In de vorige paragraaf beschreven we het deel van het resultaat van 2021 dat wordt veroorzaakt doordat activiteiten niet zijn uitgevoerd en waarvoor budgetoverhevelingen worden voorgesteld. Een ander deel betreft activiteiten die niet volledig voldoen aan de criteria van budgetoverheveling maar waarbij het wel gaat om eenmalig budget voor activiteiten die in 2022 nog uitgevoerd worden. Voor deze activiteiten wordt een resultaatbestemmingsvoorstel gedaan.
Programma 1 - Onderwijs, economie en arbeidsparticipatie
Arbeidsmarktregio ZHC gelden
De gemeente Zoetermeer ontvangt als centrumgemeente een decentralisatie-uitkering voor het versterken van de arbeidsmarktregio’s met als doel om de regiefunctie van de centrumgemeente voor de samenwerking en de gezamenlijke publieke werkgeversdienstverlening in de arbeidsmarktregio’s duurzaam te ondersteunen en versterken. De centrumgemeente van een arbeidsmarktregio treedt op als regievoerder en is de ontvanger van de decentralisatie-uitkering.
Om ervoor te zorgen dat meer mensen kunnen deelnemen aan de arbeidsmarkt werken overheidsinstellingen, werkgeversorganisaties en onderwijsinstellingen samen om de matching in de arbeidsmarktregio te verbeteren. Als gevolg van de coronamaatregelen is een deel van de activiteiten aangepast of uitgesteld. Zo waren tijdens de lockdown werkgevers terughoudend met het aannemen van nieuw personeel en het ontwikkelen van leerwerkarrangementen. Ook zijn voorbereidingen getroffen om de (toen nog) te verwachten stijgende werkloosheid op te vangen. Deze ondersteuning bleek minder nodig omdat de economie zich sneller herstelde dan verwacht en er een krapte aan personeel op de arbeidsmarkt ontstond. In de arbeidsmarktregio wordt gewerkt aan een nieuw uitvoeringsplan gericht op het aanpakken van de krapte op de arbeidsmarkt. In de jaarstukken is een voordeel van € 2,271 mln. gemeld vanwege lagere uitvoerings- en ondersteuningskosten. Dit bedrag is beschikbaar voor de regio. Toekenning aan gemeenten in de regio gebeurt aan de hand van goed te keuren ingediende plannen.
TOZO
De Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo) is een ondersteuning voor zelfstandig ondernemers die door de coronacrisis in financiële moeilijkheden zijn gekomen. De Tozo bestaat uit inkomensondersteuning en leningen voor bedrijfskapitaal. De uitvoering van deze regeling is bij de gemeente belegd. Het rijk heeft deze uitvoeringskosten vergoed.
Het betreft een vaste inclusieve vergoeding voor alle uitvoeringskosten van gemeenten. Dus bijvoorbeeld ook inclusief alle afhandelingen in de komende jaren ten aanzien van rentebetalingen en terugbetalingen van de leningen. In de vergoeding is rekening gehouden met inspanningen van gemeenten ten aanzien van eventueel benodigde herstelacties in het kader van rechtmatigheid en het voorkomen van misbruik en oneigenlijk gebruik.
Programma 2 – Samen leven en ondersteunen
Extra mantelzorgondersteuning
Op 1 november 2021 nam de raad het raadsbesluit 0637740214 Extra mantelzorgwaardering aan. Onderdeel van het besluit is mantelzorgers twee tickets voor een culturele activiteit in Zoetermeer aan te bieden om hen een extra dagje uit te geven. Er is nog onvoldoende tijd geweest om het plan uit te voeren. Voor de uitvoering zijn de middelen nodig in 2022.
Wijkgericht werken
Wijkgericht werken is een van de speerpunten van de huidige coalitie. Wijkgericht werken is een wijze van werken, gericht op verbetering van de leefbaarheid, de veiligheid en de sociale samenhang in de wijken en buurten. Vraaggericht en vanuit de leefwereld van de inwoner.
