Zoetermeer maakt werk van duurzaamheid. De energietransitie ('van het aardgas af') zorgt voor verduurzaming van woningen en bedrijven. Daarnaast draagt dit bij aan bestaanszekerheid en het tegengaan van energiearmoede. De uitvoering vraagt investeringen van woningeigenaren, maar tegelijk vergroot dit de woonaantrekkelijkheid van de eigen woning én de verbinding van de eigenaar-bewoner met de stad. Daarom stimuleren we deze investeringen. Daarnaast werken we samen met de woningcorporaties, omgevingsdienst en bedrijven aan het versnellen van de energietransitie. Een belangrijk aandachtpunt daarbij is het voorkomen van netcongestie (overbelasting van het elektriciteitsnet).
De openbare ruimte is het visitekaartje van de stad. De gemeente zorgt samen met inwoners, bedrijven en organisaties voor de kwaliteit en leefbaarheid van de openbare ruimte. In Zoetermeer gaan natuur en stedelijkheid samen, want biodiversiteit betekent ook een gezonde stad voor mens en dier. Zoetermeer is vanuit milieu perspectief een schone en prettige stad om te leven.
In 2025 wordt het afvalbeleidsplan ter besluitvorming aan de raad aangeboden. In dit beleidsplan zijn de adviezen van het burgerberaad opgenomen.
Speerpunten in 2025: Wat gaan we daarvoor doen?
Energietransitie
Ondersteunen van particuliere huiseigenaren (buurtinitiatieven, VvE’s, individueel) met energiebesparing, opwekking van stroom en aardgasvrije verwarming.
Hierbij benutten van landelijke middelen uit het Nationaal Isolatieprogramma (NIP) en de SPUK Energiearmoede als investeringsbijdrage voor lokale huiseigenaren.
VvE's in de Bossenbuurt financieel ondersteunen met een nieuwe regeling op basis van de bijdrage vanuit het Volkshuisvestingsfonds.
Starten met de participatie over het toekomstige warmtesysteem in gebieden met hoogbouw. Het doel is tot een haalbaar en gedragen alternatief te komen voor collectieve warmte.
Klimaatadaptatie
Subsidieregeling voor groene daken voor particuliere huiseigenaren en bedrijven start.
Extra groen, om meer schaduw te creëren, toevoegen in de openbare ruimte bij de uitvoering van projecten.
Onderzoek naar hoe Zoetermeer voorbereid is op het veranderende klimaat. Eerder onderzoek uit 2018 wordt geactualiseerd.
Afval en grondstoffen
Het ontwikkelen van een afvalbeleidsplan. De raad geeft daartoe opdracht de adviezen van het burgerberaad te verwerken in het afvalbeleidsplan. Dit is in het tweede kwartaal van 2025 gereed en wordt ter besluitvorming aan de raad voorgelegd.
Openbare ruimte
Het opstellen van een visie voor het gebruik van de ondergrond. Het ontwikkelen van een visie ondergrond is nodig om keuzes voor toekomstig gebruik van de ondergrond inzichtelijk te maken (onder andere woningbouw en energietransitie). Hierbij worden ook externe partijen betrokken.
Start van groot onderhouds- en vervangingsprojecten: Eerste Stationsstraat, Europatunnel, Wilhelminapark, Zegwaartseweg en Louis Couperushove.
Diverse maatregelen vanuit project Schoon is Gewoon om de openbare ruimte schoon te houden. Dit gericht op de aanpak van zwerfvuil.
Het professionaliseren van beheer door de implementatie van assetmanagement.
Opstellen plannen van aanpak voor de omgang met ziekten en plagen in flora en fauna.
Implementatie van de Gedragscode soortenbescherming flora en fauna.
Verminderen van calamiteiten in het riool door het voeren van een communicatie campagne.
Aantal woningen zonder aardgasaansluiting. Een aardgasaansluiting kan individueel of collectief zijn (gestapelde bouw met gezamenlijke CV-installatie).
Het gaat om de CO2-uitstoot van woningen door het verbruik van aardgas, de elektriciteit die geleverd is via het openbare net en het verbruik van (gasgestookte) stadswarmte.
