Doelstelling 2.1 Bevorderen vroegtijdige, toegankelijke, passende en effectieve jeugdhulp

Preventief jeugdbeleid
We versterken het vrij-toegankelijke aanbod met als doel om voor de meest voorkomende vragen en problemen van ouders en jeugdigen passende en effectieve ondersteuning beschikbaar te hebben. De focus ligt daarbij op:
- Meer interventies beschikbaar te maken waarvan de effectiviteit reeds bewezen is of interventies die op basis van wetenschappelijk onderzoek (pilots) veelbelovend zijn. Deze interventies hebben aannemelijk een positieve invloed op ons doel: kinderen en jongeren in Zoetermeer groeien kansrijk, gezond en veilig op.
- Meer collectief aanbod te creëren, zodat hier naar kan worden verwezen in plaats van naar individueel aanbod. Het gaat bijvoorbeeld om groepsaanbod op scholen en in buurten.
- Meer interventies beschikbaar te maken die gericht bijdragen aan de uitdagingen die Zoetermeer kenmerken, doordat zij de meest voorkomende risicofactoren dempen en de belangrijkste beschermende factoren versterken. Dit betekent dat de focus met name ligt op het versterken van opvoedvaardigheden van ouders, het gezinsfunctioneren en de gehechtheidsrelatie tussen ouder en kind. Ook wordt ingezet op het versterken van sociaal-emotionele vaardigheden en de psychische gezondheid van jeugdigen.
- Het stimuleren van organisaties om uitkomsten van activiteiten te meten, hierin te leren en activiteiten blijvend te verbeteren. Zo kunnen we steeds meer betekenen voor kinderen en jongeren.
Digitale opvoeding
Jeugdigen groeien op in een wereld met sociale media. Er zijn zorgen over de impact van sociale media op de fysieke en mentale ontwikkeling en het welbevinden van jeugdigen. We willen met maatschappelijke partners inventariseren of en wat we als gemeente (aanvullend) kunnen doen om de digitale opvoeding van jeugdigen te ondersteunen.
Kinderopvang op sociaal-medische indicatie
Kinderopvang op sociaal-medische indicatie is gewone kinderopvang voor kinderen die zich thuis niet optimaal kunnen ontwikkelen, vanwege sociale of medische redenen van (één van de) ouders of het kind zelf. Doordat er geen recht is op kinderopvangtoeslag, is het voor ouders te duur om kinderen naar een kinderdagverblijf of buitenschoolse opvang te laten gaan, terwijl dat gezien de situatie wel noodzakelijk is. Door het afgeven van een indicatie door de gemeente kan een kind toch (tijdelijk en voor een beperkt aantal dagen) naar de kinderopvang.
Specialistische jeugdhulp
In 2024 was er voor het eerst in lange tijd een daling zichtbaar in het aantal jeugdigen met specialistische jeugdhulp. De kosten voor specialistische jeugdhulp blijven echter hoog. Dit komt mede doordat tarieven voor specialistische jeugdhulp stijgen. In 2026 gaan de Lokale Teams van start met een nieuwe gezinsgerichte werkwijze. Op wijk- en buurtniveau zijn zij de toegang tot ondersteuning en zorg voor gezinnen. Daarnaast verlenen zij zelf hulp waar nodig. Het is de bedoeling dat gezinnen door deze werkwijze tijdig passende hulp krijgen waarbij nadrukkelijk wordt gestuurd op resultaat en effectiviteit. Daarmee beogen we dat minder jeugdigen specialistische jeugdhulp nodig hebben.
Regionaal inkooptraject specialistische jeugdhulp vanaf 2027
In 2026 wordt de nieuwe regionale inkoop van specialistische jeugdhulp aan de hand van segmenten verder vormgegeven. Met ingang van 2027 worden nieuwe afspraken met jeugdhulpaanbieders gemaakt. Er wordt ingezet op transformatie, een beperking van de reikwijdte en een omslag naar meer groepsgericht. Bij jeugdhulp met verblijf wordt in het bijzonder gewerkt aan de afbouw van gesloten jeugdhulp en de opbouw van meer kleinschalige voorzieningen binnen de regio. In de samenwerking met de jeugdhulpaanbieders wordt ingezet op gedeelde verantwoordelijkheid en strategisch partnerschap.
Kind- en gezinsbescherming
Zoetermeer zet zich in voor veiligheid en (rechts)bescherming, in lijn met het landelijke Toekomstscenario Kind- en Gezinsbescherming. Samen met Veilig Thuis Haaglanden en de gecertificeerde instellingen voor jeugdbescherming wordt ingezet op snellere hulp, duidelijke regie en betere samenwerking.