Programma 3. Leefbaarheid, duurzaam en groen

     Geen.

 

Nr.	Doelstelling	Onderwerp	Afwijking 2e TB2'22	Voordeel/ Nadeel	Meerjarig/ Eenmalig
Financiële afwijkingen bestaand beleid
1	3.1	Afvalinzameling - lasten - baten	-100.000 175.000	Nadeel Voordeel	Eenmalig
2	3.1	Warmte-Koude opslag Palenstein -verrekening met reserve	3.133.000 -3.000.000	Voordeel Nadeel	Meerjarig
3	3.1	Duurzaamheidsfonds - verrekening met reserve	1.300.000 -1.300.000	Voordeel Nadeel	Meerjarig
4	3.1	Klimaatakkoord - verrekening met reserve	358.000 -343.000	Voordeel Nadeel	Eenmalig
5	3.1	Projecten Duurzaam en Groen	275.000	Voordeel	Eenmalig
6	3.2	Onderhoud openbare ruimte	-150.000	Nadeel	Eenmalig
7	3.2	Aanleg kabels en leidingen	150.000	Voordeel	Meerjarig
8	3.2	Dagelijks onderhoud verkeersregelinstallaties	-100.000	Nadeel	Eenmalig
9	3.2	Ontvangst en afvoer bagger waterschappen	200.000	Voordeel	Eenmalig
10	3.2	Horeca Nieuwe Driemanspolder (N3MP) - bijdrage derden	-100.000 100.000	Nadeel Voordeel	Eenmalig
11	3.2	Afvoer grond Nieuwe Driemanspolder (N3MP)	300.000 -300.000	Voordeel Nadeel	Eenmalig
12	3.2	Begraven	100.000	Voordeel	Eenmalig
13	3.2	Taakstelling efficiency	-146.000	Nadeel	Meerjarig
14	3.2	Groot onderhoud Openbare Ruimte bovengronds - verrekening met Egalisatiereserve Openbare ruimte bovengronds	400.000 -400.000	Voordeel Nadeel	Eenmalig Eenmalig
15	3.2	Onvoorzien onderhoud	-300.000	Nadeel	Eenmalig
			252.000	Voordeel
Afwijkingen als gevolg van COVID-19
16	3.2	Parkeerexploitatie	-400.000 200.000	Nadeel Voordeel	Eenmalig
Saldo			-200.000	Nadeel
Saldo programma 3			52.000	Voordeel

1. Afvalinzameling
Lasten
Er zijn (landelijk) weinig uitzendkrachten beschikbaar voor het inzamelen van het huishoudelijk afval. Personeel van de ondersteunende diensten wordt nu ingezet voor het primaire proces zodat het inzamelen van het afval door kan gaan. Dat betekent dat we daar dus iets aan kwaliteit inleveren, bijvoorbeeld iemand van de administratie ondersteuning wordt nu ingezet voor de primaire diensten. Voor 2022 geeft dit een voordeel van € 75.000. De kosten voor brandstof voor de voertuigen zijn sterk gestegen vanwege de excessieve prijsstijgingen. De schatting is dat dit voor 2022 een nadeel oplevert van € 175.000. De totale omvang van het budget voor de afvalinzameling aan de lastenkant is € 12,5 mln., het te verwachten nadeel is per saldo € 100.000.

Baten
De vergoeding die de gemeenten ontvangen voor de inzameling van plastic verpakkingen, blik en drankpakken (PBD) is verlaagd. Deze verlaging komt doordat landelijk het aandeel niet-verpakkingen en de vervuiling in het PBD toegenomen is. Voor 2022 geeft dit een nadeel van € 75.000. De opbrengst van oud papier en karton is de afgelopen maanden gestegen. De hoeveelheid oud papier en karton dit jaar is nagenoeg gelijk aan vorig jaar. Door de hogere vergoeding wordt er een voordeel gemeld van € 250.000. De totale omvang van het budget voor de afvalinzameling aan de batenkant is € 17,3 mln. Het te verwachten voordeel is € 175.000.