Toelichting: Landelijk klimaatmonitor te bereiken via link: www.klimaatmonitor.databank.nl. Dit betreft de uitstoot van de sectoren gebouwde omgeving (woningen en dienstverlening), verkeer en vervoer (incl. auto(snel)wegen)) en industrie/energie/afval/water. NB: Omdat de data in de Klimaatmonitor op dit onderdeel gemiddeld 1,5 jaar achterlopen, betreffen de cijfers over jaar X in feite de gegevens van jaar X-1.
Totale CO2-uitstoot in de gemeente voor bedrijven (dienstverlening, geen industrie) (in ton) (PB 2025)
Het gaat om de CO2-uitstoot van bedrijfsgebouwen door het verbruik van aardgas, de elektriciteit die geleverd is via het openbare net en het eventuele verbruik van (gasgestookte) stadswarmte.
Toelichting: Het gaat om de CO2 -uitstoot ten gevolge van het verbruik van aardgas en elektriciteit die geleverd is via het openbare net en het verbruik van stadswarmte in woningen. De trend over de laatste 5 jaar laat een afname zien die als het goed is doortrekt naar de toekomst. Hier is ook het landelijke en gemeentelijke beleid op gericht. NB: Omdat de data in de Klimaatmonitor op dit onderdeel gemiddeld 1,5 jaar achterlopen, betreffen de cijfers over jaar X in feite de gegevens van jaar X-1.
Geïnstalleerd vermogen in zonne-energie in Megawatt (MW) (PB 2025)
In Zoetermeer is de hernieuwbaar opgewekte elektriciteit afkomstig van zonnepanelen en windmolens. Het streven voor 2030 is om 149 GWh aan duurzame stroom op te wekken. Het opgestelde vermogen aan windenergie is stabiel (9 MW; dit levert op jaarbasis gemiddeld 16 GWh energie op). Het opgestelde vermogen aan zonnepanelen moet daarom tot 2030 doorgroeien naar ongeveer 150 MW (dit levert gemiddeld 133 GWh energie op jaarbasis). Met de gepresenteerde prognoses wordt dit doel gehaald.
Toelichting: In Zoetermeer is de hernieuwbaar opgewekte elektriciteit afkomstig van zonnepanelen en windmolens. Het streven voor 2030 is om 149 GWh aan zonnestroom op te wekken. Daarvoor moet het opgestelde vermogen aan zonnepanelen tot 2030 doorgroeien naar ongeveer 160MW. Met de gepresenteerde prognoses wordt dit doel gehaald.
% Van de inwoners dat de natuur ervaart in de buurt (PB 2025)
Het percentage inwoners (respondenten Stadspeiling) dat stadsnatuur in hun eigen buurt ervaart. Onder stadsnatuur wordt het planten- en dierenleven in de stad verstaan.
Het percentage inwoners (respondenten Stadspeiling) dat stadsnatuur in hun eigen buurt waardeert. Onder stadsnatuur wordt het planten- en dierenleven in de stad verstaan.
Toename in hectare per jaar van gebieden (moerasparels, weidevogelreservaat) met betere omstandigheden voor de (toename van de) biodiversiteit na uitvoering van projecten uit het huidige programma Duurzaam & Groen Zoetermeer. In deze gebieden heeft veelal een aanpassing van inrichting plaatsgevonden en een structurele aanpassing in het beheer.
Toelichting: In 2025 wordt de definitieve begrenzing van het natuurkerngebied Plas van Poot binnen het van Tuyllpark vastgelegd in de ‘Visie Van Tuyllpark en noordelijke bedrijventerreinen’. Het natuurkerngebied is 14 ha groot.
Oppervlakte natuurkerngebieden (cumulatief ha) (PB 2025)
Toelichting: De toename van het totale aantal hectaren gerealiseerd natuurkerngebied in 2025 komt voort uit de definitieve begrenzing van de Plas van Poot als natuurkerngebied binnen het van Tuyllpark, groot 14 ha.
