Samen met onze ketenpartners, inwoners en ondernemers werken we aan het behouden en verbeteren van de veiligheid en leefbaarheid in de stad en zorgen we voor een veilige woon-, werk- en leefomgeving.
Speerpunten 2026: Wat gaan we hiervoor doen?
In de kadernota veiligheidsbeleid 2023-2026 'Voor een veilig Zoetermeer' zijn de volgende speerpunten vastgesteld:
- Problematische jeugdgroepen
- Ondermijning
- Maatschappelijk ongenoegen en extremisme
- Digitale criminaliteit
- Zorg en Veiligheid
Daarnaast wordt ingezet op overige veiligheidsthema's zoals benoemd in de kadernota 2023-2026 'Voor een veilig Zoetermeer’.
Jeugd
Aanpak problematische jeugd(groepen)
Het voorkomen en bestrijden van jeugdcriminaliteit is een speerpunt van het veiligheidsbeleid. Onze gemeente heeft te maken met complexe grootstedelijke jeugdveiligheidsproblematiek, waaronder wapengeweld onder jongeren, afglijdende jeugd, problematische jeugdgroepen, onveiligheid in en rond scholen en de aanwas van jongeren in de zware criminaliteit. Daarbij zien we steeds vaker een ‘hybride’ karakter van jeugdcriminaliteit, waarbij online en offline gedrag elkaar versterken.
Zoetermeer zet, samen met ketenpartners vanuit het justitiële en het (jeugd)zorg- en onderwijsdomein, in op zowel preventieve als fenomeengerichte aanpakken. Daarnaast hanteren we meerdere persoonsgerichte interventies – zoals de Integrale Persoonsgerichte Toeleiding naar Arbeid (IPTA), de Persoonsgerichte Aanpak Jeugd (PGA Jeugd) en Re-integratie Officier (RIO). Deze interventies zijn complementair en vormen samen een sluitend netwerk van maatregelen, waarin preventieve, curatieve en repressieve instrumenten op elkaar aansluiten. Doel is het stoppen van crimineel gedrag en het voorkomen van verdere ontwikkeling van criminele carrières onder jongeren.
Integrale Persoonsgerichte Toeleiding naar Arbeid (IPTA) + Specialistisch jongerenwerk
De preventieve aanpak IPTA heeft zich ontwikkeld tot een vast onderdeel van de persoonsgerichte interventies die gericht zijn op problematische jeugd. Drie fulltime coaches zullen zich weer richten op jongeren die (verder) dreigen af te glijden in criminaliteit. Daarnaast is een pilot gestart met twee specialistisch jongerenwerkers (zie ook Extra inzet subsidiegelden). De specialistisch jongerenwerkers zullen worden aangestuurd vanuit de PGA Jeugd en kunnen aanvullend worden ingezet voor ambulante begeleiding conform de IPTA-methodiek.
Persoonsgerichte Aanpak (PGA) Jeugd
De integrale persoonsgerichte aanpak (PGA jeugd) op de problematische jeugd wordt voortgezet. Jongeren (tot 27 jaar) die in beeld komen in verband met het plegen van high impact crimes, structurele overlast, wapenbezit, online aangejaagd geweld en de jongeren die uit detentie komen, behoren tot de doelgroep van de PGA.
Wanneer sprake is van problematische groepsgedrag zullen deze groepen tijdig gesignaleerd en geduid worden middels het 7-stappen model. Zo nodig wordt er een nieuwe groeps- of netwerkaanpak opgestart door de Lokale Driehoek (burgemeester, Openbaar Ministerie, politie).
Ook worden de periodieke netwerkoverleggen met politie, jongerenwerk, jeugdbescherming en andere relevante partners voortgezet om tijdig signalen over problematische groepsgedrag te ontvangen, gecontinueerd.
Re-Integratieofficier (RIO)
De aanpak RIO is opgeschaald naar twee re-integratieofficieren, waarmee de doelgroep kan worden uitgebreid met minderjarige detentiejongeren die een High Impact Crime (HIC) hebben begaan. Hiermee is nu ook de stabiliteit van de aanpak geborgd. In dit kader is ook besloten om de RIO-aanpak onder te brengen in een brede aanpak nazorg ex-gedetineerden. Samen met een parttime nazorgmedewerker (zie ook Extra inzet subsidiegelden) wordt met alle Zoetermeerse (ex-)gedetineerden gesproken en worden zij indien nodig begeleid, met het doel recidive te voorkomen en hen te ondersteunen bij hun resocialisatie. De ervaringen met deze brede aanpak zullen worden verwerkt in een nieuw beleidsplan nazorg ex-gedetineerden.