2. Warmte-Koude opslag Palenstein    

In het kader van het landelijke Programma Aardgasvrije wijken (PAW) is aan de gemeente een bedrag van € 6,5 mln. toegekend. Dit bedrag is met de besluitvorming over de jaarrekening 2019 in de brede bestemmingsreserve gestort. Met raadsbesluit 0637530580 - geamendeerd Actualisatie programma Duurzaam & Groen Zoetermeer is dit bedrag als bijdrage voor de onrendabele top voor de aanleg van een WKO-net in Palenstein beschikbaar gesteld. Voor 2022 is hiertoe een bedrag van € 3 mln. in de begroting opgenomen. Doordat de aanbesteding, na een eerdere niet gelukte uitvraag, niet het gewenste resultaat heeft gebracht is de besluitvorming rondom de aanleg vertraagd. Bijkomend nadelig effect is een recente uitspraak van de Hoge Raad dat de WKO kosten grotendeels via de huur moeten worden doorbelast aan de huurder en niet via de servicekosten. Bij sociale huur is die ruimte er vaak niet en dat heeft een nadelig effect voor de businesscase waardoor het risico bestaat dat één of meerdere partners afzien van deelname. De verschillende ontwikkelingen maken dat er dit jaar nog geen bijdragen zullen worden verricht. Dit geeft voor de begroting een voordeel van € 3,1 mln. (inclusief prijscompensatie). Hier staat een nadeel onttrekking brede bestemmingsreserve van € 3 mln. tegen over.     

3. Duurzaamheidsfonds
Met raadsbesluit 2022-007007 – geamendeerd Raadsvoorstel Duurzaamheidsfonds Zoetermeer 2Q20 van 31 januari 2022 is voor de komende jaren in totaal € 7,5 mln. vrijgemaakt ten behoeve van de bevordering van energiebesparing, het aardgasvrij maken en de opwek van duurzame energie. Voor het jaar 2022 is € 1,3 mln. beschikbaar gesteld. Het budget is in afwachting van de uitwerking van de raadsopdracht om criteria per bestedingscategorie op te stellen nog niet besteed. Dit is in de tweede helft van 2022 aan de gemeenteraad voorgelegd. Dit geeft voor 2022 een voordeel van € 1,3 mln. waar een even hoog nadeel onttrekking reserve Duurzaamheidsfonds tegenover staat.  

4. Klimaatakkoord
Op 17 februari 2020 heeft de raad het voorstel actualisatie van het programma Duurzaam en Groen vastgesteld. Besluit 4a van het raadsvoorstel was: “De uitwerking van de energietransitie te organiseren door een ondersteuningsaanbod voor particuliere huiseigenaren (VvE’s en eengezinswoningen) te organiseren, op stedelijk niveau een warmtevisie op te stellen en per wijk transitieplannen te maken. Om deze extra taken op een basaal niveau uit te kunnen voeren zijn er naar aanleiding van het Klimaatakkoord door het Rijk in 2019 extra middelen (in totaal € 686.000) beschikbaar gesteld. De beschikbaar gestelde middelen zijn in de brede bestemmingreserve gestort. De aanwending van deze middelen is vastgesteld bij de programmabegroting 2021 in twee jaar (gelijkelijk verdeeld over 2021 en 2022). De planvorming rondom het ondersteuningsaanbod en het maken van transitieplannen per wijk is vanwege capaciteitsgebrek vertraagd, waardoor de uitvoering met is vertraagd tot 2024. Voor 2022 geeft dit een voordeel van € 358.000 (inclusief prijscompensatie). Hier staat een nadeel van € 343.000 wegens onttrekking brede bestemmingreserve tegenover.

5. Projecten Duurzaam en Groen
Onderdeel duurzaam
Voor duurzaamheidsprojecten is een budget van € 0,8 mln. beschikbaar. Voor 2022 wordt een voordeel verwacht van € 100.000. Door capaciteitsgebrek, mede veroorzaakt door langdurige ziekte, is er vertraging ontstaan bij de uitvoering. Daarnaast is de wel beschikbare capaciteit deels ingezet om invulling te geven aan de voorbereiding en uitvoering van rijksregelingen zoals de Regeling reductie energiegebruik en energiearmoede. In het najaar is de formatie door aanstelling van nieuwe mensen weer op orde.
 