Het aantal kilogram fijn huishoudelijk restafval per inwoner bevindt zich de laatste jaren in een licht dalende trend. Voor de komende jaren is de verwachting dat het versnelt. De verwachte effecten van nieuw beleid, mede vanuit de adviezen van het burgerberaad, zijn hierin verwerkt.
Bron: Gemeentelijke database
Type
2023
2025
2026
2027
2028
Realisatie
199
-
-
-
-
Begroting PB 2025
-
197
191
185
179
Trendgrafiek Aantal kilogram restafval per inwoner
Toelichting: Lichte daling van fijn huishoudelijk restafval is zichtbaar in de komende twee jaren. Daarna dalen we sterker door de invoering van nieuw beleid.
Toelichting: Onder deze doelstelling zijn voornamelijk de kosten van afvalinzameling en -verwerking (en handhaving) opgenomen en de daarbij behorende opbrengst afvalstoffenheffing (en overige opbrengsten afval). Op dit product worden de reguliere milieutaken verantwoord en zijn de kosten van de aanschaf van hybride inzamelvoertuigen en een nieuwe perscontainer voor het zelfbrengdepot opgenomen in zowel de kosten als de afvalstoffenheffing. In 2024 is de afvalstoffenheffing incidenteel hoger. Dit is in totaal € 0,16 mln. Dit komt door het verhogen van de vermogensnorm, daardoor wordt de afvalstoffenheffing bij meer inwoners kwijtgescholden. Daarnaast zijn door de aanschaf van hybride inzamelvoertuigen hogere kapitaallasten aan de afvalstoffenheffing doorberekend. In 2025 is eenmalig budget beschikbaar voor de uitbreiding van 2,5 fte milieufuncties van € 0,3 mln. Via het collegeakkoord zijn de eerder incidenteel beschikbaar gestelde middelen voor Duurzaam en Groen structureel gemaakt. Het budget voor Duurzaam is 2024 eenmalig verminderd met € 0,5 mln. als bijdrage in het pakket van bijsturingsmaatregelen. Het budget voor de landschapstafel is in 2025 overgeheveld van programma 7 naar programma 3 € 0,12 mln. Voor het aardgasvrij maken in Palenstein is budget opgenomen (2025 € 3,2 mln., 2026 € 1 mln. en 2028 € 2,8 mln.). De aanleg wordt gedekt vanuit de in de brede bestemmingsreserve gestorte rijksbijdrage van (2025 € 3,0 mln., 2026 € 1 mln. en 2028 € 2,5 mln.). Ook de uitgaven vanuit het Duurzaamheidsfonds verlopen via deze doelstelling. Het rijk heeft voor de uitvoering van het klimaat- en energiebeleid tot en met 2025 € 2 mln. per jaar subsidie beschikbaar gesteld. Hier staan even hoge kosten tegenover.
Per kwartaal wordt op willekeurige meetlocaties de beeldkwaliteit gemeten en de procentuele scores op en boven de norm bepaald. De ambities zijn per gebiedstype vastgesteld in de Nota Onderhoud Openbare Ruimte.
Toelichting: De ambities zijn per gebiedstype vastgesteld in de Nota Onderhoud Openbare Ruimte. Afwijking tot 10% onder de afgesproken norm zijn toegestaan, vandaar de 90% in de begrotingsreeks. Zie ook Meetmethodiek Zoetermeer.
% Inwoners dat tevreden is over de openbare ruimte (PB 2025)
Toelichting: In de Stadspeiling wordt ook gevraagd welk rapportcijfer de inwoners geven aan het groen in de buurt, wijk, stad en regio. De indicator staat als ambitie op een 7,5.
Toelichting: Algemeen beheer Het hogere jaarbudget vanaf 2025 komt door de uitbreiding van assetmanagement en een opname vanuit het programma Overhead en het product groot onderhoud. Op het product Overhead was budget/activiteiten begroot die niet als overhead worden aangemerkt. Op het product groot onderhoud betreft het budget dat geen directe betrekking heeft op groot onderhoud en vervangingen. Vanaf 2026 daalt de begroting in verband met het vervallen van tijdelijk toegekende budgetten. Deze budgetten zijn structureel benodigd maar, met het oog op de financiële onzekerheid tijdelijk toegekend.
