Doelstelling 2.3 Bevorderen gezondheid, veiligheid en welbevinden

Aanvullend Zorg- en Welzijnsakkoord
Gemeenten voeren het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) en het Integraal Zorgakkoord (IZA) uit. Beide akkoorden lopen door tot en met 2026. Landelijk wordt gewerkt aan een vervolg op deze akkoorden; het Aanvullend Zorg- en Welzijnsakkoord (AZWA). Over dit akkoord wordt nu nog onderhandeld tussen gemeenten (VNG), het rijk en zorgverzekeraars. Het AZWA biedt de mogelijkheid om bepaalde activiteiten, (zorg)infrastructuren en samenwerkingen uit GALA en IZA structureel te borgen.
Het college zet in 2026 het plan 'Integraal werken aan een gezonde stad" voort. Met dit programma streven we naar een meer samenhangende aanpak die bijdraagt aan de gezondheid en het welzijn van inwoners van Zoetermeer. We richten ons op verschillende thema's, zoals het terugdringen van gezondheidsachterstanden, het versterken van de sociale basis en vitaal ouder worden. Ook wordt er ingezet op vijf (landelijke) ketenaanpakken: Kansrijke Start, Aanpak overgewicht en obesitas kinderen, Gecombineerde Leefstijlinterventie, Sociaal Verwijzen (Welzijn op Recept) en Valpreventie. Alle ketenaanpakken zijn inmiddels beschikbaar in Zoetermeer en worden verder versterkt.
In 2026 wordt vanuit IZA gewerkt aan het toegankelijk en betaalbaar houden van de zorg. Dit gebeurt onder andere door een verschuiving van zorg naar welzijn, waarbij het sociaal domein van gemeenten een steeds grotere rol krijgt. Vanuit het IZA is de samenwerking tussen de vijf gemeenten in regio Haaglanden versterkt. De zijn de gemeenten Den Haag, Leidschendam-Voorburg, Rijswijk, Wassenaar en Zoetermeer. Het begon met het uitwisselen van informatie over wat elke gemeente lokaal doet en waar we van elkaar kunnen leren. Nu pakken gemeenten bepaalde onderwerpen samen op, zoals suïcidepreventie, en kijken in een vroeg stadium hoe ze efficiënter samen kunnen werken. In deze samenwerking heeft Zoetermeer een coördinerende rol en beheert de regionale middelen.
De vijf gemeenten werken niet alleen onderling samen. De verschuiving van zorg naar welzijn wordt opgepakt in samenwerking met HaaglandenGezonder!. Dat is het regionale samenwerkingsverband van zorg- en welzijnspartijen, zorgverzekeraars, gemeenten en Samen Zoetermeer Gezond. Vanuit deze samenwerking worden afspraken met zorgverzekeraars gemaakt, om de positie van de gemeenten te verstevigen in de verschuiving van zorg naar welzijn.
Samen Zoetermeer Gezond
De samenwerking met Samen Zoetermeer Gezond is het afgelopen jaar sterk geïntensiveerd. Samen werken we aan (transformatie)plannen op het gebied van acute zorg, preventie, mentale gezondheid en gezond ouder worden om de verschuiving van het medische domein naar het sociaal domein en informele hulp te versterken. Het beoogde resultaat van de integrale aanpak is een gezonde, zelfredzame samenleving waarbij hulp en zorg toegankelijk blijft voor inwoners die dit echt nodig hebben. Waar de gemeente nu wel samenwerkingspartner van Samen Zoetermeer Gezond is, maar formeel nog geen lid van de vereniging, onderzoekt het college of een lidmaatschap voordelen biedt en haalbaar is.
GelijkGezond
Een onderdeel van de samenwerking met het medisch domein is de aanpak van GelijkGezond. Dit is een aanpak waarbij op maat gewerkt wordt aan oplossingen voor mensen in kwetsbare situaties en (vaak) met een minimum inkomen. Er spelen vaak meerdere problemen die met elkaar verbonden zijn, maar er is geen concrete hulpvraag en het is niet helder hoe de verschillende problemen op elkaar ingrijpen. Daardoor gaan mensen steeds voor losse problemen naar de huisarts en blijven een beroep doen op zorg en ondersteuning. Met de aanpak GelijkGezond kan de huisarts iemand doorverwijzen naar een zogenoemde 'doorbijter'. Deze bekijkt samen met de inwoner wat er aan de hand is. Ze brengen samen in kaart hoe de problemen samenhangen. Daarna zoekt de doorbijter naar blijvende en passende oplossingen. De gemeente werkt samen met zorgverzekeraars aan deze aanpak. De raad besluit eind 2025 over de inzet van de gemeente vanaf 2026.
Integrale suïcide preventie
Vanaf 2026 treedt de Wet Integrale suïcidepreventie in werking. Deze wet heeft als doel dat suïcidepreventie een structurele plek krijgt binnen het gezondheidsbeleid van gemeenten. Dat betekent dat gemeenten een taak hebben om lokaal suïcidepreventiebeleid te ontwikkelen en implementeren. In Zoetermeer sluiten we zoveel mogelijk aan bij bestaande en beschikbare werkwijzen en stemmen we regionaal af met het H5 gemeenten van Haaglanden. Deze uitvoering is in lijn met het verzoek in motie 2506-46 'lokaal suïcidepreventiebeleid'. In de september- of decembercirculaire 2025 krijgen gemeenten duidelijkheid hoeveel geld zij krijgen. Daarna legt het college een voorstel voor aan de raad om de middelen in te zetten.