Onderdeel groen
Voor Groenprojecten is inclusief budgetoverheveling € 650.000 beschikbaar. Voor 2022 wordt een voordeel verwacht van ca. € 175.000. Dit wordt veroorzaakt doordat het project aan de Zoetermeerse Plas (daar wordt een ijzerhoudend zandfilter langs gelegd om blauwalg te voorkomen) is vertraagd. De gemeente werkt hiervoor samen met het Hoogheemraadschap en de bestuurlijke besluitvorming is daar nog niet opgestart. De verwachting is dat dit in 2023 gebeurt waarna er in 2023 of 2024 gestart wordt met de uitvoering. Bij het bestemmen van het rekeningresultaat wordt, als dat mogelijk is, een voorstel tot budgetoverheveling gedaan.

6. Onderhoud openbare ruimte 
In de begroting is een budget van in totaal € 6,9 mln. opgenomen voor de salarissen van het personeel dat invulling geeft aan het beheer, onderhoud en vervangingen in de openbare ruimte.
Als gevolg van openstaande vacatures en krapte op de arbeidsmarkt is het moeilijk gebleken deze vacatures in te vullen en is het noodzakelijk om tot tijdelijke inhuur van personeel over te gaan. De kosten van deze vervanging kunnen niet geheel binnen de voor personeel beschikbare budgetten worden opgevangen.  De combinatie van factoren geeft in 2022 een nadeel van € 150.000.

7. Aanleg kabels en leidingen
Alle externe netbeheerders die in het openbare gebied van een gemeente willen graven hebben daarvoor toestemming nodig. Dit is wettelijk geregeld. Voor de vermindering van de kwaliteit en/of verkorting van de levensduur van de verharding, veroorzaakt door de uitvoering van graafwerkzaamheden voor o.a. de aanleg van glasvezel en het toezicht wordt degeneratievergoeding in rekening gebracht. Door een toename van het aantal opbrekingen wordt voor 2022 een voordeel verwacht van € 150.000. Op de langere termijn staat hier een (even hoog) nadeel groter onderhoud/vroegtijdige vervanging tegenover. Verwacht wordt dat dit een structureel effect is van de ontwikkelingen ondergronds. 

8. Dagelijks onderhoud verkeersregelinstallaties 
Het dagelijks onderhoud verkeersregelinstallaties (VRI) bestaat uit het verhelpen van storingen en onveilige situaties oplossen. Voor het dagelijks onderhoud VRI is in 2022 € 164.000 beschikbaar gesteld. Door het plaatsen van nieuwe software en reparatiewerkzaamheden aan de detectielussen als gevolg van schade door het vrachtverkeer wordt een incidenteel nadeel verwacht van € 100.000. 

9. Ontvangst en afvoer bagger waterschappen
Binnen de begroting is een vast budget van € 416.000 opgenomen voor baggeren van de hoofdwatergangen op basis van een langjarig gemiddelde.  Voor het baggeren heeft de gemeente een overeenkomst gesloten met Hoogheemraadschap van Rijnland (HHR). De werkelijke kosten worden door de waterschappen op basis van de uitvoering in rekening gebracht. Dit tot jaarlijkse fluctuaties in de gemeentelijke uitgaven. Voor 2022 leidt dit tot een voordeel van € 200.000. 

10. Horeca Nieuwe Driemanspolder (N3MP)
In 2020 is de Nieuwe Driemanspolder geopend als natuur- en recreatiegebied. Het project is een samenwerking tussen de provincie Zuid-Holland, het Hoogheemraadschap van Rijnland (HHR) en drie gemeenten: Leidschendam-Voorburg, Den Haag en Zoetermeer. Voor de aanleg van de laatste meters kabels en leidingen tot aan de beoogde horeca locatie en botenverhuur is afgesproken dat dit vergoed wordt door HHR. De kosten bedragen € 100.000. Hier staat een even hoge bijdrage tegenover.  