Exploitaties Het lagere jaarbudget vanaf 2025 komt door een lagere begrote storting in de voorziening groot onderhoud riolering (waarde aanpassing). In de begroting 2025 is de storting in de voorziening eenmalig opgehoogd met de stijging van de inflatie. Voor 2025 en verder moet deze aanpassing nog plaatsvinden.
Groot onderhoud De jaarbudgetten zijn opgenomen volgens de Nota onderhoud openbare ruimte (NOOR), inclusief de wijzigingen vanaf 2025. Daarnaast is budget dat niet direct betrekking heeft op groot onderhoud (niet opgenomen in de NOOR) vanaf 2025 ondergebracht bij het product Algemeen beheer. In 2025 is incidenteel budget opgenomen voor niet begrote werkzaamheden in de NOOR (o.a. Coornherthove, buitengym). Het budget is vanaf 2026 lager doordat minder lasten zijn voorzien voor het onderhoud aan met name betonnen kunstwerken en grondkeringen. Vanaf 2027 stijgt het jaarbudget stapsgewijs door een toename van de kapitaallasten van de jaarlijkse investeringen en de voorziene mutaties volgens de NOOR.
Uitvoering klimaatadaptatiestrategie (meer schaduw in de wijken) Op 20 juni 2023 is de klimaatadaptatiestrategie en uitvoeringsagenda door de raad vastgesteld. In de uitvoeringsstrategie is de maatregel meer schaduw in de wijken opgenomen. Hiervoor is structureel € 0,133 mln. opgenomen.
Het budget voor Leefbaarheid, duurzaam en groen wordt onder andere ingezet voor het bevorderen duurzame ontwikkeling en afvalinzameling (doelstelling 3.1) en het behouden van de kwaliteit van de openbare ruimte (doelstelling 3.2) zoals het dagelijks beheer en klein en groot onderhoud van de openbare ruimte en het beheer en exploitatie van de begraafplaats en de fietsenstallingen.
Een onderzoek uit te voeren naar de huidige behoefte voor alle eerder genoemde groepen aan openbare toiletten in de Binnenstad van Zoetermeer en rondom het recreatiegebied Noord-Aa,
Op basis van dit eigen onderzoek en de verschillende uitgewerkte varianten uit het eerder genoemde VNG-rapport een plan op te stellen voor de realisatie van extra openbare toiletten en de bewegwijzering ervan,
Hierbij te streven naar een structureel kostenneutraal plan, bijvoorbeeld door eventuele structurele kosten te compenseren met uit het plan voortvloeiende besparingen,
Incidentele kosten uit dit plan te dekken uit het 'potje van de raad',
Dit plan in het najaar van 2024 voor te leggen aan de gemeenteraad,
Stand van zaken: Onderzoek is gedaan naar de huidige situatie. Er wordt gekeken naar oplossingen.
Motie nr: 2406-16A Zoetermeer verduurzaamt Slim, het Rijk betaalt!
Roept het college op om:
De beschikbare capaciteit en middelen binnen de gemeente zo in te zetten dat bewoners actief geholpen worden bij het aanvragen van landelijke subsidies en financieringen voor verduurzaming;
Medewerkers te voorzien van de benodigde middelen en expertise om bewoners effectief te ondersteunen;
Actief samen te werken met bestaande landelijke en regionale initiatieven om de beschikbare middelen optimaal te benutten.
Stand van zaken: De uitvoering van de motie is gestart en wordt naar verwachting binnen de gestelde termijn afgedaan.
Motie nr: 2406-26 Struikroven
draagt het college op: 'Struikroven' onderdeel te laten worden van sloop- en bouwactiviteiten op eigen gronden of bij andere initiatiefnemers.
Stand van zaken: De uitvoering van de motie is in voorbereiding. Hoe de uitvoering in de praktijk er uit gaat zien moet nog worden uitgewerkt.