Eind 2020 is besloten voor de verdere ontwikkeling van wijkgericht werken in te zetten op de volgende twee sporen:
- Spoor 1. Wijkgericht werken in de pilotwijken Oosterheem en Seghwaert aan de hand van de plannen en doelen die daar zijn gesteld. Een belangrijk onderdeel hiervan is het faciliteren van ontmoeting door middel van Huizen van de Wijk. Later verbreed naar de wijk Rokkeveen.
- Spoor 2. Aansluiten en verbinden van de doorontwikkeling van de basisstructuur wijkgericht werken bij de planvorming en ontwikkeling van de visie en strategie van Zoetermeer 2040.
In 2021 is benadrukt dat Wijkgericht werken als integrale gebiedsgerichte benadering dient bij te dragen aan hoofdlijnen van de visie Zoetermeer 2040.
De activiteiten in de pilotwijken Oosterheem en Seghwaert zijn begin 2022 nagenoeg afgerond. De ervaringen die zijn opgedaan in de pilotwijken zullen worden geëvalueerd; wat hebben we bereikt, waar kunnen we trots op zijn, wat had beter gekund en welke ervaringen geven we mee aan Zoetermeer 2040. De uitkomst van de evaluatie zal in de loop van 2022 ter informatie aan de raad worden aangeboden.
De Huizen van de wijk worden voorlopig niet gerealiseerd. Op de beoogde locaties worden wel aanpassingen gedaan. In de toekomst kan op basis hiervan en op basis van de dan voorliggende ondernemingsplannen besluitvorming over verdere realisatie worden opgestart.
Voor wijkgericht werken was in 2021 een budget van in totaal € 365.000 beschikbaar. Hiervan is een bedrag van afgerond € 201.000 niet aangewend. Dat is ten dele veroorzaakt door COVID-19 en voor een ander deel door personeelswisselingen. Voorgesteld wordt deze middelen beschikbaar te stellen voor 2022 ten behoeve van afronding van de activiteiten in de pilotwijken, de verbinding van wijkgericht werken aan de visie Zoetermeer 2040, de evaluatie van de pilots wijkgericht werken en het vervolgtraject Huizen van de wijk.
Programma 5 - Veiligheid
Versterkingsgelden radicalisering
De gemeente Zoetermeer ontvangt vanaf 2016 van het rijk jaarlijks versterkingsgelden voor de aanpak van radicalisering. De voor 2020 toegekende versterkingsgelden zijn niet volledig benut door het doorschuiven van activiteiten als gevolg van COVID-19. De geplande activiteiten die door de COVID-19 maatregelen niet konden doorgaan, zijn activiteiten waarbij mensen fysiek bij elkaar moeten komen en die niet door online-activiteiten kunnen worden vervangen omdat de effectiviteit van de activiteiten dan teveel afneemt. Het gaat bijvoorbeeld om empowermenttrainingen voor moeders of vaders, waarbij het gezien de doelgroep niet haalbaar en niet effectief is om deze aan te bieden als online variant. Als deze versterkingsgelden niet worden besteed aan het doel waarvoor deze zijn uitgekeerd geldt een terugbetalingsverplichting. Het budget is dus niet inzetbaar voor andere doeleinden dan de aanpak van radicalisering en extremisme.
Programma 6 - Dienstverlening en participatie
Voorbereidingskosten Omgevingswet
Voor de implementatie van de Omgevingswet is een budget beschikbaar gesteld van € 3,5 mln. De datum van de inwerkingtreding van de omgevingswet is verschoven van 1 juli 2019, via 1 januari 2021, naar thans 1 januari 2023. Deze verschuiving komt doordat het rijk meer tijd nodig heeft voor het uitwerken, het vaststellen van de vereisten en het beschikbaar stellen van het landelijke digitale systeem: Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO). Ultimo 2019 heeft de VNG een lijst met minimale vereisten opgesteld waaraan gemeenten bij de inwerkingtreding aan dienen te voldoen om met de omgevingswet te kunnen werken, deze lijst is nog in beweging. Doordat de voorwaarden nog steeds in beweging zijn, verschuiven ook de uit te voeren activiteiten van de gemeente in de tijd. In de periode 2016-2020 is de jaarlijkse onderbesteding van het aanvullend budget overgeheveld naar de nieuwe begrotingsjaren. Ook in 2021 is een onderbesteding van het aanvullend budget opgetreden. Deze middelen zijn noodzakelijk om de implementatie te kunnen uitvoeren.