11. Afvoer grond Nieuwe Driemanspolder (N3MP) 
In de Nieuwe Driemanspolder is samen met de gemeenten Leidschendam-Voorburg en Den Haag, de provincie Zuid-Holland, de Hoogheemraadschappen van Delfland en Rijnland en de MRDH een recreatiegebied aangelegd. Onderdeel van dit recreatielandschap is de aanleg van ongelijkmatig terrein.  Omdat de gemeente (voor haar aandeel) voor de grond zou moeten betalen en ontwikkelaars voor deze afvoer een vergoeding moeten betalen, is hiervan een win-winsituatie gemaakt.
Door invloeden van buitenaf is er een vertraging in de uitvoering van een aantal projecten (zoals bij Dwarstocht) en blijft de toelevering van grond achter. Daardoor worden er geen inkomsten van de stortkosten ontvangen en worden geen werkzaamheden verricht ten behoeve van het verspreiden en bewaren van grond.
Dit geeft aan de batenkant een nadeel van € 300.000 en aan de lastenkant een voordeel van € 300.000. 

12. Begraven
Door de vervangings- en uitbreidingsinvesteringen op de begraafplaats die in 2020 zijn afgerond zijn er minder onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd dan van tevoren was ingeschat. Hierdoor wordt een incidenteel kostenvoordeel verwacht van € 100.000. 

13. Taakstelling efficiency
In 2022 is de gemeente brede taakstelling voor efficiency toebedeeld aan de verschillende programma's. Voor het beheer en onderhoud van de openbare ruimte is een taakstelling van € 146.000 opgenomen. Hier kon nog geen invulling aan worden gegeven en de verwachting is ook niet dat dit op korte termijn kan gebeuren.  Hiervoor zal gezocht worden naar een alternatieve oplossing. Dit levert een structureel nadeel op van € 146.000.

14.  Groot onderhoud Openbare Ruimte bovengronds
De begroting voor groot onderhoud en vervanging in de openbare ruimte is gebaseerd op een theoretische levensduur van kapitaalgoederen. Hierbij is sprake van een verwachting over de ontwikkelingen van de staat van kapitaalgoederen. De werkelijke staat van kapitaalgoederen, vastgesteld middels inspecties, kan om verschillende redenen afwijken van deze verwachte staat. Bij afwijkingen tussen de verwachte en de werkelijke staat loopt begroting en realisatie uiteen. Voor het groot onderhoud is voor de jaarschijf 2022 een bedrag van ca. € 9 mln. beschikbaar gesteld.
In 2022 wordt op het groot onderhoud bovengronds op de baten een voordeel verwacht van € 450.000 en op de lasten een nadeel van € 50.000. Dit geeft per saldo een voordeel van € 400.000.

Het voordeel bij de baten wordt veroorzaakt door bijdragen van derden, zoals de schenking van URW Nieuwe Driemanspolder en de bijdrage van de Provincie van de Verkeersregelinstallaties (VRI) bij de Oostweg (€ 450.000 V). Tegenover de baten staan ook hogere lasten (450.000 N). Ook zijn er werken die dit jaar op de planning stonden die dit jaar vanwege capaciteitsproblemen niet gerealiseerd kunnen worden en zullen doorschuiven naar 2023 (€ 400.000 V).

Het voordeel wordt in de egalisatiereserve openbare ruimte bovengronds gestort.

15. Onvoorzien onderhoud
In de openbare ruimte zijn gebreken geconstateerd die conform de normen die de gemeente stelt aan de kwaliteit van de openbare ruimte aangepast moeten worden. De werkzaamheden passen niet in het bestaande budget voor het onderhoud. Voor deze inhaalslag is eenmalig een nadeel van € 300.000 gerealiseerd. 

