toelichting: De meeste mensen ervaren een goede gezondheid. Dit percentage is de afgelopen jaren stabiel gebleven. 

Financiën op hoofdlijnen
Doelstelling 2.1 
Het budget is grotendeels ingezet voor specialistische jeugdhulp. Daarnaast is het budget besteed aan subsidies voor de Stichting Jeugdgezondheidszorg (JGZ), Meerpunt (netwerkorganisatie en een samenwerkingsverband tussen partners in Zoetermeer die werken rondom jeugd en gezin), het jongerenwerk en de bijdragen aan de gemeenschappelijke regelingen Servicebureau Jeugdhulp Haaglanden en Veilig Thuis Haaglanden. Ook de kinderopvang op basis van een sociaal medische indicatie is uit dit budget bekostigd.

Doelstelling 2.2
Het budget is grotendeels ingezet ten behoeve van de gebiedsgerichte ondersteuning door inZet, de individuele maatwerkvoorzieningen Wmo (huishoudelijke hulp, vervoers- en woonvoorzieningen e.d.) en voor specialistische ondersteuning onder regie van de gemeente. Daarnaast is een deel van het budget bestemd voor Algemene voorzieningen die worden gesubsidieerd door de gemeente

Doelstelling 2.3
Het budget is in 2023 besteed aan preventief gezondheidsbeleid en aangewend voor de gemeentelijke bijdrage aan de GGD Haaglanden.

Voor een verklaring van verschillen tussen begroting en rekening wordt verwezen naar hoofdstuk Jaarrekening/Toelichting op het overzicht van baten en lasten.