Schoolveiligheid
De veiligheid op en rond de Zoetermeerse onderwijsinstellingen is al jaren een aandachtspunt binnen het veiligheidsbeleid van de gemeente. De gemeente zet zich ook in 2026 actief in om de schoolveiligheid binnen het primair, secundair en tertiair onderwijs te bevorderen.
Er wordt actief ingezet op voorlichting aan leerlingen over veiligheid, weerbaarheid en sociale omgang. Bij incidenten wordt gehandeld volgens de afgesproken protocollen, zodat er snel en adequaat kan worden opgetreden. Daarnaast worden signalen van onveiligheid actief gedeeld tussen betrokken partijen om tijdig passende maatregelen te kunnen nemen.
Wapens en jongeren
Het in 2025 gestarte meerjarige lesprogramma om de weerbaarheid van jongeren te vergroten wordt voortgezet. Om de ouderbetrokkenheid te vergroten wordt het project "Onze kinderen, onze wijk" voortgezet. Het gaat hierbij om laagdrempelige bijeenkomsten voor ouders en verzorgers waarbij zij geïnformeerd worden over ontwikkelingen in de wijk en in gesprek kunnen gaan met de wijkagent en andere professionals over onder andere veiligheid, straatcultuur en opgroeien.
Als jongeren op straat met een wapen worden aangetroffen, wordt in de meeste gevallen een bestuurlijke maatregel (gebiedsverbod) opgelegd. Daarnaast worden deze jongeren aangemeld voor de PGA Jeugd.
Ondermijning
Het doel van de Zoetermeerse aanpak van ondermijning blijft het voorkomen, signaleren en aanpakken van ondermijnende criminaliteit. Hiertoe wordt zowel monodisciplinair als integraal (samen)gewerkt met andere afdelingen en externe partners. Doorlopend wordt casuïstiek behandeld, vinden (integrale) controles plaats en wordt gewerkt aan interne bewustwording en weerbaarheid van de gemeentelijke organisatie. In 2026 worden de laatste activiteiten uit de Uitvoeringsnotitie 2023-2026 opgepakt, de opgenomen focusthema's blijven ongewijzigd. Daarnaast zal in 2026 gewerkt worden aan een nieuwe uitvoeringsnotitie voor de beleidsperiode 2027-2030.
In 2024 en 2025 zijn na de jaarlijkse evaluatie extra activiteiten toegevoegd aan bovengenoemde Uitvoeringsnotitie. In 2025 is een geografische hotspotanalyse drugscriminaliteit opgeleverd. Dit heeft als basis gediend voor een afstudeerproduct met preventieve mogelijkheden om drugscriminaliteit waar mogelijk te voorkomen. In 2026 wordt bekeken welke preventieve interventies direct ingezet kunnen worden en waarnaar eerst nog nader onderzoek gedaan moet worden.
In 2025 is gewerkt aan nieuw mensenhandel beleid, in 2026 wordt ook het prostitutiebeleid geactualiseerd.
In 2025 is via een korte publiekscampagne via lokale en sociale media gewerkt aan de bewustwording onder inwoners. In september 2025 start een project om de weerbaarheid van lokale gemeenschappen tegen ondermijning te vergroten, onder begeleiding van de Expertise-unit Sociale Stabiliteit van het Ministerie van SZW. Dit project loopt door in 2026 en de werkzaamheden die eruit voortvloeien zullen doorlopen in de volgende beleidsperiode (2027-2030).
Cluster ondermijning is in 2025 aangesloten bij het Samen Veilig Ondernemen traject op bedrijventerrein Hoornerhage.
In 2026 wordt de professionalisering van Cluster Ondermijning doorgezet. Na het implementeren van een nieuw casemanagementsysteem en het verkrijgen van toegang tot geblokkeerde bronnen voor onderzoeksdoeleinden in 2025, wordt in 2026 de focus gelegd op het inrichten van een Informatieknooppunt Ondermijning. Daarmee samenhangend worden de mogelijkheden tot aanschaf van analyse software verkend.