Programma 7 Inrichting van de stad
Herinrichting Bleiswijkseweg
De gemeente heeft de afgelopen jaren verschillende langdurig bestaande knelpunten op het gebied van woonwagenhuisvesting aangepakt. Een van de lopende knelpunten is de herinrichting van de woonwagenlocatie Bleiswijkseweg. Voor de aanpassing van de buitenruimte van de woonwagenlocatie is circa € 412.000 beschikbaar gesteld, maar nog niet uitgegeven. Om de toekomstbestendigheid van de locatie te waarborgen is het creëren van draagvlak en het kiezen van een gezamenlijke uitgangspositie met de bewoners een zwaarwegende factor. Het is niet mogelijk gebleken om de fysieke bewonersgesprekken op het gemeentehuis voort te zetten. Vanwege de verschillende COVID-19 maatregelen is de voortgang hiervan sterk bemoeilijkt. Onderdeel van het woonwagendossier was de verhuizing van het oude gemaal naar het Gooimeer. Inmiddels is deze uitgifte volledig afgerond en kan er worden begonnen met de herinrichting van de Bleiswijkseweg. In de tweede helft van 2021 is de eerste fase van herstructurering op de locatie aan de Bleiswijkseweg afgerond en is gestart met de tweede fase.
Engelandlaan 270
Het project Engelandlaan 270 is een faciliterend grondbeleid project. Voor een door de gemeente gewenste plotverschuiving zijn aanvullende kosten voor het bouw- en woonrijpmaken van het woningversnellingsproject Engelandlaan 270 benodigd. De planning was dat in 2021 het ontwerp bestemmingsplan en besluit omgevingsplan werden vastgesteld en ter visie werden gelegd en dat ook de anterieure overeenkomst met de ontwikkelaar zou worden getekend.
Voordat het bestemmingsplan in procedure kan worden gebracht moet wel eerst een anterieure overeenkomst worden gesloten. Waar in 2020 gedacht werd dat dit gemakkelijk zou kunnen worden gerealiseerd bleek de realiteit anders. Er is wel een intentieovereenkomst gesloten, maar het traject om te komen tot een anterieure overeenkomst heeft lang geduurd, veel overleg gevraagd en is in 2021 nog niet gelukt. Dat houdt in dat de planning minimaal een jaar opschuift.
Het rekeningresultaat is € 15,312 mln. positief. Na aftrek van budgetoverhevelingen en resultaatbestemmingsvoorstellen, bij elkaar € 5,738 mln., resteert een nog te bestemmen bedrag van € 9,574 mln. Voorgesteld wordt hiervan 50% te storten in de Rif volgens het geldende beleid.
Overzicht Algemene Dekkingsmiddelen
Verbetering dienstverlening
In de decembercirculaire 2021 van het ministerie van BZK zijn middelen ter beschikking gesteld in de algemene uitkering ten behoeve van de versterking van de gemeentelijke dienstverlening naar aanleiding van de kinderopvang toeslagenaffaire voor het jaar 2021. Deze middelen worden ter beschikking gesteld om onder andere de uitvoeringscapaciteit bij de overheid te versterken en extra ondersteuning te bieden aan mensen in kwetsbare posities. Het gaat voor Zoetermeer om een bedrag van € 763.000 in 2021 dat niet meer in 2021 uitgegeven kon worden. Voorgesteld wordt deze middelen te reserveren op het overzicht algemene dekkingsmiddelen in afwachting van een bestedingsplan.