16. Parkeerexploitatie
Opbrengsten
In een groot deel van het centrum van Zoetermeer geldt betaald parkeren op het maaiveldniveau. De parkeerinkomsten zijn begroot op € 2,6 mln. Zoals gemeld in TB1 2022 en de jaarrekening 2021 blijven de inkomsten door verschillende oorzaken ook in 2022 achter bij de begroting, zoals bijvoorbeeld de coronacrisis (en het meer online winkelen), concurrentie van winkelgebied Westmall, mogelijk al effect van recessie (en energie/armoedecrisis.) en wellicht daardoor ook eerder een keuze voor het gratis parkeren in de garages en het komen op de fiets.   Er wordt in 2022 een nadelige afwijking van in totaal € 1,2 mln. verwacht. In TB1 is € 800.000 gemeld zodat een aanvullend nadeel van € 400.000 ontstaat. De verwachting is dat naast het incidentele effect ook structureel nadelige effecten zijn. Hierbij zijn nog geen verdere lockdowns voorzien en is een eventueel effect van een mogelijke recessie nog niet opgenomen. Door de onzekerheid in hoeverre elk van deze factoren structureel zijn, worden de ontwikkelingen op de parkeerexploitatie in 2022 en extra gemonitord.

Tegenover de daling van parkeerinkomsten veroorzaakt door COVID-19 staat mogelijk nog een vergoeding van het rijk voor de gederfde inkomsten via de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Voor het jaar 2022 is deze naar verwachting beperkt. 

Kosten
Doordat er minder kosten zijn gemaakt voor het parkeerbeheer en minder onderhoudswerkzaamheden als gevolg van de vervanging van de parkeer/ticketautomaten wordt in 2022 een incidenteel voordeel verwacht van € 200.000.

Bedragen x € 1.000

Onderwerp	Bedrag	Toelichting onderwerp
Vervangingsinvestering tractiemiddelen afvalinzameling	5.500	De eerste vervangende voertuigen zijn besteld. Oplevering vindt gefaseerd plaats.      De vier bestelde hybride inzamelvoertuigen worden in 2023 geleverd.  De andere aanbesteding van kraantrechter inzamelvoertuigen is van de markt gehaald. In de eerste nota van inlichtingen hebben diverse bedrijven aangegeven met de huidige marktsituatie niet in te kunnen schrijven. Mogelijk was er toch één bedrijf die dat wel kon, maar dan is er geen concurrentie, waarbij we het risico lopen op een hogere aanschafprijs. Hierdoor wordt het budget voor de aanschaf van de voertuigen van € 5,9 mln. in 2022 deels niet uitgegeven. De verwachting is dat er € 0,4 mln. van dit krediet wordt uitgegeven en er een voordeel is van € 5,5 mln.     De hieruit voortvloeiende eenmalige lagere kosten voor rente en afschrijving in 2023 worden betrokken bij het tarief afvalstoffenheffing 2023.
Voorziening afvalstoffenheffing	267	De voorziening wordt gebruikt voor het groot onderhoud van de ondergrondse containers. Dit jaar vindt er minder groot onderhoud plaats dan begroot. Er wordt inzichtelijk gemaakt welke containers groot onderhoud nodig hebben. Dit laatste duurt langer dan verwacht, waardoor de opdracht voor groot onderhoud nog niet in gang gezet kon worden. Hierdoor wordt het budget van € 339.000 in 2022 deels niet uitgegeven. De verwachting is dat er € 70.000 wordt uitgegeven, en er een voordeel is van € 267.000.
Investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut	1.450	De gemeente voert jaarlijks vervangingen van de openbare ruimte uit. Bij de totstandkoming van het programma wordt bepaald wat de meest efficiënte maatregel is om het kapitaalgoed in de gewenste staat te houden. In 2022 wordt op een beschikbaar gesteld budget van € 9,7 mln. een incidenteel voordeel van € 1,45 mln. verwacht. Deze afwijking wordt veroorzaakt doordat dit de maximale haalbare uitvoering in 2022 is. De maximale haalbare grens is beperkt door de aanwezige personeelsbezetting (bij gemeente en aannemer) en qua tijd door de wetgeving rond Flora/Fauna (broedende vogels), de  vergunningverlening en de (langere) levertijden van materialen. Het voordeel van € 1,45 mln. is als volgt onderverdeeld: - een voordeel van in totaal € 0,6 mln. op de investeringsbudgetten bruggen. Dit voordeel is onder te verdelen in een voordeel op de stalen bruggen van € 0,1 mln. en een voordeel bij de betonnen bruggen van € 0,5 mln. - een voordeel van 0,45 mln. op de beschoeiingen - een voordeel van € 0,4 mln. op de personeelskosten van de investeringen.