De DPIA voor de aanpak ondermijning wordt in 2026 geactualiseerd naar aanleiding van de implementatie van het nieuwe casemanagementsysteem en ontwikkelingen rondom het informatieknooppunt.
Bibob
In 2025 is de gemeente gestart met een pilot waarin zorgaanbieders in het sociaal domein met toepassing van de Wet Bibob zijn onderzocht. Deze aanpak wordt in 2026 voortgezet.
Voor 2026 is de verwachting dat het aantal Bibob-onderzoeken toeneemt vanwege de aanbestedingskalender en de verbreding van de toepassing van Bibob naar vastgoedtransacties en subsidieverlening. Daarmee versterken wij onze positie om te voorkomen dat de gemeente – al dan niet onbedoeld – criminele activiteiten faciliteert en borgen wij de integriteit van gemeentelijke besluitvorming.
Verder investeren wij in 2026 in het verbeteren en formaliseren van het Bibob-proces door het vastleggen van uniforme werkafspraken en werkinstructies. Dit draagt bij aan een zorgvuldige, efficiënte en toekomstbestendige uitvoering van de Wet Bibob binnen de gemeente Zoetermeer.
Extremisme en maatschappelijk ongenoegen
Het doel van de Zoetermeerse aanpak extremisme voortkomend uit maatschappelijk ongenoegen en/of ideologie (hierna EMO) is om te streven naar een veilige, tolerante en rechtvaardige leefomgeving voor alle Zoetermeerse inwoners. Met een sterke sociale basis en een kwalitatieve, duurzame aanpak wordt ingezet om extremisme te voorkomen, vroegtijdig te signaleren en tegen te gaan. Samen met partners wordt ingezet om de weerbaarheid en veerkracht van de inwoners te vergroten en zorg te leveren aan kwetsbare inwoners. Samen met de netwerkpartners wordt actief gewerkt aan het minimaliseren van veiligheidsrisico’s.
Dit wordt gedaan door continu in te zetten op de 'basis op orde' binnen de aanpak EMO:
- Informatie- en kennisvergaring;
- Bewustwording van en inzetten op lokale fenomenen;
- Deskundigheidsbevordering van professionals;
- Ontwikkelen en inzetten van interventies gericht op het weerbaar maken van kwetsbare groepen;
- Persoonsgerichte aanpak;
- Opbouwen en onderhouden van een (in)formeel netwerk.
In 2026 richten wij ons op het doorontwikkelen van de aanpak EMO. Dit naar aanleiding van de actuele, huidige (inter)nationale dreigingen. Om te voorzien in de bewustwording hiervan en het weerbaar maken van de stad vindt er in 2026 een verbreding plaats van de focusgebieden:
- Het voorzien in deskundigheidsbevordering van professionals in andere werkvelden, zoals: deurwaarders, hulpverlening organisaties en collega’s vanuit bijvoorbeeld de vakafdelingen, Belastingen en Sociaal Domein. Derhalve het netwerk te verbreden van aandachtsfunctionarissen op het gebied van radicalisering, polarisatie en extremisme;
- Het intensiveren van de samenwerking met het zorg- en sociaal domein om de huidige dreigingen het hoofd te kunnen bieden met als doel het netwerk en zo ook de signaleringsstructuur te versterken;
- Het ontwikkelen en inzetten van preventieve interventies op een bredere doelgroep in relatie tot alle verschillende vormen van extremisme;
- Het introduceren van een online meldpunt voor inwoners om vermoedens van radicalisering (anoniem) te melden.
In 2026 wordt er wederom ingezet op terugkeerders uit strijdgebieden en radicaliserende individuen om doorgroei in en het voortduren van extremisme, te voorkomen. Er is hierop gehandeld volgens het plan en de doelen die zijn gesteld vanuit de PGA-R (persoonsgerichte aanpak radicalisering) en in het kader van nazorg. Er hebben huisbezoeken plaatsgevonden en er zijn gesprekken gevoerd met individuen en familieleden. Ook zijn bezoeken afgelegd aan personen die gedetineerd zijn in de penitentiaire inrichtingen. De gedane interventies zijn afgestemd binnen het casusoverleg met het Zorg- en Veiligheidshuis Haaglanden. De werkwijze is conform de nieuwe wet Gegevensverwerking Persoonsgerichte Aanpak Radicalisering en Terroristische Activiteiten (PARTA) die in juli 2025 van kracht is geworden.
Zorg en veiligheid
De aanpak van woonoverlast wordt voortgezet.
Ook wordt in 2026 de aanpak van woonfraude voorgelegd aan de raad.
Daarnaast zal in 2026 ingezet worden op het verkrijgen van inzicht omtrent de problematiek rondom mensen met onbegrepen/verward gedrag.
Zorg- en Veiligheidskamer
De eerste stappen zijn gezet met het verder inrichten van de Zorg- en veiligheidskamer Zoetermeer. Er is een convenant opgesteld passend bij de nieuwe structuur van de Zorg- en veiligheidskamer. Dit convenant wordt nog vastgesteld.
(Extra) inzet subsidiegelden
Met subsidiegelden vanuit Preventie met Gezag (PmG) zijn diverse trainingen en workshops ingekocht van deskundigen en wetenschappers uit het veiligheidsdomein. Deze worden in 2026 aangeboden aan de lokale veiligheidsprofessionals, met het doel de deskundigheid te bevorderen en lokale netwerken te versterken. Met de subsidiegelden PmG zijn voorts twee specialistisch jongerenwerkers aangenomen, die ingezet zullen worden op problematische jeugdgroepen. De specialistisch jongerenwerkers onderscheiden zich van het reguliere jongerenwerk door exclusieve focus op jongeren met een vergroot risico op afglijden in criminaliteit. Er wordt nauw samengewerkt met het regulier jongerenwerk. Voor onderzoek naar ‘gedigitaliseerde criminaliteit en het online aanjagen van jeugdcriminaliteit’ is samenwerking gezocht met de Haagse Hogeschool. Vanuit de PmG-subsidegelden wordt meebetaald aan de gezamenlijke inzet van een onderzoeker, die ook de juridische kaders bij online contact met jongeren zal meenemen. Ook worden de subsidiegelden besteed aan online jongerenwerk van Epic Youth, die social media-onderzoek zullen doen. Tenslotte worden de PmG-subsidiegelden besteed aan de inzet van één IPTA-coach en één Re-Integratieofficier (RIO).
Naast de PmG-subsidiegelden zijn middelen ontvangen om de lokale aanpak van ‘High Impact Crimes’ (HIC) te versterken. Een deel van deze HIC-subsidiegelden wordt besteed aan de inzet van één IPTA-coach en één RIO.
Vanuit het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid is een decentrale uitkering ontvangen voor het opzetten van een Social Hub en voor weerbaarheidsinterventies van kwetsbare groepen. Met deze middelen zal het Projectbureau invulling geven aan het doorontwikkelen en beheren van een Social Hub in Meerzicht waar jongeren een veilig thuis kunnen vinden en zich kunnen ontwikkelen en ontplooien, waarmee aanwas in criminaliteit moet worden voorkomen (primaire preventie). De middelen voor de weerbaarheidsinterventies zijn inmiddels besteed aan een gezamenlijke jongereninterventie met Gro-up jongerenwerk.
Tenslotte is een bijdrageverlening ontvangen voor het begeleiden van ex-gedetineerden voor wonen en werken, beter bekend als de Van der Staaij-gelden. Deze gelden worden grotendeels besteed aan de inzet van een nazorgmedewerker ex-gedetineerden. Voor meer context zie bovenstaand onder RIO.
Team Handhaving
De aanwezigheid van Team Handhaving op straat zorgt voor een preventieve werking en waar nodig wordt corrigerend opgetreden, met een gesprek, waarschuwing of sanctie.
Het principe “Ritme van de Stad” maakt dat de boa's daar waar het nodig is, worden ingezet. Tegelijkertijd is er ook inzet gewenst op thema's en projecten die zien op de speerpunten wijkzorg, meldingen, jeugd, alcohol, evenementen en ondermijning. Door daadkrachtig optreden, zelfbewust en open contact, wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan de leefbaarheid in het Zoetermeer van vandaag én morgen. Hierbij zoeken wij pro-actief de samenwerking op met de ketenpartners.
Huisvesting
De plannen voor de renovatie en het toekomstbestendig maken van de huidige huisvesting van Team Handhaving in de Brusselstraat worden in 2026 verder voorgezet.